Zasiłek stały to jedno z najważniejszych świadczeń z pomocy społecznej. W 2025 r. obowiązują wyższe progi dochodowe i nowa maksymalna kwota, dzięki czemu wsparcie trafi do większej liczby seniorów i osób z niepełnosprawnościami. Sprawdź, komu dokładnie przysługuje zasiłek stały, ile można dostać miesięcznie w 2025 r., jakie dokumenty są potrzebne i czy w 2026 r. planowane są kolejne zmiany.
- Czym jest zasiłek stały
- Nowości od 2025 r. Wyższe progi dochodowe i maksymalna kwota
- Kto może otrzymać zasiłek stały
- Ile wynosi zasiłek stały – przykłady obliczeń
- Kiedy zasiłek stały nie przysługuje
- Jak złożyć wniosek – krok po kroku
- Jakie dokumenty należy przygotować
- Wypłata świadczenia
- Wpływ zasiłku stałego na inne świadczenia
- Dlaczego zasiłek stały ma znaczenie
- Zasiłek stały w 2026 roku – czy coś się zmieni?
- Podstawa prawna
Czym jest zasiłek stały
Zasiłek stały to comiesięczne świadczenie pieniężne wypłacane w ramach pomocy społecznej. Jego celem jest zapewnienie minimum środków do życia osobom, które nie mogą podjąć zatrudnienia z powodu całkowitej niezdolności do pracy i nie mają wystarczających dochodów. Podstawowe zasady przyznawania świadczenia określa ustawa o pomocy społecznej, a wysokość progów dochodowych i kwot zasiłku, rozporządzenie Rady Ministrów z 12 lipca 2024 r. obowiązujące od początku 2025 r.
Nowości od 2025 r. Wyższe progi dochodowe i maksymalna kwota
Od 1 stycznia 2025 r. weszły w życie zmiany, które zwiększyły dostępność zasiłku stałego. Rząd podniósł zarówno progi dochodowe, jak i maksymalną kwotę świadczenia. Dzięki temu więcej osób, zwłaszcza seniorów bez emerytury oraz osób z orzeczoną niepełnosprawnością, może otrzymać realne wsparcie finansowe z MOPS. Obecnie progi dochodowe wynoszą:
- 1010 zł – próg dochodowy dla osoby samotnie gospodarującej.
- 823 zł – próg dochodowy na jednego członka w rodzinie.
- 1229 zł – maksymalna kwota zasiłku stałego dla osoby bez dochodu.
- 100 zł – minimalna kwota zasiłku (przyznawana, gdy różnica między progiem a dochodem jest mniejsza niż 100 zł).
Wartości progów dochodowych wzrosły w stosunku do poprzedniego rozporządzenia z 2021 r. Dla osób samotnych o 234 zł, a dla osób w rodzinie o 223 zł. Ponieważ wysokość zasiłku oblicza się jako różnicę między odpowiednim limitem (130% progu dla osoby samotnej) a faktycznym dochodem, podwyższenie progów oznacza, że świadczenie może otrzymać więcej osób i w wyższej kwocie. Przykładowo 130% progu dla osoby samotnej (1010 zł) to 1313 zł. Tę kwotę porównuje się z dochodem przy obliczaniu zasiłku.
Kto może otrzymać zasiłek stały
Prawo do zasiłku stałego przysługuje wyłącznie osobom pełnoletnim, które spełniają jednocześnie warunek całkowitej niezdolności do pracy i niskiego dochodu. Wyróżnia się dwa typy wnioskodawców:
- Osoba samotnie gospodarująca – musi być całkowicie niezdolna do pracy z powodu choroby, niepełnosprawności. Jej dochód miesięczny nie może przekroczyć 1010 zł (próg podstawowy) lub 1313 zł (130% progu, od którego liczona jest wysokość zasiłku).
- Osoba w rodzinie – również musi być całkowicie niezdolna do pracy. Dochód na jednego członka rodziny nie może być wyższy niż 823 zł miesięcznie.
