Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co z orzeczeniem w 2025 roku? [LISTA]

• Co oznacza stopień niepełnosprawności umiarkowany?
• Umiarkowany stopień niepełnosprawności a praca i PFRON
• Turnus rehabilitacyjny z dofinansowaniem PFRON w 2025 r.
• Jakie zasiłki z MOPS dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?
• Karta parkingowa

Co oznacza stopień niepełnosprawności umiarkowany?

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych określa trzy stopnie niepełnosprawności:

• znaczny,;
• umiarkowany;
• lekki.

Zgodnie z przepisami ustawy, niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodująca niezdolność do pracy.

Szczegóły dotyczące kwalifikowania do poszczególnych stopni niepełnosprawności zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z rozporządzeniem orzeczenia wydają powiatowe lub miejskie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. W takim orzeczeniu ustala się niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole niepełnosprawności oraz określone wskazania.

Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe. Naruszenie sprawności organizmu uważa się za:

• trwałe (stałe) – jeżeli według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy;
• okresowe – jeżeli według wiedzy medycznej może nastąpić poprawa stanu zdrowia.

Warto pamiętać, iż pod koniec marca 2025 r. zostały wydane nowe wytyczne dla zespołów orzeczniczych, dotyczące genetycznych chorób rzadkich. „To oczywiste, że dzisiejszy system orzecznictwa wymaga poprawy. Przekazaliśmy już wytyczne dla zespołów orzeczniczych w sprawie genetycznych chorób rzadkich o jednorodnym przebiegu i nierokujących poprawy oraz Zespołu Downa, które powinny uprawniać do orzeczenia obowiązującego do 16 roku życia, a w późniejszym okresie życia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – umiarkowanym lub znacznym. Wytyczne powstały we współpracy z najlepszymi specjalistami w dziedzinie genetyki klinicznej w Polsce. Przed nami dalsze zmiany w przepisach orzeczniczych, aby można było odpowiednio dostosować formy wsparcia do konkretnych potrzeb osoby z niepełnosprawnością.” – podkreślał Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Łukasz Krasoń. Z wytycznymi można zapoznać się na stronie https://niepelnosprawni.gov.pl/a,1590,wytyczne-dla-zespolow-orzeczniczych-w-sprawie-genetycznych-chorob-rzadkich-juz-dostepne

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje również nad zmianą przepisów w tym zakresie. Nowelizacja rozporządzenia umożliwiałaby wydłużenie ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, pod warunkiem udokumentowanej rzadkiej choroby genetycznej. Minimalny okres ważności orzeczenia w takim przypadku ma wynosić 7 lat, a listę chorób będzie określał załącznik do rozporządzenia.

O szczegółach piszemy w artykule pt. 7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany w rozporządzeniu dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności [projekt MRPiPS]

Umiarkowany stopień niepełnosprawności a praca i PFRON

Pamiętajmy, iż zaliczenie do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach:

• przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
• wykonywania pracy zdalnej.

Ponadto, pracownik niepełnosprawny ma zagwarantowanych kilka ważnych przywilejów. Czas pracy takich osób nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Z umiarkowanym stopniem wiąże się też prawo do dodatkowych 10 dni urlopu w ciągu roku kalendarzowego. Osoba o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma również prawo do określnego zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym.

Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zwiększyła miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością, które Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) wypłaca określonym pracodawcom.

Aktualnie dofinansowanie dla całego etatu wynosi 1 550 zł dla pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Dla osób z orzeczonymi chorobami psychicznymi, upośledzeniem umysłowym, całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, epilepsją oraz niewidomych, kwota ta - w przypadku umiarkowanego stopnia niepełnosprawności - ulega zwiększeniu o 1 035 zł (czyli do 2585 zł).

Turnus rehabilitacyjny z dofinansowaniem PFRON w 2025 r.

Celem turnusów rehabilitacyjnych jest pomoc osobom niepełnosprawnym w samodzielnym działaniu i kontaktach z otoczeniem. Dofinansowanie z PFRON dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wynosi aktualnie 2 288 zł (kwota od marca do końca maja 2025 r.). Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą też ubiegać się o dofinansowanie dla opiekuna, które wynosi 1 695 zł. Jednym z warunków, jakie trzeba spełnić, jest kryterium dochodu (4 238,60 zł na osobę w rodzinie albo 5 510,18 zł dla osoby samotnej. Po przekroczeniu tych progów kwota dofinansowania jest odpowiednio zmniejszana. Na stronie internetowej PFRON można znaleźć szczegółowe informacje.

Jakie zasiłki z MOPS dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Do najważniejszych świadczeń, o jakie można ubiegać się w ośrodkach pomocy społecznej należą: zasiłek stały, zasiłek okresowy oraz zasiłek pielęgnacyjny.

Zasiłek stały można przyznać osobom, które są niezdolne do pracy z powodu wieku albo całkowicie niezdolne do pracy. Chodzi tu o całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Od 1 stycznia 2025 r. obowiązują wyższe kryteria dochodowe: 1010 zł dla osoby samotnej i 823 zł dla osoby w rodzinie. Wzrosła również maksymalna wysokość zasiłku, aktualnie wynosi 1229 zł. Zasiłek nie przysługuje m.in. osobom uprawnionym do renty socjalnej.

Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
• rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

W celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji gminy też przyznają zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł miesięcznie). Osobie legitymującej się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności można przyznać zasiłek pielęgnacyjny, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.

Osoby z niepełnosprawnościami mogą również ubiegać się o usługi opiekuńcze, zasiłki celowe i inne formy wsparcia dostępne w gminach.

Karta parkingowa

Kartę parkingową wydaje się m.in. osobie niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Wskazanie dotyczące spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek do uzyskania karty parkingowej zawiera orzeczenie powiatowego zespołu, przy czym w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek może zostać stwierdzone jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 10-N (choroba neurologiczna) lub 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia).

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory