Podział majątku po rozwodzie

Piasecka-Sobkiewicz Małgorzata
rozwiń więcej
inforCMS
Po orzeczeniu rozwodu lub separacji ustaje między małżonkami wspólność ustawowa. Mogą się wówczas podzielić wypracowanym podczas trwania małżeństwa majątkiem wspólnym.  

Jeżeli małżonkowie nie zawarli umowy majątkowej małżeńskiej, to wówczas po ślubie powstaje między nimi z mocy ustawy wspólność majątkowa zwana też wspólnością ustawową. Wtedy wszystkie przedmioty, które nabędą podczas trwania małżeństwa, stanowić będą ich majątek wspólny. Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

MAJĄTEK MAŁŻONKÓW

Wspólność majątkowa małżonków nie jest ustrojem przymusowym. Przez umowę majątkową małżeńską zawartą w formie aktu notarialnego małżonkowie mogą ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Już w trakcie trwania małżeństwa wspólność ustawową na żądanie jednego z małżonków może znieść sąd.

Majątek wspólny i osobisty

Do majątku wspólnego małżonków, który potem będzie dzielony po rozwodzie lub po orzeczeniu separacji, należą przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej. Nie ma znaczenia, czy w tym czasie nabyli je wspólnie oboje małżonkowie, czy tylko jeden z nich.

Oprócz tego do majątku wspólnego należą również pobrane wynagrodzenia za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego małżonka, dochody z majątku wspólnego oraz osobistego każdego małżonka, środki zgromadzone na rachunku otwartego albo pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków.

Wspólnością ustawową objęte są również przedmioty zwykłego urządzenia domowego, nawet wówczas, gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis, darowiznę, pod warunkiem że spadkodawca lub darczyńca inaczej nie postanowił.

Natomiast do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty nieobjęte wspólnością majątkową. Są to m.in. przedmioty majątkowe, które każdy z małżonków nabył przed powstaniem wspólności ustawowej albo nabył przez dziedziczenie, zapis, darowiznę, prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków, prawa autorskie, prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy, przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego oraz wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków.

Przed ślubem lub już w trakcie trwania małżeństwa małżonkowie mogą ustanowić rozdzielność majątkową. W tym celu powinni zawrzeć umowę w formie aktu notarialnego, zwaną intercyzą. Oboje muszą wyrazić zgodę na zawarcie takiej umowy. Notariusz nie sporządzi intercyzy tylko na żądanie jednego małżonka wówczas, gdy drugi nie chce wyrazić zgody na ustanowienie rozdzielności majątkowej.

Jeżeli intercyza zostanie zawarta przed ślubem, to wówczas między małżonkami z mocy ustawy nie powstanie wspólność majątkowa. Po ślubie każdy z nich będzie tworzył tylko swój majątek osobisty. Gdyby zaś intercyza została zawarta po ślubie, to wówczas do momentu sporządzenia jej istnieje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa i dorabiają się oni majątku wspólnego. Natomiast dopiero po sporządzeniu intercyzy małżonkowie tworzą wyłącznie majątek osobisty każdego z nich.

Ważne!

W ciągu 12 miesięcy należy powiadomić spółdzielnię mieszkaniową o podziale majątku

Podział majątku wspólnego

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może domagać się podziału majątku wspólnego. Natomiast po rozwodzie, ogłoszeniu separacji, unieważnieniu małżeństwa, ustaniu małżeństwa na skutek śmierci jednego lub obojga małżonków, ogłoszeniu upadłości jednego z małżonków, orzeczeniu ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków, ustanowieniu rozdzielności majątkowej przez sąd z chwilą oznaczoną w wyroku wspólność ustawowa ustaje.

