Nie każde orzeczenie o niepełnosprawności daje prawo do otrzymania karty parkingowej. W 2025 roku obowiązują konkretne kryteria, w tym wskazanie w orzeczeniu tzw. punktu 9. Jakie warunki należy spełnić? Kiedy wniosek może zostać odrzucony? Dlaczego osoby z ważnym orzeczeniem często nie otrzymują karty? Wyjaśniamy.
- Co daje karta parkingowa?
- Jak prawidłowo używać karty parkingowej?
- Czy karta obowiązuje za granicą?
- Sankcje za niewłaściwe użycie karty
- Karta parkingowa 2025 – najważniejsze zasady
- Komu przysługuje karta parkingowa?
- Tabela: Warunki przyznania karty parkingowej w 2025 roku
- Kto nie otrzyma karty parkingowej mimo orzeczenia?
- Jak złożyć wniosek o kartę parkingową?
- Karta parkingowa dla dzieci – osobne zasady
- Kiedy trzeba zwrócić lub odnowić kartę?
- Przykładowy wpis, który gwarantuje wydanie karty parkingowej:
- Co zrobić w przypadku odmowy?
- Podsumowanie
- Najczęstsze pytania (FAQ)
Co daje karta parkingowa?
Karta parkingowa znacząco ułatwia codzienne funkcjonowanie osobom z niepełnosprawnością, szczególnie tym, które mają trudności z poruszaniem się. Dokument ten przyznawany jest na określony czas i wiąże się z następującymi uprawnieniami:
- możliwość parkowania na tzw. kopertach, czyli wyznaczonych miejscach dla osób z niepełnosprawnością,
- uprawnienie do postoju w pobliżu wejść do budynków użyteczności publicznej, takich jak urzędy, przychodnie, sądy czy szkoły,
- w wielu gminach – zwolnienie z opłat w strefach płatnego parkowania, zgodnie z lokalnymi uchwałami,
- ułatwiony dostęp do usług i przestrzeni publicznej, co ma szczególne znaczenie przy ograniczeniach ruchowych,
- możliwość korzystania z niektórych udogodnień w ruchu drogowym, np. w zakresie postoju na czas załatwienia spraw urzędowych.
Uwaga: konkretne uprawnienia mogą się różnić w zależności od przepisów obowiązujących w danej gminie – warto sprawdzić lokalny regulamin.
Jak prawidłowo używać karty parkingowej?
Karta musi być umieszczona za przednią szybą pojazdu, w widocznym miejscu – tak, aby jej numer oraz dane były czytelne dla uprawnionych służb. Dokument nie może być zasłonięty ani trzymany w schowku – brak widoczności karty może skutkować mandatem lub odholowaniem pojazdu.
Czy karta obowiązuje za granicą?
Tak. Karta parkingowa wydana w Polsce jest honorowana we wszystkich państwach Unii Europejskiej, a także w krajach, które przystąpiły do Konwencji wiedeńskiej o ruchu drogowym. Oznacza to, że osoby z niepełnosprawnością mogą korzystać z przywilejów parkingowych również podczas podróży zagranicznych – zgodnie z lokalnymi przepisami.
Sankcje za niewłaściwe użycie karty
Karta parkingowa może być używana tylko wtedy, gdy w pojeździe znajduje się osoba, której ją wydano. Jeśli kierowca korzysta z przywilejów bez obecności osoby uprawnionej, może otrzymać mandat w wysokości do 3000 zł, a karta może zostać trwale cofnięta. Nadużycie dokumentu jest traktowane jako wykorzystywanie nieuprawnionej korzyści, co może skutkować dodatkowymi konsekwencjami prawnymi.
Karta parkingowa 2025 – najważniejsze zasady
Zgodnie z przepisami, karta parkingowa uprawnia do korzystania z miejsc parkingowych oznaczonych symbolem osoby z niepełnosprawnością. Wydawana jest osobom fizycznym oraz placówkom, które świadczą usługi na rzecz osób z ograniczoną mobilnością.
W 2025 roku nadal obowiązują rygorystyczne warunki. Nawet osoby z ważnym orzeczeniem mogą otrzymać decyzję odmowną, jeśli nie spełnią dodatkowych kryteriów.
