Największa gospodarka Europy rozwijała się w 2004 r. w najszybszym tempie od czterech lat. Wzrost eksportu zrekompensował z nawiązką spadek wydatków niemieckich konsumentów. Komunikat federalnego urzędu statystycznego z Wiesbaden zawierał sporą dozę optymizmu. Z raportu wynika, że gospodarka Niemiec wzbogaciła się w zeszłym roku o 1,7 proc. PKB w porównaniu z poprzednim rokiem. Siłą napędową pierwszej gospodarki naszego kontynentu był eksport, który zwiększył się aż o 8,2 proc., podczas gdy gospodarstwa domowe nad Szprewą i Renem wydały o 0,3 proc. mniej, co oznacza spadek już trzeci rok z rzędu.
Po recesji zanotowanej w 2003 r. – minus 0,1 proc. PKB – gospodarka Niemiec znalazła się wreszcie na fali wzrostu, głównie dzięki warunkom zewnętrznym: ekspansja globalnej gospodarki przybrała w zeszłym roku tempo nienotowane od 30 lat. Perspektywy na obecny, rok zaciemniają jednak co najmniej dwa czynniki: najwyższa od sześciu lat stopa bezrobocia w Niemczech oraz prawie 8-proc. aprecjacja euro wobec dolara, co w naturalny sposób osłabia atrakcyjność europejskich, w tym niemieckich, towarów na obcych rynkach.
Anton Boerner, prezydent BGA, stowarzyszenia niemieckich eksporterów i hurtowników, z zadowoleniem odnotował raport na temat wzrostu niemieckiego PKB, ale ostrzegł, że nie można zapominać o tym, że główny stymulator tego rozwoju znajduje się za granicą. Tempo niemieckiej ekspansji – zauważył – jest wciąż za małe, aby zapewnić nowe miejsca pracy.
Wyższe bezrobocie, które w grudniu ub.r. dotknęło 4,48 mln ludzi, było jedną z przyczyn wzrostu deficytu budżetowego Niemiec w 2004 roku do poziomu 3,9 proc. PKB. W ten sposób już trzeci rok z rzędu Berlin przekroczył 3-proc. limit wyznaczony przez Unię Europejską dla jej członków. Fatalna sytuacja na rynku pracy nie pozostała bez wpływu na wydatki konsumpcyjne, które przez prawie dwa lata zwiększyły się zaledwie o 0,1 proc.
Do pobudzenia wzrostu gospodarczego, a przede wszystkim wydatków konsumpcyjnych, ma przyczynić się plan rządu kanclerza Gerharda Schroedera, zakładający w 2005 r. cięcia podatkowe na łączną kwotę 6,5 mld euro. Ale równocześnie – o czym nie można zapominać – postanowienia te przewidują obniżkę świadczeń dla bezrobotnych oraz ułatwienia dla firm przy podejmowania decyzji o zwalnianiu pracowników.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Tadeusz Barzdo