W praktyce uprawnieni to głównie osoby starsze bez prawa do emerytury oraz osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności. Szacunki Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej mówią, że w 2024 r. zasiłek stały pobierało około 240 tys. osób. Po podniesieniu progów dochodowych w 2025 r. liczba uprawnionych może wzrosnąć nawet o 10–15%.
Kategorie i progi – podsumowanie liczbowe
Kategoria świadczeniobiorcy | Próg dochodowy (PLN) | Maks. zasiłek stały (PLN) |
|---|---|---|
Osoba samotnie gospodarująca | 1010 (limit podstawowy) / 1313 (130 % limitu) | 1229 zł |
Osoba w rodzinie | 823 (na osobę) | obliczana indywidualnie – co najmniej 100 zł |
Uwaga: Wysokość zasiłku jest różnicą między limitem (130% progu w przypadku osoby samotnej, 100% progu w przypadku osoby w rodzinie) a faktycznym dochodem. Jeżeli wynik jest niższy niż 100 zł, świadczenie wynosi minimalną kwotę 100 zł.
Ile wynosi zasiłek stały – przykłady obliczeń
Ostateczna kwota zasiłku zależy od różnicy między progiem dochodowym a realnym dochodem osoby lub rodziny. Oto przykładowe wyliczenia:
- Przykład 1 (osoba samotna): wnioskodawca osiąga dochód 600 zł. 130% progu (1010 zł) to 1313 zł. Różnica 1313 – 600 = 713 zł – tyle wyniesie zasiłek stały.
- Przykład 2 (osoba samotna): dochód 950 zł. Zasiłek to 1313 – 950 = 363 zł.
- Przykład 3 (osoba bez dochodu): przy braku dochodu zasiłek wyniesie maksymalną kwotę 1229 zł miesięcznie.
- Przykład 4 (osoba w rodzinie): dochód na członka rodziny 500 zł. Różnica 823 – 500 = 323 zł – tyle wyniesie świadczenie.
Kiedy zasiłek stały nie przysługuje
Nawet spełnienie kryterium dochodowego nie gwarantuje przyznania świadczenia. Zasiłek stały nie przysługuje m.in. osobom, które:
- pobierają emeryturę, rentę socjalną lub rentę z ZUS/KRUS
- otrzymują świadczenia opiekuńcze (świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna);
- korzystają z dodatku dla samotnie wychowujących dziecko przy utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych;
- przebywają w domu pomocy społecznej (chyba że świadczenie pobierano jeszcze przed przyjęciem do DPS).
Ponadto zasiłku nie można łączyć z równoczesnym pobieraniem renty socjalnej czy świadczenia pielęgnacyjnego.
Jak złożyć wniosek – krok po kroku
- Zgłoszenie w MOPS/GOPS – wniosek składa się w ośrodku pomocy społecznej właściwym dla miejsca zamieszkania (osobiście lub online za pośrednictwem platformy ePUAP/Emp@tia). Dopiero zarejestrowanie wniosku rozpoczyna procedurę.
- Dołączenie dokumentów – potrzebne są: dowód osobisty, orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy (np. decyzja ZUS lub orzeczenie o niepełnosprawności), zaświadczenia o dochodach z ostatnich 3 miesięcy (np. wynagrodzenie, decyzje ZUS o rencie lub emeryturze) oraz dokumenty wszystkich członków rodziny (akty urodzenia dzieci, zaświadczenia ze szkoły, itp.). Niepełna dokumentacja wstrzymuje postępowanie.
- Wywiad środowiskowy – pracownik socjalny odwiedza wnioskodawcę (lub rozmawia z nim online) i sporządza wywiad, oceniając sytuację życiową, zdrowotną i finansową. Od wyniku wywiadu zależy decyzja i wysokość świadczenia.
- Decyzja administracyjna – MOPS/GOPS ma 30 dni na wydanie decyzji; w szczególnie skomplikowanych sprawach termin może zostać przedłużony, ale urząd musi o tym poinformować. Na decyzję przysługuje odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego w ciągu 14 dni.
