Jeśli przedmioty opodatkowania podatkiem od nieruchomości, takie jak budynek lub budowla, zostaną wyłączone z kategorii przedmiotów związanych z działalnością gospodarczą, to nie zostają one automatycznie zwolnione z podatku od nieruchomości. Podatek musimy nadal płacić, ale już nie według najwyższych stawek. Niższy podatek zapłacimy także na skutek skorygowania podstawy opodatkowania w trakcie roku.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 9, poz. 84 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane: grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają jednak grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Jak wynika z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.
O wyłączeniu decyduje stan techniczny
Wyłączenie z zakresu przedmiotów opodatkowania związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej dotyczy sytuacji, gdy przedmiot ten nie jest i jednocześnie nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej, a powodem tego jest zdarzenie niezależne od podatnika, dotyczące stanu technicznego nieruchomości. W związku z tym, że przepisy podatkowe w zakresie definicji obiektów budowlanych odwołują się bezpośrednio do prawa budowlanego, sytuacja taka będzie miała miejsce w szczególności w przypadku wydania przez organ nadzoru budowlanego, na podstawie art. 68 prawa budowlanego, decyzji o opróżnieniu bądź wyłączeniu z użytkowania całości lub części budynku ze względu na jego zły stan techniczny. Wyłączenie budynków i budowli z kategorii przedmiotów związanych z działalnością gospodarczą powinno nastąpić również w przypadku wydania przez organ nadzoru budowlanego właściwej decyzji.
Warto jednak podkreślić, że stwierdzenie przez właściwy organ braku możliwości użytkowania ze względów technicznych, a w konsekwencji niewykorzystywanie przedmiotów opodatkowania (gruntów, budynków i budowli) do prowadzenia działalności gospodarczej nie powoduje zwolnienia z podatku od nieruchomości. Okoliczność ta stanowi jedynie wyłączenie ich z kategorii gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, opodatkowanych według najwyższych stawek.
W praktyce oznacza to tyle, że omawiane przedmioty będą podlegać opodatkowaniu według stawek jak dla gruntów i budynków pozostałych, z wyjątkiem budowli, które jako niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej nie będą opodatkowane podatkiem od nieruchomości (por. wyjaśnienia Urzędu Miasta Łańcuta z 25 maja 2004 r., FO. 3110-5-11/04).
Korygowanie podstawy opodatkowania
Jak wynika z art. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Jeśli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub jego części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem. Niestety regulacja ta ma zastosowanie tylko do budowli i budynków nowo wybudowanych. Przepis ten nie obejmuje natomiast swoim zakresem istniejących budynków i budowli, które zostały poddane remontowi lub modernizacji.
Inaczej przedstawia się obowiązek podatkowy w stosunku do już istniejących i modernizowanych czy remontowanych budowli. W takim przypadku – jak stanowi art. 6 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych – jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie.
Powinniśmy pamiętać, że obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek, a jeśli obowiązek ten powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek. Dlatego też podmiot zobowiązany ma obowiązek w trakcie roku korygować podstawę do obliczenia podatku od nieruchomości od budowli już istniejących w trakcie roku podatkowego, jeżeli nastąpiło zdarzenie mające wpływ na wysokość podatku.
RADZIMY
Pamiętaj, że wyłączenie ze względów technicznych przedmiotów opodatkowania z kategorii związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie nastąpi m.in. wtedy, gdy przedsiębiorca nabył budynek, który nie nadaje się do prowadzenia działalności gospodarczej przez tego przedsiębiorcę.
Nie zapomnij o konieczności korygowania w trakcie roku podstawy obliczenia podatku od nieruchomości, jeżeli nastąpiło zdarzenie mające wpływ na wysokość tego podatku. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie deklaracji korygującej wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.
Anna Wojda
SŁOWNICZEK
BUDOWLA – obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.