Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę powoduje, że wrasta też wiele wskaźników i stawek pochodnych od najniższej krajowej. Jedną z nich jest kwota wolna od zajęcia komorniczego na koncie bankowym. Od 1 stycznia 2024 r. wzrosła ona z 2 700 zł – tyle wynosiła do końca 2023 r. – do 3 181,50 zł.
- Komornik: jakie ma uprawnienia do konta bankoweo dłużnika
- Konto osobiste w banku jest chronione przed komornikiem jak wynagrodzenie
- Jak wynagrodzenie za pracę chronione jest od potrąceń
Zgodnie z prawem wolne od zajęcia przez komornika na koncie bankowym są środki w wysokości 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zajęcie rachunku bankowego polega na przekazaniu środków finansowych na konto bankowe komornika. Zajęciem objęte są środki, które aktualnie znajdują się na rachunku oraz te, które wpłyną na konto w przyszłości.
Komornik: jakie ma uprawnienia do konta bankoweo dłużnika
Sam proces egzekucji komorniczej z konta bankowego jest uregulowany w Kodeksie postępowania cywilnego.
Zgodnie z art. 889 kodeksu postępowania cywilnego najpierw komornik przesyła do banku, w którym dłużnik posiada rachunek, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej dłużnika pochodzącej z rachunku bankowego do wysokości należności będącej przedmiotem egzekucji (wraz z kosztami egzekucyjnymi). Bank wzywa, by nie dokonywał wypłat z rachunku bez jego zgody – do wysokości zajętej wierzytelności. Nakazuje, by bank przekazał bezzwłocznie zajętą kwotę na pokrycie należności albo zawiadomił komornika w terminie siedmiu dni o przeszkodzie do przekazania zajętej kwoty.
Jednocześnie komornik zawiadamia dłużnika o zajęciu jego wierzytelności z rachunku bankowego, doręczając mu przy tym odpis tytułu wykonawczego.
Pieniądze, które udało się wyegzekwować wskutek zajęcia, komornik następnie przekazuje wierzycielowi lub wierzycielom.
Konto osobiste w banku jest chronione przed komornikiem jak wynagrodzenie
Aktualnie wolna od zajęcia komorniczego jest część wynagrodzenia za pracę w wysokości 2 784 zł. To kwota netto minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 stycznia 2024 r. wzrośnie ona do 3 055 zł.
Zgodnie z prawem pracy potrąceń i egzekucji dokonuje się z wynagrodzenia za pracę netto (po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania). Po potrąceniach zaś musi zostać kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 3 600 zł teraz jest to 2 784 zł, a od kwoty 4 242 zł ile wynosić będzie najniższa krajowa od 1 stycznia 2024 r. będzie to 3 055 zł.
Trzeba jednak przy tym pamiętać, że w przypadku długów alimentacyjnych taka ochrona działa inaczej i jest słabsza. Od 2023 r. komornik może zabrać z wynagrodzenia za pracę maksymalnie 60 proc, wynagrodzenia, niezależnie od jego wysokości.
Jak wynagrodzenie za pracę chronione jest od potrąceń
W prawie pracy ustanowiona została kwota wolna od potrąceń. Jej wysokość to kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Jednakże w przypadku świadczeń alimentacyjnych ograniczenie do kwoty minimalnego wynagrodzenia nie występuje.
Natomiast jeżeli potrącenie dotyczy zaliczek to ograniczenie to wynosi 75 proc. minimalnego wynagrodzenia. A w przypadku kar pieniężnych wynosi 90 proc. minimalnego wynagrodzenia
Jak już zaznaczyliśmy potrąceń dokonuje się od wynagrodzenia za pracę netto, a podlegają potrąceniu tylko następujące należności:
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
- kary pieniężne przewidziane w Kodeksie pracy.
Potrącenia są dokonywane w powyższej kolejności. Oznacza to, że w przypadku gdy dokonuje się potrąceń z różnych tytułów, należności alimentacyjne mają pierwszeństwo przed innymi należnościami.
Świadczenia alimentacyjne są uprzywilejowane. Na ich zaspokojenie można potrącić 3/5 wynagrodzenia, tj. 60 proc. wynagrodzenia.
Natomiast w pozostałych przypadkach można co do zasady potrącić do wysokości połowy wynagrodzenia za pracę, oczywiście uwzględniając kwotę podlegającą ochronie od potrąceń.
Dodatkowo następujące należności podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości:
- nagroda z zakładowego funduszu nagród,
- dodatkowe wynagrodzenie roczne,
- należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej.
Z wynagrodzenia za pracę odlicza się, w pełnej wysokości, kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia.
Potrąceń należności z wynagrodzenia pracownika w miesiącu, w którym są wypłacane składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej te składniki wynagrodzenia.
Warto ponadto wiedzieć, że inne należności niż wskazane powyżej mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą. Zgoda ta musi być wyrażona na piśmie i musi dotyczyć konkretnej oraz istniejącej należności. Zgodę pracownik może w każdej chwili cofnąć.
W tej sytuacji wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości minimalnego wynagrodzenia przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy lub 80 proc. minimalnego wynagrodzenia przy potrącaniu innych należności.