Dlatego małżonek rozwiedziony lub pozostający w separacji może domagać się podziału majątku wspólnego. W tym celu powinien wnieść wniosek o podział majątku wspólnego do sądu rejonowego, który jest właściwy ze względu na miejsce podziału majątku. Gdyby zaś wspólność majątkowa ustała na skutek śmierci jednego z małżonków, to wówczas taki wniosek wnosi do sądu spadku. Może domagać się podziału majątku wspólnego na dwie równe części albo ustalenia nierównych udziałów małżonków w tym majątku, a także ustalenia, jakie wydatki i nakłady zostały poczynione z majątku wspólnego na majątek osobisty i odwrotnie, i z tego tytułu podlegają zwrotowi.

PRZYKŁAD: JAKI SĄD ROZSTRZYGA O PODZIALE MAJĄTKU

Toczy się sprawa o rozwód i małżonek chce złożyć wniosek o podział majątku wspólnego do sądu okręgowego, który będzie orzekał o rozwiązaniu małżeństwa. Może złożyć taki wniosek i jeżeli przeprowadzenie podziału majątku wspólnego nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu, sąd dokona tego podziału w wyroku orzekającym rozwód. W przeciwnym razie już po uprawomocnieniu wyroku rozwodowego rozwiedziony małżonek może wystąpić z wnioskiem o podział majątku wspólnego do sądu rejonowego właściwego według miejsca położenia majątku.

PRZYKŁAD: CZY WINNY MAŁŻONEK DOSTANIE MNIEJ

Sąd orzekł rozwód z wyłącznej winy jednego małżonka. Składając wniosek o podział majątku wspólnego, małżonek niewinny domaga się przyznania mu większej części majątku tylko z tego powodu, że nie przyczynił się on swoim postępowaniem do rozwodu. Nie jest to powód, który uzasadniałby podział majątku wspólnego na dwie nierówne części.

Podział mieszkania

Najwięcej problemów przy podziale majątku wspólnego rozwiedzionych małżonków, a także małżonków pozostających w separacji, powstaje w związku z podziałem wspólnego mieszkania. W wyroku rozwodowym sąd może orzec o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania po rozwodzie, wówczas gdy małżonkowie wspólnie w nim mieszkają. Natomiast dzieląc majątek, sąd orzeka o tym, kto zatrzymuje mieszkanie, a kto dostanie spłatę. Gdyby zaś rozwiedzeni małżonkowie byli posiadaczami spółdzielczego lokatorskiego prawa do mieszkania, to wówczas formalności związanych z ustaleniem który z nich zatrzyma mieszkanie, powinni dopełnić w ciągu roku od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. W tym terminie muszą powiadomić spółdzielnię, komu przypadło prawo albo przedstawić dowód wszczęcia postępowania w tej sprawie w sądzie.

 

 

Osoba składająca wniosek może zaproponować sposób podziału majątku wspólnego

MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ

malgorzata.piasecka@infor.pl

Podstawa prawna

• Art. 35-50 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Infor.pl
Maturzyści 2024: jak wybierają studia, czym się kierują, dlaczego co trzeci nie zamierza ubiegać się o miejsce na wyższej uczelni
15 cze 2024

Decyzja, jaką podejmują młodzi ludzie przy wyborze uczelni, to nie tylko klucz do ich przyszłej kariery, ale także ważny krok w rozwoju osobistym. Dlatego wśród uczniów panuje… ostrożność. Nie spieszą się z jednoznacznymi deklaracjami i rozważają różne opcje, co będą robić po maturze.

Koniec z zakazem handlu w niedzielę: właściciele małych sklepów nie obawiają się powrotu niedziele handlowych – pod jednym warunkiem
15 cze 2024

Przywrócenie niedziel handlowych w miejsce zakazu handlu to nie problem. Dla właścicieli małych sklepów nie ma znaczenia, czy niedziel z zakazem handlu jest 45 czy handlowe są wszystkie niedziele. Ważne, by klienci przychodzili do małych sklepów i robili w nich zakupy, zostawiając dużo gotówki.

