Masz orzeczenie o niepełnosprawności i zastanawiasz się, czy leczenie zębów może być całkowicie darmowe w ramach NFZ? Publiczne gabinety stomatologiczne oferują więcej, niż myślisz – od usuwania bólu zęba po wypełnienia bez dodatkowych opłat. Czy dentysta ma obowiązek przyjąć Cię z bólem zęba? Czy trzeba dopłacać za plombę? A może plomba światłoutwardzalna jest refundowana na NFZ? Sprawdź, jakie świadczenia stomatologiczne przysługują Ci w 2025 roku i kiedy naprawdę nie musisz płacić ani złotówki.
- Darmowy dentysta NFZ – kto może leczyć zęby bez opłat
- Świadczenia stomatologiczne dla osób z niepełnosprawnością
- Czy dentysta na NFZ musi przyjąć z bólem zęba?
- Na czym polega program PFRON Dostępna Stomatologia 2025–2028
- Czy leczenie stomatologiczne jest naprawdę darmowe?
- FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Darmowy dentysta NFZ – kto może leczyć zęby bez opłat
Każda osoba, która ma prawo do świadczeń zdrowotnych w Polsce, może skorzystać z bezpłatnej opieki stomatologicznej w gabinetach mających umowę z NFZ. Do dentysty nie jest potrzebne skierowanie.
Zakres bezpłatnych świadczeń określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z 6 listopada 2013 r. (Dz.U. 2021 poz. 2148 t.j.). Wśród świadczeń gwarantowanych znajdują się m.in.:
- badanie stomatologiczne z instrukcją, jak dbać o jamę ustną (raz w roku);
- kontrolne badania lekarskie (3 razy w roku);
- zdjęcia rentgenowskie wewnątrz ust;
- zdjęcie pantomograficzne z opisem;
- leczenie próchnicy;
- znieczulenie do zabiegów;
- usunięcie zębów;
- leczenie chirurgiczne (operacyjne usunięcie zatrzymanego, zaopatrzenie rany, zatamowanie masywnego krwotoku, założenie opatrunku chirurgicznego, wycięcie małego guzka lub zmiany guzopodobnej, włókniaka, wyłuszczenie torbieli zębopochodnej, wyłuszczenie kamienia z przewodu ślinianki),
- leczenie zmian na błonie śluzowej jamy ustnej;
- usunięcie złogów nazębnych z ½ łuku zębowego;
- kiretaż zwykły (zamknięty);
- leczenie kanałowe (endodontyczne):
- zębów przednich u dorosłych,
- wszystkich zębów u dzieci oraz kobiet w ciąży i połogu.
- leczenie protetyczne przy pomocy:
- ruchomej protezy częściowej, jeśli w łuku zębowym brakuje 5 – 8 zębów, lub jeżeli w łuku zębowym brakuje powyżej 8 zębów (raz na 5 lat);
- całkowitej protezy, jeśli w szczęce lub żuchwie brakuje wszystkich zębów (raz na 5 lat).
- Uwaga: osobom, które mają za sobą operacyjne leczenie nowotworów w obrębie twarzoczaszki, protezy przysługują bez ograniczeń czasowych.
- bezpłatna naprawa protezy – raz na 2 lata.
Świadczenia stomatologiczne dla osób z niepełnosprawnością
Osoby z niepełnosprawnością mogą korzystać z dodatkowych świadczeń stomatologicznych w ramach NFZ, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów – przede wszystkim posiadania orzeczenia o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności (dla dorosłych) lub odpowiedniego wieku i statusu (dla dzieci).
Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością:
- Do 16. roku życia – przysługuje refundacja kompozytowych materiałów światłoutwardzalnych do wypełnień.
- Od 16. do 18. roku życia – refundacja światłoutwardzalnych materiałów tylko w przypadku umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności i wskazań medycznych.
- Znieczulenie ogólne – możliwe, jeśli istnieją wskazania medyczne (np. brak współpracy dziecka).
- Pierwsza wizyta dziecka do 6. roku życia – nie obejmuje znieczulenia ogólnego, jeśli nie jest połączona z leczeniem.
Dorośli z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności:
- Znieczulenie ogólne – refundowane, jeśli są wskazania medyczne.
- Materiały światłoutwardzalne do wypełnień – refundowane w określonych przypadkach, jeśli są wskazania medyczne.
W praktyce oznacza to możliwość skorzystania z wyższej jakości usług w ramach publicznego systemu, bez konieczności płacenia z własnej kieszeni.
Czy dentysta na NFZ musi przyjąć z bólem zęba?
