Bezwarunkowy dochód podstawowy 2025. Czy Polacy będą dostawać 1700 zł miesięcznie bez pracy?

Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor od 2017 roku. Pisze o prawie, polityce i finansach – jasno, konkretnie i z myślą o czytelniku.
rozwiń więcej
Bezwarunkowy dochód podstawowy 2025. Czy Polacy będą dostawać 1700 zł miesięcznie bez pracy? / Bezwarunkowy dochód w Polsce? 1700 zł dla każdego – nawet jeśli nie pracujesz. Sejm już nad tym debatował. / Shutterstock

Bezwarunkowy Dochód Podstawowy (BDP) to kontrowersyjny pomysł, który zakłada wypłatę stałej kwoty każdemu obywatelowi, bez względu na wiek, pracę czy dochody. W polskiej debacie najczęściej pojawia się kwota 1700 zł miesięcznie, uznana za minimum pozwalające na podstawowe utrzymanie. Czy takie świadczenie rzeczywiście mogłoby zastąpić inne programy socjalne? I kto zapłaciłby za wypłaty dla milionów Polaków?

rozwiń >

Czym jest Bezwarunkowy Dochód Podstawowy?

BDP to koncepcja świadczenia wypłacanego każdemu obywatelowi bez żadnych warunków wstępnych. Nie trzeba spełniać kryteriów dochodowych, być zatrudnionym, ani przedstawiać zaświadczeń z urzędów. Chodzi o to, by każdy – bez wyjątku – miał zapewnione minimum bezpieczeństwa finansowego.

1700 zł dla każdego – skąd ta kwota?

Kwota 1700 zł pojawiła się jako odpowiednik minimum egzystencji dostosowanego do warunków po inflacji z ostatnich lat. Właśnie taką stawkę rozważa się w kontekście ewentualnego pilotażu programu. Przed pandemią planowano wypłatę 1300 zł w 9 gminach Warmii i Mazur – dziś autorzy projektu szacują, że potrzebna byłaby kwota bliższa 1700 zł.

W lipcu 2025 roku Sejm rozpatrywał obywatelski projekt ustawy zakładający wypłatę świadczenia w wysokości 2333 zł miesięcznie dla każdego Polaka powyżej 3. roku życia. Projekt nie przeszedł do dalszych prac. Posłowie odrzucili go w pierwszym czytaniu. Choć inicjatorzy argumentowali, że świadczenie zastąpiłoby wiele istniejących programów socjalnych, większość klubów parlamentarnych uznała propozycję za nierealną finansowo. Tym samym najbardziej prawdopodobny scenariusz testu BDP w Polsce nadal opiera się na kwocie 1700 zł miesięcznie, postulowanej wcześniej przez autorów pilotażu na Warmii i Mazurach.

Pilotaż na Warmii i Mazurach – wstrzymany przez pandemię

Przed 2020 rokiem planowano przetestować BDP w praktyce. Uczestnicy mieli otrzymywać regularnie środki przez dwa lata. Badacze chcieli sprawdzić, czy bezwarunkowe pieniądze:

  • poprawią zdrowie psychiczne i fizyczne,
  • wpłyną na decyzje edukacyjne,
  • zwiększą aktywność zawodową, czy wręcz przeciwnie – zniechęcą do pracy.

Projekt został wstrzymany przez pandemię, ale jego pomysłodawcy deklarują gotowość do powrotu – o ile pojawi się stabilne finansowanie.

Ile to będzie kosztować? Astronomiczne kwoty

Według analiz Polskiego Instytutu Ekonomicznego, koszt BDP przy stawce 1700 zł miesięcznie dla każdego obywatela przekroczyłby 500 mld zł rocznie. To więcej niż trzy czwarte całego planowanego budżetu państwa na 2025 r. (682 mld zł). Takie wydatki oznaczałyby konieczność radykalnych zmian w polityce społecznej i podatkowej.

Skąd wziąć pieniądze? Propozycje ekspertów

Aby sfinansować BDP, ekonomiści proponują:

  • likwidację istniejących programów (np. 800+),
  • wprowadzenie nowych podatków (np. cyfrowego, ekologicznego),
  • większą progresję w podatku dochodowym,
  • ograniczenie ulg podatkowych.

Każda z tych opcji budzi ogromne kontrowersje – zarówno wśród polityków, jak i obywateli.

Poparcie społeczne? Zależne od wieku i sytuacji

Badania pokazują, że poparcie dla BDP sięga 51%. Najwięcej zwolenników to osoby w wieku 18–34 lata. Wśród przeciwników dominują przedsiębiorcy i osoby o wyższych dochodach – obawiają się wzrostu podatków i spadku motywacji do pracy wśród części społeczeństwa.

Argumenty "za" i "przeciw"

Zwolennicy twierdzą, że BDP:

  • uprości system świadczeń,
  • ograniczy ubóstwo,
  • poprawi zdrowie psychiczne,
  • da większe poczucie bezpieczeństwa,
  • pomoże w czasie kryzysów i automatyzacji rynku pracy.

Przeciwnicy ostrzegają, że:

  • koszt programu może zrujnować finanse publiczne,
  • część osób może przestać pracować,
  • świadczenie nie będzie wystarczająco elastyczne,
  • może dojść do wzrostu inflacji.

