Trybunał w Strasburgu: nie karać za publikację bez autoryzacji

ShutterStock
Nie można karać dziennikarza za publikację wywiadu bez autoryzacji - uznał we wtorek Europejski Trybunał Praw Człowieka, który rozpatrywał skargę redaktora naczelnego "Gazety Kościańskiej" Jerzego Wizerkaniuka. Zasądził też dla niego ponad 8 tys. euro odszkodowania.

Uznał, że doszło do naruszenia art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, gwarantującej wolność wypowiedzi.

"Gazeta Kościańska" opublikowała bez autoryzacji w 2003 roku wywiad z posłem SLD Tadeuszem Mylerem. Wywiad dotyczył stosunku posła do protestów rolnych, kwestii biopaliw oraz oskarżeń w mediach, dotyczących rzekomego wyłudzenia przez posła kredytów na działalność gospodarczą. Kiedy poseł zrezygnował z autoryzacji, redaktor naczelny zdecydował o publikacji nie tylko części wywiadu, przesłanej do autoryzacji, ale całego wywiadu, zaczerpniętego ze stenogramu. Sprawa trafiła do sądu.

Wizerkaniuk został uznany w 2004 roku przez Sąd Rejonowy w Poznaniu za winnego naruszenia dóbr osobistych posła Mylera. Postępowanie warunkowo umorzono na rok, a Wizerkaniuk musiał zapłacić 1 tys. zł na cel społeczny.

Apelację poznański sąd okręgowy uznał za bezzasadną. Wizerkaniuk złożył skargę do TK, przystąpił do niej Rzecznik Praw Obywatelskich. W 2008 roku Trybunał uznał, że autoryzacja gwarantuje "precyzję i pewność debaty publicznej", uznając przepisy prawa prasowego dot. autoryzacji za zgodne z konstytucją.

Zdanie odrębne złożył wówczas sędzia Andrzej Rzepliński. Sędzia uznał, że przepisy dotyczące autoryzacji są niezgodne z konstytucją i podkreślił, że gdyby istniał wymóg autoryzacji, nigdy nie ukazałyby się np. wywiady Oriany Fallaci z Chomeinim czy Jaserem Arafatem.

Wizerkaniuk skierował sprawę do Trybunału w Strasburgu. Ten zaznaczył we wtorek, że "nie znalazł żadnego przekonującego argumentu, który zresztą nie był podnoszony także w trakcie procesu w Polsce, by wywiad opublikowany w gazecie zawierał informacje, które byłyby w stanie naruszyć reputację posła. Zwrócił też uwagę, że sądy nie odnosiły się do treści wywiadu. Nie badały też, czy cytowane wypowiedzi mogły wprowadzić czytelników w błąd bądź postawić posła w negatywnym świetle.

Trybunał zwrócił też uwagę, że prawo prasowe, dotyczące m.in. autoryzacji, zostało przyjęte w 1984 roku, a więc jeszcze przed upadkiem - jak napisał Trybunał - systemu komunistycznego w Polsce. "W tym systemie wszystkie media były poddawane cenzurze prewencyjnej" - napisał Trybunał. Ustawa ta - jak zaznaczył - była poddawana nowelizacjom 12 razy. Jednak - jak podkreślił Trybunał - "artykuły 14 i 49 tej ustawy, na których oparta jest skarga, nie były nigdy poddawane żadnym poprawkom, mimo głębokich politycznych i prawnych zmian, jakie zaszły w Polsce na drodze do demokracji".

"Nie jest rzeczą Trybunału - zaznacza dalej - spekulować o przyczynach, dla jakich polscy ustawodawcy zdecydowali, by nie zmieniać tych zapisów". "Jakkolwiek Trybunał nie może, to zauważa jak to ma miejsce w obecnym przypadku, że zapisy te nie mogą być uznane za spójne z tendencjami społeczeństwa demokratycznego i ze znaczeniem, jakie ma w tym społeczeństwie wolność słowa" - zaznaczył Trybunał. Uznał, że doszło do naruszenia art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, gwarantującej wolność wypowiedzi.

Wizerkaniuk domagał się 150 tys. zł tytułem zadośćuczynienia materialnego i 165 tys. jako zadośćuczynienie niematerialne. Trybunał zasądził dla niego 256 euro od państwa polskiego jako pokrycie kary, nałożonej przez sąd (1 tys. zł), 4 tys. euro jako zadośćuczynienie za straty niematerialne i 4 119 euro tytułem zwrotu kosztów postępowania przed Trybunałem.

Infor.pl
Zmiana terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop [PROJEKT MRPiPS z 10 czerwca 2025]
11 cze 2025

W środę, 11 czerwca 2025 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Projekt zakłada m.in. zmianę przepisów dotyczących wypłaty ekwiwalenty za urlop.

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta
11 cze 2025

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW w sprawie stwierdzenia wyniku wyboru prezydenta RP, którą podczas uroczystości na Zamku Królewskim wręczył mu szef PKW Sylwester Marciniak.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]
11 cze 2025

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

Co dalej z paktem migracyjnym? UE wciąż czeka na ruch dwóch krajów, w tym Polski
11 cze 2025

Już 25 krajów UE przekazało swoje plany wdrażania paktu migracyjnego, nie zrobiły tego Węgry i Polska - wynika z opublikowanego w środę 11 czerwca raportu Komisji Europejskiej. KE wezwała w nim spóźnione państwa do przyspieszenia działań w tej sprawie.

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania
11 cze 2025

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/
11 cze 2025

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

Kiedy zakończenie roku szkolnego 2024/2025? Kiedy rozpoczęcie roku szkolnego 2025/2026? /Kalendarz roku szkolnego/
11 cze 2025

Choć jeszcze niedawno rozbrzmiewał pierwszy dzwonek, dziś uczniowie i nauczyciele odliczają już ostatnie dni do wakacji. Kiedy zakończenie roku szkolnego 2024/2025? A co z rokiem szkolnym 2025/2026? Jak wygląda kalendarz roku szkolnego 2025/2026?

ZUS, urlop, PIT i ryzyko. Umowa o pracę czy B2B? Porównanie na przykładach z 2025 roku
11 cze 2025

Coraz więcej osób rozważa przejście z etatu na własną działalność. Równie często pracodawcy zamiast umowy o pracę proponują współpracę w modelu B2B. W 2025 roku po zmianach w składkach ZUS i podatkach ten wybór staje się jeszcze bardziej istotny. W artykule porównujemy te formy współpracy, pokazując różnice w wynagrodzeniu, zabezpieczeniach i ryzykach na konkretnych liczbach i przykładach.

Nawet 30 tys. zł kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach
11 cze 2025

Zostaną wprowadzone wyższe kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach. Tak zakłada projekt autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją górna granica grzywny za sprowadzenie zagrożenia pożarowego wzrośnie z 5 do 30 tys. zł; mandaty za wykroczenia wzrosną z 500 zł do 5 tys. zł.

Najniższa emerytura i renta na zupełnie nowych zasadach i podwyżka świadczeń dla przeszło 399 tys. emerytów i rencistów – jest decyzja MRPiPS
11 cze 2025

W związku z petycją obywatelską, która wpłynęła do Sejmu pod koniec 2023 r. i która zakłada zrewolucjonizowanie zasad ustalania najniższych świadczeń emerytalno-rentowych, w następstwie czego – przeszło 399 tys. emerytów i rencistów, pobierających emerytury i renty w najniższej wysokości, otrzymałoby podwyżki świadczeń – 18 grudnia 2024 r. sejmowa Komisja do Spraw Petycji skierowała dezyderat do Prezesa Rady Ministrów. Dopiero w maju br. – MRPiPS ustosunkowało się do ww. wystąpienia.

pokaż więcej
Proszę czekać...