Jakie dodatki i zasiłki przysługują osobie z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności? Czy MOPS wypłaca zasiłek stały i pielęgnacyjny przy umiarkowanym orzeczeniu? Jakie dokumenty są potrzebne i ile wynosi próg dochodowy w 2025 roku? Czy osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności może otrzymać jednocześnie zasiłek pielęgnacyjny i usługi opiekuńcze z MOPS? W tym poradniku odpowiadamy na najczęstsze pytania osób z niepełnosprawnością i ich opiekunów. Sprawdź, jakie formy wsparcia oferuje MOPS osobom z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.
- Co to jest MOPS i czym się zajmuje?
- Czym jest umiarkowany stopień niepełnosprawności?
- Jakie świadczenia przysługują osobie z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z MOPS?
- Gdzie i jak złożyć wniosek?
- Jak przygotować się do wizyty w MOPS i jakie dokumenty zabrać?
- FAQ – MOPS a umiarkowany stopień niepełnosprawności
Co to jest MOPS i czym się zajmuje?
MOPS, czyli Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, to jednostka samorządowa, która realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej. Jego głównym celem jest wspieranie osób i rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, w tym osób z niepełnosprawnością. MOPS przyznaje świadczenia pieniężne (takie jak zasiłki i dodatki), organizuje usługi opiekuńcze, finansuje specjalistyczną pomoc oraz koordynuje lokalne programy wsparcia.
Ośrodki pomocy społecznej działają w każdej gminie i to właśnie do nich należy kierować wnioski o zasiłki, dopłaty czy wsparcie usługowe. MOPS współpracuje z PFRON, urzędami pracy, szkołami i placówkami zdrowia, wszystko po to, by jak najlepiej dostosować pomoc do potrzeb konkretnej osoby.
Czym jest umiarkowany stopień niepełnosprawności?
Orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności otrzymuje osoba, której stan zdrowia powoduje znaczne ograniczenia w życiu codziennym i pracy zawodowej, ale nie wyklucza całkowicie samodzielności. Umiarkowany stopień oznacza, że osoba potrzebuje pomocy w niektórych czynnościach życiowych, może wymagać częściowej opieki, ale nie przez całą dobę.
W praktyce umiarkowany stopień może oznaczać:
- ograniczoną zdolność do poruszania się, komunikacji lub dbania o higienę,
- konieczność dostosowania mieszkania,
- potrzebę korzystania z pomocy MOPS, PFRON lub innych instytucji.
Orzeczenie musi być wydane przez powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności i zawierać uzasadnienie. Warto pamiętać, że określone zapisy w orzeczeniu mogą mięć znaczenie dla uzyskania konkretnych świadczeń, np. w kontekście potrzeby opieki.
Jakie świadczenia przysługują osobie z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z MOPS?
W 2025 roku osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą ubiegać się o:
Zasiłek stały
Zasiłek stały przysługuje osobom całkowicie niezdolnym do pracy, w tym osobom z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które spełniają kryterium dochodowe.
Od 1 stycznia 2025 r. obowiązują nowe progi dochodowe:
- 1 010 zł dla osoby samotnie gospodarującej,
- 823 zł na osobę w rodzinie.
Wysokość zasiłku zależy od różnicy między dochodem a 130% kryterium dochodowego (czyli odpowiednio 1 313 zł i 1 070 zł). Im niższy dochód, tym wyższy zasiłek.
Maksymalna kwota zasiłku stałego w 2025 r. to 1 229 zł miesięcznie.
Minimalna kwota to 100 zł.
Przykład:
Samotna osoba z dochodem 900 zł miesięcznie może otrzymać: 1 313 zł – 900 zł = 413 zł zasiłku stałego.
Zasiłek wypłacany jest co miesiąc przez MOPS lub GOPS (Gminy Ośrodek Pomocy Rodzinie) i nie podlega opodatkowaniu. Wniosek można złożyć osobiście lub elektronicznie (np. przez platformę Emp@tia lub ePUAP).
Zasiłek pielęgnacyjny
Przeznaczony dla osób z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeśli dokument wskazuje na konieczność opieki. Zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł miesięcznie. Nie podlega corocznej waloryzacji, w przeciwieństwie do dodatku pielęgnacyjnego wypłacanego przez ZUS.
Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny:
- Dzieciom niepełnosprawnym,
- Osobom powyżej 16. roku życia ze znacznym stopniem niepełnosprawności,
- Osobom powyżej 16. roku życia z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, jeśli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21. roku życia,
- Osobom powyżej 75. roku życia.
Zasiłek pielęgnacyjny a podatek PIT
- Zasiłek pielęgnacyjny jest całkowicie zwolniony z podatku dochodowego (PIT).
- Nie trzeba go wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym.
Dodatkowe informacje
- Zasiłek pielęgnacyjny jest świadczeniem niezależnym od dochodu.
- Nie można go łączyć z dodatkiem pielęgnacyjnym wypłacanym przez ZUS – można pobierać tylko jedno z tych świadczeń.
Zasiłek celowy
- To pomoc jednorazowa, przyznawana na konkretne cele np.: leki, żywność, opał, odzież, sprzęt medyczny, drobne remonty.
- Wymaga wywiadu środowiskowego i dokumentów potwierdzających potrzebę, np. faktur, zaświadczeń medycznych.
- Kryterium dochodowe: dochód nie może przekraczać progów: 1 010 zł (osoba samotna) lub 823 zł/os. w rodzinie. Jednak w wyjątkowych sytuacjach MOPS może przyznać specjalny zasiłek celowy nawet powyżej tych progów, ale najczęściej pod warunkiem zwrotu.