Tak. Pacjent zgłaszający się z silnym bólem zęba powinien zostać przyjęty w trybie pilnym, niezależnie od tego, czy ma orzeczenie o niepełnosprawności, czy nie. Wynika to z obowiązku udzielania świadczeń zdrowotnych w stanach nagłych – a do takich zalicza się ostry ból zęba. Gabinety stomatologiczne działające w ramach NFZ mają obowiązek zapewnić pomoc nie później niż w dniu zgłoszenia lub, w wyjątkowych przypadkach, następnego dnia roboczego. Jeśli dana przychodnia nie ma już wolnych terminów, powinna wskazać inną placówkę, która zapewni pomoc w odpowiednim czasie. Warto o tym wiedzieć i powołać się na ten obowiązek, jeśli personel próbuje odmówić przyjęcia.
Na czym polega program PFRON Dostępna Stomatologia 2025–2028
To ogólnopolski projekt realizowany przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) w ramach Funduszy Europejskich na lata 2021–2027. Jego budżet wynosi 19,89 mln zł, a czas realizacji to 1 marca 2025 – 31 sierpnia 2028 r.
Cele projektu:
- stworzenie standardów dostępności gabinetów stomatologicznych (architektonicznej, cyfrowej, informacyjno-komunikacyjnej),
- przyznanie grantów co najmniej 32 gabinetom stomatologicznym,
- dostosowanie minimum 25 placówek do potrzeb osób z niepełnosprawnościami,
- szkolenie 500 pracowników (lekarze, asystenci, recepcjoniści),
- opracowanie i publikacja interaktywnej mapy gabinetów przyjaznych osobom z orzeczeniem.
Jak skorzystać z darmowego leczenia?
- Wybierz gabinet z umową NFZ lub taki, który bierze udział w programie PFRON.
- Pokaż orzeczenie o niepełnosprawności (jeśli chcesz skorzystać ze świadczeń dodatkowych).
- Ustal zakres leczenia – niektóre świadczenia przysługują bez limitu, inne raz w roku.
- Pamiętaj o znieczuleniach – refundacja zależy od wskazań medycznych i rodzaju zabiegu.
- Śledź mapę dostępnych gabinetów – ma być dostępna online od II połowy 2025 r.
Czy leczenie stomatologiczne jest naprawdę darmowe?
Wiele podstawowych usług stomatologicznych rzeczywiście można wykonać bezpłatnie, o ile korzystamy z gabinetu, który ma podpisaną umowę z NFZ. Do takich świadczeń należą m.in. badania kontrolne, leczenie próchnicy, usuwanie zębów, a także niektóre protezy. To oznacza, że pacjent nie musi nic dopłacać z własnej kieszeni.
Są jednak sytuacje, w których opłaty się pojawiają. Dotyczy to np. znieczulenia: miejscowego lub ogólnego. Jeśli nie przysługuje ono z urzędu lub z tytułu niepełnosprawności, trzeba za nie zapłacić samodzielnie – zgodnie z cennikiem gabinetu.
Warto też pamiętać, że jeśli zdecydujemy się na prywatną klinikę, która nie ma kontraktu z NFZ, to nawet za te świadczenia, które normalnie są refundowane, będziemy musieli zapłacić pełną cenę. Dlatego zawsze warto upewnić się, czy gabinet współpracuje z NFZ.
Podstawa prawna
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego (Dz.U. 2021 poz. 2148).
- Projekt „Dostępna stomatologia” – podpisany przez PFRON 24 lutego 2025 r., realizowany w ramach FE dla Rozwoju Społecznego 2021–2027.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Czy muszę mieć skierowanie do dentysty?
Nie, nie jest potrzebne skierowanie. Do stomatologa można iść bezpośrednio – także wtedy, gdy korzystasz z usług refundowanych przez NFZ.
Czy osoba z niepełnosprawnością może leczyć zęby za darmo?
Tak, jeśli posiadasz orzeczenie o niepełnosprawności i wybierzesz gabinet, który ma umowę z NFZ. Wtedy wiele świadczeń jest bezpłatnych.
Gdzie znajdę listę gabinetów biorących udział w programie?
Mapa gabinetów uczestniczących w programie PFRON ma zostać udostępniona online w drugiej połowie 2025 roku. Będzie można łatwo sprawdzić, które placówki są przystosowane do potrzeb osób z orzeczeniem.
Czy znieczulenie ogólne przysługuje każdemu?
Nie. Takie znieczulenie jest dostępne tylko wtedy, gdy istnieją ku temu wskazania medyczne – np. u dzieci lub osób z umiarkowaną albo znaczną niepełnosprawnością. W pozostałych przypadkach może być konieczna dopłata.