Inne kraje też testowały

BDP testowano m.in. w Finlandii, Kanadzie, Hiszpanii i Kenii. Wyniki? Różne. W Finlandii zauważono poprawę dobrostanu psychicznego bez spadku aktywności zawodowej. W Kanadzie projekt przerwano z powodów politycznych, mimo dobrych rezultatów.

Podsumowanie

BDP to jeden z najbardziej odważnych pomysłów na przebudowę państwa opiekuńczego. Choć szansa na jego szybkie wprowadzenie w Polsce jest dziś niewielka, to coraz częściej pojawia się w debacie publicznej. Dla jednych – symbol nadziei i bezpieczeństwa. Dla innych, ryzykowna utopia.

W jednym można się zgodzić: jeśli kiedyś 1700 zł miesięcznie dla każdego wejdzie w życie, zmieni to wszystko.

Infor.pl
Już od 14 sierpnia 2025 r. będzie łatwiej o orzeczenie o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, uprawniające do szeregu świadczeń, ulg i uprawnień. Nowe przepisy wchodzą w życie
02 sie 2025

W dniu 14 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28.07.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, dzięki któremu będzie można szybciej uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności (i odpowiednio – stopniu niepełnosprawności), a co się z tym wiąże – szybciej korzystać z przysługujących na jego podstawie świadczeń, ulg i innych uprawnień.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?
02 sie 2025

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe (wyznaczone na ostatnią niedzielę w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu) – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z wyborem Karola Nawrockiego na nowego Prezydenta RP i jego deklaracjami, które padły w tym zakresie w czasie kampanii prezydenckiej – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

Rekordowe dodatki z ZUS dla seniorów. Te roczniki dostaną co miesiąc ponad 6 tysięcy złotych
02 sie 2025

Nie każdy dożywa tak pięknego wieku. Ale ci, którym się to udaje, są w naszym kraju traktowani w szczególny sposób. Bez względu na to, czy mają emeryturę, rentę czy nigdy nie pobierali żadnego świadczenia z ZUS — gdy kończą sto lat, przysługuje im coś wyjątkowego: honorowa emerytura. I choć brzmi to uroczyście, chodzi o bardzo konkretne pieniądze.

Bezwarunkowy dochód podstawowy 2025. Czy Polacy będą dostawać 1700 zł miesięcznie bez pracy?
02 sie 2025

Bezwarunkowy Dochód Podstawowy (BDP) to kontrowersyjny pomysł, który zakłada wypłatę stałej kwoty każdemu obywatelowi, bez względu na wiek, pracę czy dochody. W polskiej debacie najczęściej pojawia się kwota 1700 zł miesięcznie, uznana za minimum pozwalające na podstawowe utrzymanie. Czy takie świadczenie rzeczywiście mogłoby zastąpić inne programy socjalne? I kto zapłaciłby za wypłaty dla milionów Polaków?

4 sierpnia 2025 ZUS wypłaci nawet 4134 zł tym osobom, bez względu na dochód. Dla kogo świadczenie?
01 sie 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 4 sierpnia 2025 roku przeleje na konta uprawnionych kolejne transze świadczenia - od 751 zł do nawet 4134 zł. Świadczenie to przysługuje bez względu na ich dochody.

Masz wadę wzroku? W 2025 możesz stracić prawo jazdy. Sprawdź, co oznacza symbol 04-O
02 sie 2025

W 2025 roku coraz więcej kierowców traci prawo jazdy z powodu problemów ze wzrokiem – nawet jeśli wcześniej nie było przeciwwskazań. Powód? Nowe zasady badań i większa ostrożność lekarzy orzeczników. Wystarczy, że nie spełnisz jednego z wymagań: ostrości widzenia, odpowiedniego pola widzenia lub zdolności do prowadzenia auta po zmroku. Szczególnie narażone są osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności ze symbolem 04-O, a także pacjenci z zaćmą, jaskrą i zwyrodnieniem plamki żółtej (AMD). Sprawdź, kiedy lekarz może cofnąć Twoje uprawnienia i jak się przed tym zabezp

133 korzystne wyroki sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 16 prawomocnych – uruchomienie pierwszej w Polsce wyszukiwarki wyroków
01 sie 2025

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice. We wpisie przedstawiam zbiór znanych mi korzystnych orzeczeń dotyczących art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, wydanych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20.

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności
01 sie 2025

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Zebranie wiejskie - ilu mieszkańców?
01 sie 2025

Zgodne z prawem są nawet konsultacje, w których wzięło udział tylko kilku mieszkańców sołectwa – o ile uchwała o konsultacjach obowiązująca na terenie gminy stanowi, że konsultacje są ważne bez względu na liczbę uczestniczących osób uprawnionych do udziału w zebraniu wiejskim.

Nierzetelność pracownika gminy a bezczynność w załatwieniu sprawy
01 sie 2025

Zwolniony przez gminę pracownik złośliwie doprowadza do bezczynności w załatwieniu sprawy? Fakt ten nie zwalnia gminy od odpowiedzialności za naruszenie terminów ustawowych, ale – po naprawieniu szkód spowodowanych przez pracownika – daje szansę na łagodniejszy wyrok sądu.

pokaż więcej
Proszę czekać...