• NA SUMY STAŁE - sposób stosowany przy ubezpieczaniu mienia od ognia i innych zdarzeń losowych. Klient musi określić całkowitą wartość mienia będącego w jego posiadaniu. Jeżeli zostanie ona zaniżona, będzie miała zastosowanie zasada proporcji, która przewiduje, że odszkodowanie obniżane jest w takiej proporcji, w jakiej suma ubezpieczenia została zaniżona w stosunku do wartości tego mienia w dniu zaistnienia szkody. Trzeba też pamiętać, że towarzystwa wyznaczają różne podlimity odpowiedzialności za poszczególne grupy nieruchomości, np. sprzęt elektroniczny.
• NA PIERWSZE RYZYKO - stosowany w przypadku ubezpieczania mienia od kradzieży z włamaniem. W tym wypadku należy ocenić wysokość przypuszczalnej maksymalnej straty, którą możemy ponieść w razie włamania. Oznacza to, że wysokość zadeklarowanej przez ubezpieczającego sumy ubezpieczenia jest niezależna od faktycznej, całkowitej wartości ubezpieczonego mienia. Nie ma tu zastosowania klauzula proporcji.
Przy zawieraniu umowy określamy, w jaki sposób będzie wyliczane odszkodowanie za zniszczone rzeczy. Możliwości są dwie:
• UBEZPIECZENIE WEDŁUG WARTOŚCI NOWEJ (nazywanej też odtworzeniową) - przyjęcie tego systemu oznacza, że odszkodowanie będzie odpowiadało kosztom odtworzenia, czyli zakupu lub naprawy uszkodzonych, zniszczonych lub utraconych rzeczy ruchomych. Co ważne, niektóre towarzystwa przewidują, że w ten sposób można ubezpieczać tylko względnie nowe rzeczy, nie starsze niż 3-5 lat.
• UBEZPIECZENIE WEDŁUG WARTOŚCI RZECZYWISTEJ - w tym systemie przy wyliczaniu odszkodowania potrąca się część jego wartości z tytułu zużycia. Oznacza to, że klient dostaje odszkodowanie, które nie wystarczy na zakup nowych rzeczy.
Różny może być też sposób określania ryzyk objętych ochroną. Tu również są dwie możliwości ubezpieczenia na bazie:
• RYZYK NAZWANYCH - polisa obejmuje wtedy skutki zdarzeń wyraźnie wymienionych w warunkach ubezpieczenia, np. pożar, powódź itp. Taka konstrukcja zakłada, że to na kliencie spoczywa ciężar dowiedzenia, że zgłaszane przez niego roszczenie jest zasadne.
• WSZYSTKICH RYZYK (tzw. all risk) - polisa obejmuje skutki wszystkich zdarzeń, które nie zostały wyraźnie wyłączone w warunkach ubezpieczenia. Wprowadza więc tzw. domniemanie ochrony ubezpieczeniowej. Oznacza to, że to na ubezpieczycielu spoczywa ciężar dowodu, jeśli chciałby uwolnić się od odpowiedzialności.
MAJ