Według danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, w 2024 roku aż 28% wniosków o karty parkingowe zostało odrzuconych z przyczyn formalnych. Najczęstszym powodem był brak odpowiedniego wskazania w orzeczeniu.
Komu przysługuje karta parkingowa?
Aby otrzymać kartę parkingową, należy spełnić łącznie dwa warunki:
- Posiadać ważne orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, lub umiarkowanym stopniu, przy czym orzeczenie musi zawierać symbol 05-R (upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna).
- Mieć wpisane w orzeczeniu wskazanie: Konieczność korzystania z karty parkingowej – tzw. punkt 9.
Brak punktu 9 w orzeczeniu skutkuje automatyczną odmową, nawet jeśli spełnione są inne kryteria.
Tabela: Warunki przyznania karty parkingowej w 2025 roku
Poniższa tabela przedstawia, jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać kartę parkingową w 2025 roku. Kluczowe znaczenie mają trzy elementy: rodzaj orzeczenia, odpowiedni symbol niepełnosprawności (najczęściej 05-R lub 10-N) oraz wskazanie punktu 9 w orzeczeniu, czyli zapisu o konieczności korzystania z karty parkingowej.
| Rodzaj orzeczenia | Symbol w orzeczeniu | Punkt 9 w orzeczeniu | Czy przysługuje karta? |
|---|---|---|---|
Znaczny stopień niepełnosprawności | Dowolny | Tak | Tak |
Znaczny stopień niepełnosprawności | Dowolny | Nie | Nie |
Umiarkowany stopień, symbol 05-R lub 10-N | Tak | Tak | Tak |
Umiarkowany stopień, inny symbol | Tak/nie | Tak | Nie |
Lekki stopień niepełnosprawności | Dowolny | Dowolnie | Nie |
Brak orzeczenia | – | – | Nie |
Dziecko z symbolem 05-R lub 10-N | Tak | Tak | Tak |
– Mam orzeczenie i poruszam się o lasce, ale nie dostałam karty parkingowej, bo lekarz zapomniał zaznaczyć punktu 9 – opowiada pani Elżbieta, 71-letnia emerytka z Łodzi. – Urzędnik powiedział, że bez tego wpisu nie może przyjąć mojego wniosku. Musiałam wystąpić o nowe orzeczenie.
Kto nie otrzyma karty parkingowej mimo orzeczenia?
Wniosek zostanie najczęściej odrzucony, jeśli:
- orzeczenie dotyczy lekkiego stopnia niepełnosprawności,
- brak jest symboli 05-R lub 10-N,
- nie zaznaczono w orzeczeniu punktu 9,
- orzeczenie jest przestarzałe lub nieprecyzyjne.
Jak złożyć wniosek o kartę parkingową?
Wniosek należy złożyć w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności (PZON) właściwym dla miejsca stałego zameldowania osoby ubiegającej się o kartę.
Do wniosku należy dołączyć:
- kopię ważnego orzeczenia,
- zaświadczenie lekarskie (jeśli wymagane przez PZON),
- zdjęcie (jak do dowodu osobistego),
- dowód wniesienia opłaty skarbowej (21 zł).
📎 Wzór wniosku dostępny jest na stronie gov.pl
Czas oczekiwania na kartę wynosi zwykle do 30 dni od momentu złożenia kompletu dokumentów.
Karta parkingowa dla dzieci – osobne zasady
W przypadku dzieci do 16. roku życia, karta parkingowa może być przyznana nawet przy braku określonego stopnia niepełnosprawności, pod warunkiem że:
- orzeczenie zawiera symbol 05-R lub 10-N,
- oraz wskazanie konieczności korzystania z karty parkingowej (punkt 9).
Kiedy trzeba zwrócić lub odnowić kartę?
Karta parkingowa wydawana jest na czas określony. Zgodny z okresem ważności orzeczenia (maksymalnie na 5 lat). Traci ważność, gdy:
- upłynie termin ważności orzeczenia,
- zostanie wydane nowe orzeczenie bez wskazania punktu 9,
- stwierdzono nieprawidłowe użycie karty (np. przekazywanie osobom trzecim).