232 tys. osób, tyle ma niezapłacone przeterminowane rachunki za telefon i Internet. Czy przyjdzie komornik, co za to grozi
15 cze 2024

Internet i telefon to narzędzia, bez których nie wyobrażamy sobie dzisiaj życia. Nie służą już tylko do komunikowania, ale pozwalają na dostęp do wielu usług, stanowią centrum rozrywki, są przydatne w nauczaniu. Mimo to wiele osób dopuszcza do tego, by takich możliwości pozbawił ich komornik.

Podróbki markowych produktów wciąż są problemem, jak rozpoznać czy kupowana rzez jest oryginalna
15 cze 2024

Podróbki markowych towarów są teraz problemem większym niż kiedykolwiek wcześniej, Procesy produkcji i sprzedaży podróbek były trudne do opanowania już w erze stadionowych targowisk. Teraz – wraz z popularyzacją mediów cyfrowych – skala rozprzestrzeniania się falsyfikatów zyskała niespotykany wymiar.

Na jakie formy wsparcia mogą liczyć osoby, planujące w tej chwili zakup mieszkania, przegląd aktualnych możliwości
15 cze 2024

Nabycie nowego mieszkania zwykle stanowi duże wyzwanie finansowe, niezależnie od tego, czy kupującym jest singiel, para czy też rodzina z dziećmi. Rządowe programy wsparcia na zakup nieruchomości ewoluują – co pewien czas zmieniają swoje nazwy i warunki.

Nowe podejście do nauki online. Coraz więcej Polaków uczy się dla własnej wiedzy a nie dla dyplomów naukowych
15 cze 2024

Nauka on-line to nowy styl życia Polaków. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości i Uniwersytet Jagielloński, 71% dorosłych Polek i Polaków kontynuuje naukę po zakończeniu etapów obowiązkowej edukacji w sposób nieformalny.

Min. B. Nowacka: Kontrole w szkołach ze słabymi wynikami. Matura 2025 r. dalej łatwa
15 cze 2024

Dalej łatwo zdać maturę. Aż do 2026 roku nie ma ryzyka oblania egzaminu dodatkowego przez punkty. Słabsze szkoły (takie, których uczniowie mają złe wyniki) muszą się przygotować na kontrole kuratorów. Sprawdzą doskonalenie zawodowe nauczycieli w szkołach uzyskujących najniższe wyniki z egzaminu ósmoklasisty.

Renta rodzinna z ZUS. Zmieniły się kwoty graniczne przychodu
15 cze 2024

Renta rodzinna z ZUS. Od początku czerwca uczniowie i studenci, którzy pobierają rentę rodzinną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, mogą więcej dorobić do swojego świadczenia. Zmieniły się kwoty graniczne przychodu, które będą obowiązywać do końca sierpnia.

Polscy konsumenci coraz chętniej robią zakupy za pośrednictwem portali społecznościowych
15 cze 2024

Cztery na pięć polskich firm odnotowało wzrost przychodów ze sprzedaży w serwisach społecznościowych. Nowe technologie dają nowe możliwości przedsiębiorcom, którzy chcą i potrafią z nich korzystać. Konsumenci coraz chętniej kupują wykorzystując do tego media społecznościowe.

Rozliczenie PIT w 2024 roku. Rekordowo szybkie zwroty podatku - średnio 15 dni od złożenia deklaracji
14 cze 2024

Krajowa Administracja Skarbowa podsumowała ostatni "sezon  PIT-owy", czyli rozliczenie podatkowe dochodów osób fizycznych uzyskanych w 2023 roku. 95%, czyli ponad 23 mln deklaracji podatkowych za 2023 r. podatnicy złożyli elektronicznie, z czego większość, bo aż 13,8 mln przez usługę Twój e-PIT. Tylko 1,4 mln zeznań wpłynęło w wersji papierowej. W tym roku urzędy skarbowe rekordowo szybko zwracały nadpłaty podatku – średnio w ciągu 15 dni. Pierwszy raz z usługi Twój e-PIT skorzystali przedsiębiorcy, którzy złożyli w ten sposób ponad 910 tys. dokumentów. OPP mogą w tym roku otrzymać rekordowa sumę 1,9 mld zł.

pokaż więcej
Proszę czekać...