- Wypłata świadczenia – po pozytywnej decyzji zasiłek jest wypłacany co miesiąc w formie wybranej przez świadczeniobiorcę (przelew na konto, przekaz pocztowy, odbiór gotówki w kasie). W wielu gminach wypłaty realizowane są między 10. a 20. dniem miesiąca.
Jakie dokumenty należy przygotować
Do wniosku o zasiłek stały w 2025 r. należy dołączyć:
- wniosek o przyznanie zasiłku stałego (formularz dostępny w MOPS/GOPS lub na stronach internetowych);
- dowód osobisty lub inny dokument tożsamości;
- orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy lub stopniu niepełnosprawności (np. decyzja ZUS);
- zaświadczenia o dochodach za ostatnie 3 miesiące (wynagrodzenie, emerytura, renta itp.);
- w przypadku osób w rodzinie – dokumenty wszystkich domowników (zaświadczenia o dochodach, akty urodzenia, zaświadczenia szkolne).
Wypłata świadczenia
Zasiłek stały jest wypłacany raz w miesiącu w terminie ustalanym przez lokalny MOPS/GOPS, najczęściej między 10. a 20. dniem miesiąca. Osoby mogą wybrać formę płatności: przelew bankowy (najszybszy), przekaz pocztowy lub odbiór gotówki w kasie. Termin wypłaty wskazuje decyzja przyznająca świadczenie; w razie opóźnienia warto skontaktować się ze swoim pracownikiem socjalnym.
Wpływ zasiłku stałego na inne świadczenia
Zasiłek stały jest wliczany do dochodu przy ubieganiu się o: zasiłek okresowy, dodatek mieszkaniowy, zasiłki celowe czy pomoc żywnościową. Może to obniżyć lub wykluczyć prawo do niektórych z tych form pomocy. Natomiast nie jest on traktowany jako dochód przy ustalaniu prawa do świadczeń rodzinnych 500+ dla osób niepełnosprawnych, 800+ ani tzw. świadczenia wspierającego – te świadczenia nie są pomniejszane z powodu pobierania zasiłku stałego.
Dlaczego zasiłek stały ma znaczenie
Dla wielu beneficjentów jest to jedyne stałe źródło utrzymania. Według danych MRiPS, w 2024 r. około 240 tys. osób pobierało zasiłek stały, z czego około 55% stanowiły osoby powyżej 60. roku życia, a blisko 40% osoby z orzeczoną niepełnosprawnością w wieku produkcyjnym. Podniesienie progów dochodowych oznacza, że jeszcze więcej osób otrzyma wsparcie, które pozwala pokryć podstawowe wydatki na mieszkanie, żywność czy leki.
Zasiłek stały w 2026 roku – czy coś się zmieni?
Na razie nie zapowiedziano nowych rozporządzeń, które miałyby zmienić progi dochodowe czy maksymalną kwotę zasiłku stałego od 2026 r. Oznacza to, że nadal obowiązują wartości wprowadzone od stycznia 2025 r. Ewentualne zmiany mogą pojawić się dopiero przy kolejnej weryfikacji kryteriów dochodowych, którą Rada Ministrów jest zobowiązana przeprowadzać co trzy lata. Najbliższa taka pełna weryfikacja przypadnie w 2027 r., dlatego w 2026 r. należy spodziewać się kontynuacji obecnych zasad.
Warto jednak zaznaczyć, że rosnące koszty życia, inflacja, wyższe ceny leków czy energii, mogą wywołać presję społeczną i polityczną na rząd, aby dokonać wcześniejszej waloryzacji świadczeń. Na razie nie ma oficjalnych decyzji w tym kierunku, ale temat z pewnością będzie wracał w debacie publicznej, zwłaszcza w kontekście seniorów i osób z niepełnosprawnościami, dla których zasiłek stały bywa jedynym źródłem utrzymania.