Brak jednego zapisu w orzeczeniu o niepełnosprawności może oznaczać stratę kilku tysięcy złotych rocznie. To właśnie punkty 5, 6, 7 i 8 w części "Wskazania do ulg i uprawnień" decydują o dostępie do świadczeń, ulg podatkowych, sprzętu medycznego czy usług opiekuńczych. W 2025 roku ich znaczenie jeszcze wzrosło, ponieważ weszły w życie nowe przepisy oraz rekomendacje dla komisji orzekających. Sprawdź, co oznaczają poszczególne punkty, jak je zdobyć i jak działać, jeśli w Twoim orzeczeniu któregoś z nich brakuje.
- Dlaczego punkty 5-8 są tak ważne?
- Co oznaczają punkty 5, 6, 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności?
- Jak zdobyć brakujący punkt w orzeczeniu?
- Najczęstsze błędy przy wniosku o orzeczenie
- Zmiany w 2025 roku
- Podstawy prawne
Dlaczego punkty 5-8 są tak ważne?
Każde orzeczenie zawiera część "Wskazania do ulg i uprawnień". To właśnie w tej rubryce komisja orzekająca zaznacza, do jakich form wsparcia dana osoba ma prawo. W praktyce urzędy i instytucje najczęściej analizują właśnie punkty 5, 6, 7 i 8, ponieważ odnoszą się one do codziennej samodzielności, potrzeby sprzętu i opieki.
Ich znaczenie w praktyce:
- decydują o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku pielęgnacyjnego,
- otwierają drogę do renty socjalnej,
- umożliwiają refundację i dofinansowanie sprzętu medycznego,
- gwarantują pierwszeństwo w rehabilitacji i leczeniu,
- uprawniają do ulg podatkowych oraz korzystania z programów gminnych i PFRON.
Co oznaczają punkty 5, 6, 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności?
| Punkt | Treść orzeczenia | Uprawnienia w praktyce |
|---|---|---|
5 | Potrzeba zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub techniczne (np. proteza, wózek, aparat słuchowy, inhalator, glukometr, pieluchomajtki) | Refundacja sprzętu z NFZ, dofinansowania z PFRON, udział w programach likwidacji barier architektonicznych, prawo do turnusów rehabilitacyjnych |
6 | Potrzeba korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji (np. usługi opiekuńcze, terapeutyczne, asystenckie) | Dostęp do usług asystenta osobistego, programów gminnych, terapii i rehabilitacji finansowanych ze środków publicznych |
7 | Konieczność stałej lub długotrwałej opieki z powodu ograniczonej samodzielności | Świadczenie pielęgnacyjne dla opiekuna, dodatek pielęgnacyjny, renta socjalna, pierwszeństwo w DPS i placówkach rehabilitacyjnych |
8 | Konieczność stałego współudziału opiekuna dziecka do 16. roku życia w leczeniu, rehabilitacji i edukacji | Świadczenie pielęgnacyjne na dziecko, indywidualne nauczanie, terapia, wczesne wspomaganie rozwoju; punkt nie obowiązuje po 16. roku życia |
Jak zdobyć brakujący punkt w orzeczeniu?
Brak jednego z punktów 5, 6, 7 lub 8 w orzeczeniu może zamknąć drogę do najważniejszych świadczeń i usług opiekuńczych. Dla wielu rodzin oznacza to nie tylko utratę pieniędzy, ale także problem z zapewnieniem codziennej opieki czy rehabilitacji. Dlatego warto wiedzieć, jak działać krok po kroku, aby uzupełnić orzeczenie o brakujący zapis. Kluczowe są terminy, kompletna dokumentacja i dobrze przygotowane wystąpienie przed komisją. Oto co możesz zrobić:
Złóż odwołanie w ciągu 14 dni
Na decyzję powiatowego zespołu możesz złożyć odwołanie do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania. Termin wynosi dokładnie 14 dni od doręczenia decyzji.
Przygotuj mocną dokumentację medyczną
- aktualne opinie lekarzy specjalistów (neurologa, psychiatry, ortopedy, pediatry),
- zaświadczenia od terapeutów i rehabilitantów,
- opinie psychologa lub pedagoga (dla dzieci),
- notatki pracowników socjalnych o zakresie opieki.
Opisz codzienne funkcjonowanie
Komisja musi zobaczyć realne trudności: problemy z poruszaniem się, jedzeniem, higieną, komunikacją. Nie bagatelizuj objawów.
Weź udział w posiedzeniu komisji
Zabierz ze sobą opiekuna, który potwierdzi Twoje słowa. Przygotuj się na pytania komisji.
Skorzystaj z pomocy organizacji pozarządowych
W wielu miastach fundacje pomagają w odwołaniach bezpłatnie, a nawet reprezentują w postępowaniu.
Najczęstsze błędy przy wniosku o orzeczenie
Choć procedura uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności wydaje się prosta, w praktyce wiele osób traci szansę na pełne wsparcie z powodu drobnych pomyłek. Brak odpowiednich dokumentów, nieprecyzyjne opisy codziennych trudności czy zatajanie problemów ze wstydu mogą sprawić, że komisja nie zaznaczy istotnych punktów w rubryce "Wskazania do ulg i uprawnień". Warto więc wiedzieć, czego unikać, aby nie zamknąć sobie drogi do świadczeń i ulg.
- składanie nieaktualnej dokumentacji sprzed kilku lat,
- brak szczegółowego opisu trudności w codziennym życiu,
- niedołączenie opinii terapeuty, który na co dzień prowadzi rehabilitację,
- zatajenie wstydliwych problemów (np. nietrzymania moczu), które w praktyce mogą przesądzać o przyznaniu punktu.
Zmiany w 2025 roku
Rok 2025 przyniósł kilka ważnych nowości w systemie orzekania o niepełnosprawności i wsparcia dla rodzin. Część rozwiązań ma ułatwić dostęp do świadczeń, inne mają zwiększyć elastyczność w codziennym życiu osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów.
- Nowy skład komisji orzekających – w każdej komisji pojawia się dodatkowy lekarz, co ma zwiększyć trafność oceny medycznej. W razie potrzeby może być obecny pracownik socjalny, a w przypadku dzieci także ekspert ds. edukacji. Dzięki temu decyzje mają być bardziej obiektywne i całościowe.
- Świadczenie wspierające – wprowadzono je obok świadczenia pielęgnacyjnego. Jego wysokość zależy od faktycznej potrzeby wsparcia i opiera się m.in. na zapisach w punktach 6 i 7 orzeczenia. To dodatkowe źródło finansowej pomocy, które w wielu przypadkach sięga kilku tysięcy złotych.
- Możliwość pracy opiekunów – opiekunowie nie są już całkowicie wykluczeni z rynku pracy. Mogą łączyć pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego z pracą zarobkową w ograniczonym wymiarze, co daje im większą niezależność finansową.
- Asystenci opiekunów – w części gmin uruchomiono usługę asystentów opiekunów w ramach programów wsparcia lokalnego. To realne odciążenie dla rodzin, które mogą liczyć na pomoc w codziennych obowiązkach związanych z opieką.
Te zmiany pokazują, że system orzeczniczy i pomoc społeczna są stopniowo dostosowywane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i ich bliskich.
Jeden brakujący zapis w orzeczeniu może oznaczać stratę kilku tysięcy złotych rocznie. Warto znać znaczenie punktów 5-8 i działać szybko, jeśli komisja ich nie uwzględni.
Podstawy prawne
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 1997 nr 123 poz. 776, z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2003 nr 228 poz. 2255, z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. 2023 poz. 1429)