Jak powinno się rozliczać "transakcje łańcuchowe"

Aby określić, który z podmiotów tzw. transakcji łańcuchowej wykazuje wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, a co za tym idzie, któremu z podmiotów przysługuje prawo do zastosowania stawki właściwej dla takiej dostawy, należy ustalić, której z transakcji przyporządkowany zostaje transport towarów – wyjaśniają eksperci podatkowi z Rödl & Partner.

W przypadku transakcji pomiędzy trzema podmiotami z krajów członkowskich, gdy podmiot A nabywa towar od podmiotu B i dostarcza go do podmiotu C, przy czym towar idzie bezpośrednio od podmiotu B do C, możliwe są dwa rozwiązania (przyjmujemy założenie, że podmioty posługują się numerem identyfikacyjnym nadanym przez państwo ich siedziby).
Istnieją dwa rozwiązania
1. Transport towarów przyporządkowany dostawie od podmiotu B do A:
a) konsekwencje dla podmiotu B:
Jeżeli podmiot B dostarcza towar na terytorium innego kraju członkowskiego, to wystąpi u niego transakcja WDT (art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Jeżeli w takim wypadku będziemy mieli do czynienia z podmiotem z siedzibą w Polsce, to po spełnieniu warunków posiadania dokumentów potwierdzających dostawę towarów oraz posługiwania się numerami NIP UE (art. 42 ustawy o VAT), podmiot ten opodatkowuje dostawę do podmiotu A stawką 0 proc.
b) konsekwencje dla podmiotu A:
Jeżeli podmiot B posiada siedzibę na terytorium innego kraju członkowskiego niż podmiot A, to transakcja z podmiotem B będzie stanowiła dla podmiotu A transakcję wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT). Należy przy tym pamiętać, iż transakcja WNT będzie realizowana przez podmiot A w kraju podmiotu C, a więc w kraju, do którego fizycznie został dostarczony towar (art. 25 ust. 1 ustawy o VAT). W takim wypadku należy rozpatrzyć dwie następujące możliwości:
– podmioty A i C posiadają siedzibę w tym samym kraju członkowskim:
W takim wypadku podmiot A rozlicza wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium swojego kraju. Dostawa towaru dla podmiotu C będzie transakcją krajową opodatkowaną według stawek obowiązujących dla dostawy danego rodzaju towaru.
– podmiot A posiada siedzibę w innym kraju członkowskim niż podmiot C:
W takim wypadku podmiot A zobowiązany jest co do zasady do rozliczenia WNT na terytorium kraju podmiotu C, a co za tym idzie – do rejestracji w kraju podmiotu C w celu rozliczania VAT – wyjaśniają specjaliści z Rödl & Partner Oddział we Wrocławiu.
Prawo do zastosowania stawki VAT
Dostawa od podmiotu A do C nie będzie stanowiła dla podmiotu A transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT), a więc podmiotowi A nie będzie przysługiwało prawo do zastosowania stawki VAT właściwej dla WDT. Podmiot A zobowiązany będzie do opodatkowania transakcji dostawy w kraju podmiotu C (art. 22 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT) według stawek VAT właściwych dla sprzedaży danego rodzaju towaru w kraju podmiotu C.
UWAGA!
W przypadku gdy podmioty A, B i C są podatnikami VAT w trzech różnych krajach członkowskich, możliwe jest zastosowanie procedury uproszczonej dla wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, o której mowa poniżej.
c) konsekwencje dla podmiotu C:
Podmiot C otrzyma fakturę ze swoim krajowym podatkiem VAT, który będzie podlegał odliczeniu w składanej przez niego deklaracji VAT.
Transport towarów przyporządkowany dostawie
2. Transport towarów przyporządkowany dostawie od podmiotu A do C:
a) konsekwencje dla podmiotu B:
Bez względu na to, czy podmioty A i B posiadają siedzibę na terytorium tego samego czy też różnych krajów członkowskich, dostawa do podmiotu A będzie stanowiła dla podmiotu B sprzedaż krajową opodatkowaną według krajowych stawek VAT (art. 22 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT).
b) konsekwencje dla podmiotu A:
– podmioty A i C posiadają siedzibę w tym samym kraju członkowskim:
Dostawa dokonana przez podmiot A na rzecz podmiotu C będzie stanowiła dostawę krajową opodatkowaną według stawek właściwych dla danego rodzaju towaru w kraju.
– podmiot A posiada siedzibę w innym kraju członkowskim niż podmiot C:
Dla podmiotu A transakcja dostawy na rzecz podmiotu C będzie stanowiła WDT (art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Jeżeli podmiot A jest zarejestrowany dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych w Polsce, to po spełnieniu warunków wskazanych w art. 42 ustawy o VAT opodatkowuje dostawę na rzecz podmiotu C stawką 0 proc.
c) konsekwencje dla podmiotu C:
Jeżeli podmioty A i C mają siedzibę w tym samym kraju członkowskim, podmiot C otrzyma fakturę z krajowym podatkiem VAT, który będzie podlegał rozliczeniu w deklaracji VAT. Jeżeli natomiast podmioty A i C mają siedziby w różnych krajach członkowskich, to podmiot C na terytorium swojego kraju będzie rozliczał transakcję WNT – podkreślają eksperci z Rödl & Partner Oddział we Wrocławiu.
Ważne są regulacje ustawowe
Aby jednak określić, czy transport towarów należy przypisać dostawie od podmiotu B do A czy też od podmiotu A do C, należy posłużyć się zasadami wskazanymi w art. 22 ustawy o VAT. Przypisanie transportu dostawie uzależnione jest od tego, który z podmiotów zleca bądź realizuje transport. Zasady w tym zakresie będą następujące:
a) jeśli transport realizuje pierwszy podmiot w łańcuchu (w przykładzie podmiot B) – dostawę należy przyporządkować realizowanej przez niego transakcji (od podmiotu B do A),
b) jeśli transport realizuje ostatni podmiot w łańcuchu (podmiot C) – dostawę należy przyporządkować transakcji realizowanej na rzecz tego odbiorcy (od podmiotu A do C),
c) jeśli transport realizuje któryś z pozostałych podmiotów w łańcuchu, który w tym przypadku jest zarówno dostawcą jak i odbiorcą (podmiot A), dostawę należy przyporządkować transakcji realizowanej na jego rzecz (od podmiotu B do A), chyba że udowodni o­n (np. przez warunki dostawy), że dokonał o­n dostawy bądź przesyłki przedmiotu transakcji. W takim przypadku dostawę należy przyporządkować dostawie realizowanej przez niego na rzecz kolejnego podmiotu (od podmiotu A do C).
Odmienne regulacje w VAT
W opinii specjalistów z Rödl & Partner, rozważając opodatkowanie VAT transakcji łańcuchowych należy mieć na uwadze możliwość odmiennych regulacji w VAT w przypadku, gdy transakcję spełniają warunki do zastosowania procedury uproszczonej w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, o której mowa w art. 135 ustawy o VAT. W przypadku spełnienia łącznie następujących warunków:
a) trzech podatników VAT zidentyfikowanych dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich uczestniczy w dostawie towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności, przy czym dostawa tego towaru jest dokonana między pierwszym i drugim oraz drugim i ostatnim w kolejności,
b) przedmiot dostawy jest wysłany lub transportowany przez pierwszego lub też transportowany przez drugiego w kolejności podatnika VAT z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego,
c) dostawa na rzecz ostatniego musi być poprzedzona wewnątrzwspólnotowym nabyciem u drugiego podatnika,
d) drugi podatnik nie posiada siedziby lub miejsca zamieszkania w państwie, w którym kończy się transport,
e) drugi podatnik stosuje wobec pierwszego i ostatniego podatnika ten sam numer VAT UE, który został mu przyznany przez kraj członkowski inny niż kraj rozpoczęcia lub zakończenia transportu,
f) ostatni podatnik stosuje numer VAT UE przyznany mu przez kraj zakończenia transportu,
g) ostatni podatnik został wskazany przez drugiego, jako podmiot zobowiązany do rozliczenia podatku.
Istnieje możliwość zastosowania procedury uproszczonej polegającej na przerzuceniu przez drugiego podatnika na rzecz podatnika trzeciego obowiązku rozliczenia WNT. W przypadku zastosowania procedury uproszczonej pierwszy podatnik realizuje WDT, drugi podatnik nie opodatkowuje dostawy realizowanej na rzecz podmiotu trzeciego, a trzeci podmiot rozlicza w swoim kraju WNT.
Krzysztof Tomaszewski
OPINIA
Alicja Borodziewicz, Dział Podatkowy Rödl & Partner Oddział we Wrocławiu
Jeżeli drugim podatnikiem jest podatnik polski, w celu zastosowania procedury uproszczonej, a więc nieopodatkowywania podatkiem VAT dostawy realizowanej przez niego na rzecz trzeciego podmiotu, zobowiązany jest o­n do wystawienia faktury spełniającej warunki wskazane w art. 136 ustawy o VAT, wykazania transakcji w deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej oraz podania w prowadzonej ewidencji informacji wskazanych w art. 138 ust. 1 pkt 1 (ustalone wynagrodzenie za dostawę w ramach procedury uproszczonej oraz nazwę i adres ostatniego w kolejności podatnika). Jeżeli podatnik polski jest ostatecznym odbiorcą, to drugi w kolejności podatnik zobowiązany jest przed dniem dokonania dostawy do pisemnego zawiadomienia biura wymiany informacji o VAT o zamiarze skorzystania z procedury uproszczonej. Kopię zawiadomienia zobowiązany jest przesłać podatnikowi polskiemu. Podatnik polski w prowadzonej ewidencji zobowiązany jest do podania informacji, o których mowa w art. 138 ust. 2 ustawy o VAT (kwotę obrotu oraz podatku przypadającego na dostawę dokonywaną na jego rzecz, a także nazwę i adres drugiego podatnika).