- Ustalana indywidualnie – zależnie od potrzeb i możliwości finansowych MOPS.
- Zakres – od kilkudziesięciu do kilkuset zł; np. bywa wypłacany jednorazowo lub powtarzany w uzasadnionych przypadkach.
Dodatek mieszkaniowy
- Średnia wysokość świadczenia: od 250 zł do 380 zł miesięcznie, zależnie od kosztów utrzymania lokalu i sytuacji gospodarstwa domowego.
- Kryterium dochodowe:
- Osoba samotna: dochód nie może przekroczyć 40% przeciętnego wynagrodzenia.
- Gospodarstwo wieloosobowe: limit to 30% przeciętnego wynagrodzenia na osobę.
- Kryterium powierzchniowe: np. dla jednej osoby – do 35 m², dla dwóch – 40 m², itd.
- Wypłata: najczęściej trafia bezpośrednio do zarządcy budynku lub właściciela lokalu.
Usługi opiekuńcze i inne formy wsparcia z MOPS
Usługi opiekuńcze mogą być przyznane przez MOPS osobom, które potrzebują pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Zakres wsparcia ustalany jest indywidualnie i może być częściowo odpłatny – zależnie od dochodu. Zakres usług opiekuńczych może obejmować:
- pomoc w sprzątaniu,
- przygotowywanie posiłków,
- robienie zakupów,
- przypominanie o lekach,
- inne czynności dnia codziennego.
🔹 Dodatkowe formy wsparcia:
- uczestnictwo w programach aktywizacyjnych i reintegracyjnych,
- dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych (często we współpracy z PCPR lub PFRON),
- skierowanie do Środowiskowego Domu Samopomocy (ŚDS), Domu Pomocy Społecznej (DPS) – jeśli sytuacja życiowa tego wymaga.
POLECMY: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy
Gdzie i jak złożyć wniosek?
Wniosek o świadczenia należy złożyć w MOPS właściwym dla miejsca zamieszkania. W 2025 roku większość placówek przyjmuje dokumenty:
- osobiście (w formie papierowej),
- elektronicznie przez ePUAP lub system Emp@tia,
- za pośrednictwem opiekuna lub pełnomocnika.
Do wniosku trzeba dołączyć:
- orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
- dokumenty dochodowe z ostatnich 3 miesięcy,
- inne załączniki (np. rachunki, faktury, zaświadczenia lekarskie), zależnie od rodzaju wsparcia.
Jak przygotować się do wizyty w MOPS i jakie dokumenty zabrać?
Dla wielu osób, zwłaszcza tych, które po raz pierwszy ubiegają się o pomoc, wizyta w urzędzie może być stresująca. Praktyczne wskazówki mogą znacznie ułatwić ten proces.
Przed wizytą w MOPS, aby usprawnić procedurę i uniknąć niepotrzebnych powrotów, warto wcześniej przygotować wszystkie niezbędne dokumenty. Oprócz wymienionych już w tekście orzeczeń i zaświadczeń o dochodach dobrze jest zabrać ze sobą:
- Dowód osobisty – do wglądu, w celu weryfikacji tożsamości.
- Aktualne rachunki za media lub inne koszty utrzymania – szczególnie istotne przy ubieganiu się o dodatek mieszkaniowy.
- Dokumentację medyczną – skierowania, zaświadczenia, opinie specjalistów, które mogą pomóc w uzasadnieniu potrzeby świadczenia lub usługi.
- Pełnomocnictwo – jeśli wniosek składa w Twoim imieniu inna osoba (np. opiekun lub członek rodziny).
Warto również zapisać wcześniej wszystkie pytania i wątpliwości, wiele MOPS-ów prowadzi dyżury doradcze, gdzie można uzyskać pomoc bez składania wniosku.
FAQ – MOPS a umiarkowany stopień niepełnosprawności
Czy osoba z umiarkowanym stopniem może pracować i otrzymywać świadczenia z MOPS?
Tak, jeśli mimo zatrudnienia jej dochód nie przekracza progu uprawniającego do danego świadczenia.
Czy można pobierać kilka zasiłków z MOPS jednocześnie?
Tak. Np. zasiłek stały i zasiłek pielęgnacyjny mogą być wypłacane równocześnie.
Czy orzeczenie musi zawierać konkretne punkty, aby otrzymać pomoc?
W przypadku zasiłku pielęgnacyjnego dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności najważniejsze jest ukończenie 75 lat lub zapis w orzeczeniu wskazujący na konieczność stałej, lub długotrwałej opieki/pomocy innej osoby. Dla usług opiekuńczych ocena jest indywidualna, choć potrzeby wynikające z orzeczenia (np. z ograniczeń ruchowych czy konieczności pomocy w samoobsłudze) są zawsze brane pod uwagę.
Czy MOPS pomaga w przystosowaniu łazienki dla osoby z niepełnosprawnością?
Tak, ale najczęściej w formie współpracy z PCPR i PFRON – warto zapytać o możliwość ubiegania się o dofinansowanie do likwidacji barier architektonicznych.
Czy osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności może korzystać z turnusu rehabilitacyjnego z dofinansowaniem PFRON?
Tak. Osoba z orzeczonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności ma prawo ubiegać się o dofinansowanie turnusu rehabilitacyjnego ze środków PFRON, pod warunkiem spełnienia kryterium dochodowego. Wysokość wsparcia zależy m.in. od rodzaju orzeczenia, wieku oraz sytuacji finansowej i może pokrywać znaczną część kosztów wyjazdu. Wniosek należy złożyć w PCPR właściwym dla miejsca zamieszkania. Natomiast MOPS może jedynie pomóc w przygotowaniu dokumentów lub poinformować o procedurze.