W dniu 10 sierpnia 2014 r. weszła w życie ustawa z 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych (tzw. II ustawa deregulacyjna). Zmiany wynikające z tejże ustawy dotyczą m.in. nowelizacji ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości oraz ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym.
Księgi rachunkowe
Przed nowelizacją, usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych, zgodnie z art. 76a ust. 3 ustawy o rachunkowości, mogli wykonywać przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, jeżeli posiadali uprawnieni do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, a także pozostali przedsiębiorcy, pod warunkiem, że czynności z tego zakresu będą wykonywane przez osoby uprawnione do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Natomiast ze znowelizowanej treści tego przepisu wynika, że od 10 sierpnia 2014 r. działalność tę będzie mógł wykonywać każdy przedsiębiorca, pod warunkiem, że czynności z tego zakresu będą wykonywane przez osoby, które spełniają następujące przesłanki:
- mają pełną zdolność do czynności prawnych,
- nie były skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwo skarbowe,
- przedsiębiorca taki jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Od 10 sierpnia 2014 r. powyższe czynności może wykonywać każdy zainteresowany. Poza wskazanymi powyżej kryteriami, na podmioty usługowo prowadzące księgi rachunkowe nie nakłada się żadnych dodatkowych obowiązków.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Deregulacja zawodów księgowych i finansowych w 2014r. - PDF
Deregulacja usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych 2014
Zatem każdy zainteresowany, który ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz spełni wymóg niekaralności, a także posiada polisę OC może prowadzić działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Ustawa deregulacyjna wprowadza zatem rezygnację z warunku posiadania wyższego wykształcenia kierunkowego albo tego uzupełnionego studiami podyplomowymi z zakresu rachunkowości oraz zniesienie egzaminu państwowego w przypadku osób ze średnim wykształceniem. Ponadto nie obowiązuje już przymus odbycia odpowiednio 3- i 2-letniej praktyki zawodowej. Ustawodawca zrezygnował również z wymogu korzystania z pełni praw publicznych.
Ubezpieczenie OC biur rachunkowych
Powyższa zmiana przepisów prawdopodobnie w znaczący sposób obniży jakość świadczonych usług w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych w związku z możliwością powierzania tej działalności osobom bez wymaganych do tej pory uprawnień.
Należy jednak przyjąć z aprobatą, że - jak wynika z art. 23 ust. 7 II ustawy deregulacyjnej - na stronie internetowej Ministra Finansów nadal będzie zamieszczany wykaz osób, które uzyskały certyfikat księgowy na podstawie art. 76b ustawy o rachunkowości w brzmieniu sprzed nowelizacji. Wykaz taki będzie zamieszczony w celach informacyjnych, tak by zainteresowani mogli zweryfikować autentyczność okazywanych certyfikatów księgowych.
Podatkowa księga przychodów i rozchodów
Prowadzenie księgi przychodów i rozchodów jest czynnością doradztwa podatkowego. Od dnia 10 sierpnia 2014 r. określone w art. 3 pkt 2 i 3 ustawy o doradztwie podatkowym czynności może wykonywać każda zainteresowana osoba (do dnia wejścia w życie nowelizacji zawodowe wykonywanie tych czynności było zastrzeżone wyłącznie dla podmiotów uprawnionych). Zatem prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych (w tym również podatkowej księgi przychodów i rozchodów) i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie, a także sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie można wykonywać bez spełnienia dodatkowych warunków.
Przepis art. 76a ustawy o rachunkowości, który określa pewne konieczne do spełnienia przesłanki dla przedsiębiorców w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, nie określa wymogów dla osób prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów – księgi te w myśl definicji ksiąg podatkowych zawartej w art. 3 Ordynacji podatkowej stanowią podgrupę ksiąg podatkowych, nie zaś księgi rachunkowe (stanowiące odrębną podgrupę ksiąg podatkowych).
Zmiany w zakresie doradztwa podatkowego od 10 sierpnia 2014 r.
Anna Żarkowska, Agata Strocka
Instytut Studiów Podatkowych