Infor.pl
WZON. Tata nie wstaje z łóżka i Komisja przyznała mu 78 punktów wsparcia. Poniżenie osób niepełnosprawnych
12 cze 2025

Kolejny list czytelnika Infor.pl o nieprawidłowościach (jego zdaniem) w procesie przyznawania punktów przez WZON, od których zależy wysokość świadczenia wspierającego albo w ogóle jego przyznanie. Publikowaliśmy wcześniej listy np.: 1) osoby niewidomej, która otrzymała 61 punktów oraz osoby sparaliżowanej od pasa w dół z ... 43 punktami. Obie osoby to niepełnosprawność w stopniu znacznym, orzeczenia o niepełnosprawności stałe.

Zmiana terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop [PROJEKT MRPiPS z 10 czerwca 2025]
11 cze 2025

W środę, 11 czerwca 2025 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Projekt zakłada m.in. zmianę przepisów dotyczących wypłaty ekwiwalenty za urlop.

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta
11 cze 2025

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW w sprawie stwierdzenia wyniku wyboru prezydenta RP, którą podczas uroczystości na Zamku Królewskim wręczył mu szef PKW Sylwester Marciniak.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]
11 cze 2025

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

Co dalej z paktem migracyjnym? UE wciąż czeka na ruch dwóch krajów, w tym Polski
11 cze 2025

Już 25 krajów UE przekazało swoje plany wdrażania paktu migracyjnego, nie zrobiły tego Węgry i Polska - wynika z opublikowanego w środę 11 czerwca raportu Komisji Europejskiej. KE wezwała w nim spóźnione państwa do przyspieszenia działań w tej sprawie.

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania
11 cze 2025

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/
11 cze 2025

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

Kiedy zakończenie roku szkolnego 2024/2025? Kiedy rozpoczęcie roku szkolnego 2025/2026? /Kalendarz roku szkolnego/
11 cze 2025

Choć jeszcze niedawno rozbrzmiewał pierwszy dzwonek, dziś uczniowie i nauczyciele odliczają już ostatnie dni do wakacji. Kiedy zakończenie roku szkolnego 2024/2025? A co z rokiem szkolnym 2025/2026? Jak wygląda kalendarz roku szkolnego 2025/2026?

ZUS, urlop, PIT i ryzyko. Umowa o pracę czy B2B? Porównanie na przykładach z 2025 roku
11 cze 2025

Coraz więcej osób rozważa przejście z etatu na własną działalność. Równie często pracodawcy zamiast umowy o pracę proponują współpracę w modelu B2B. W 2025 roku po zmianach w składkach ZUS i podatkach ten wybór staje się jeszcze bardziej istotny. W artykule porównujemy te formy współpracy, pokazując różnice w wynagrodzeniu, zabezpieczeniach i ryzykach na konkretnych liczbach i przykładach.

Nawet 30 tys. zł kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach
11 cze 2025

Zostaną wprowadzone wyższe kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach. Tak zakłada projekt autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją górna granica grzywny za sprowadzenie zagrożenia pożarowego wzrośnie z 5 do 30 tys. zł; mandaty za wykroczenia wzrosną z 500 zł do 5 tys. zł.

pokaż więcej
Proszę czekać...