Przykładowy wpis, który gwarantuje wydanie karty parkingowej:
- Stopień niepełnosprawności: umiarkowany lub znaczny
- Symbol: 05-R lub 10-N
- Wskazanie: „konieczność korzystania z karty parkingowej” (punkt 9)
Co zrobić w przypadku odmowy?
Jeśli wniosek zostanie odrzucony, nie przysługuje typowe odwołanie. Karta parkingowa jest świadczeniem administracyjnym, a nie decyzją orzeczniczą.
W przypadku odmowy można:
- złożyć nowy wniosek po uzyskaniu nowego orzeczenia,
- poprosić lekarza prowadzącego o ponowną ocenę i uzupełnienie wskazań.
– Dostałam kartę dopiero za drugim razem – mówi pani Elżbieta – Poprosiłam lekarza o dokładniejsze zaświadczenie i wskazanie ograniczeń w poruszaniu się. Przy nowym orzeczeniu komisja już zaznaczyła punkt 9 i wszystko się udało.
Podsumowanie
W 2025 roku karta parkingowa dla osoby z niepełnosprawnością przysługuje wyłącznie po spełnieniu ściśle określonych warunków formalnych. Kluczowe znaczenie ma punkt 9 w orzeczeniu, który musi potwierdzać konieczność korzystania z karty. Brak tego wpisu oznacza automatyczną odmowę – nawet w przypadku osób z poważnymi problemami zdrowotnymi.
Najczęstsze pytania (FAQ)
Czy każda osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności ma prawo do karty parkingowej?
Nie. Samo posiadanie orzeczenia nie wystarcza. Karta parkingowa przysługuje tylko osobom:
- ze znacznym stopniem niepełnosprawności, lub
- z umiarkowanym stopniem i odpowiednim symbolem (05-R lub 10-N),
pod warunkiem, że w orzeczeniu znajduje się wskazanie punktu 9 – „konieczność korzystania z karty parkingowej”.
Co oznacza punkt 9 w orzeczeniu?
To wskazanie komisji orzekającej, że dana osoba ma prawo korzystać z karty parkingowej. Brak tego punktu oznacza automatyczną odmowę – nawet jeśli osoba ma znaczne trudności z poruszaniem się.
Czy można odwołać się od decyzji o niewydaniu karty?
Nie. Wydanie karty parkingowej to czynność materialno-techniczna, a nie decyzja administracyjna. Oznacza to, że nie przysługuje na nią odwołanie. W przypadku odmowy można złożyć nowy wniosek po uzyskaniu nowego orzeczenia zawierającego punkt 9.
Na jak długo przyznawana jest karta parkingowa?
Karta parkingowa przyznawana jest na okres ważności orzeczenia, ale nie dłużej niż 5 lat. Po tym czasie należy ponownie przejść procedurę i złożyć nowy wniosek.
Czy karta parkingowa uprawnia do bezpłatnego parkowania?
Tak, ale tylko na tzw. miejscach kopertowych (oznaczonych symbolem osoby z niepełnosprawnością). Zwolnienie z opłat w strefach płatnego parkowania zależy od lokalnych uchwał – warto to sprawdzić w regulaminie miasta lub gminy.
Czy dzieci mogą otrzymać kartę parkingową?
Tak. Dzieci do 16. roku życia mogą otrzymać kartę parkingową nawet bez określonego stopnia niepełnosprawności, jeśli mają symbol 05-R lub 10-N oraz punkt 9 w orzeczeniu.
Czy karta parkingowa przysługuje osobie, która przewozi osobę z niepełnosprawnością?
Tak, ale tylko wtedy, gdy osoba uprawniona znajduje się w pojeździe.
Karta przypisana jest do konkretnej osoby z niepełnosprawnością, a nie do samochodu. Po opuszczeniu pojazdu przez osobę uprawnioną, dalsze korzystanie z przywilejów (np. parkowanie na kopercie) jest niedozwolone.
Co zrobić, gdy ważność orzeczenia się kończy?
Należy złożyć wniosek o wydanie nowego orzeczenia co najmniej 30 dni przed upływem terminu ważności obecnego dokumentu. Po uzyskaniu nowego orzeczenia z odpowiednimi wpisami (np. punkt 9), można ponownie złożyć wniosek o kartę parkingową.