W tym roku największe organizacje płatnicze (VISA oraz Mastercard) planują wprowadzenie nowej usługi. Nową propozycją (zarówno dla klientów, jak i podmiotów gospodarczych – posiadaczy terminali płatniczych) będzie cashback.
Usługa ta umożliwi dokonywanie wypłat gotówki bezpośrednio z terminali płatniczych. Ta propozycja może spowodować, że w jednostkach handlowych (które posiadają terminale płatnicze) zwiększy się liczba klientów aktywnie korzystających z kart płatniczych.
Zasada działania cashback jest bardzo prosta. Polega ona na tym, że klient będzie mógł dokonać wypłaty gotówki bezpośrednio w punkcie, w którym dokonywał płatności (np. za towary lub usługi). Dokonanie transakcji bezgotówkowej jest warunkiem koniecznym do uzyskania cashback. Działanie usługi omówimy na przykładzie.
PRZYKŁAD
Pan Stefan regularnie dokonuje zakupów w osiedlowym sklepiku. Wydaje tam jednorazowo zwykle od 50 do 100 zł. Kupuje tam artykuły spożywcze i przemysłowe, natomiast owoce i warzywa woli nabyć na rynku. W sklepie dokonuje płatności posiadaną kartą debetową, następnie udaje się do bankomatu i wypłaca gotówkę, która służy mu do płatności za owoce i warzywa (na straganach karty płatnicze nie są akceptowane). Po wprowadzeniu w sklepie cashback pan Stefan będzie mógł za zakupy zapłacić kartą płatniczą i, korzystając z tej usługi, wypłacić gotówkę. Kwota wypłaty zostanie doliczona do jego rachunku.
Jeżeli zapłacił za zakupy np. 80 zł, to kwota gotówki, jaką będzie mógł uzyskać na zasadzie cashback, nie będzie mogła być wyższa niż 80 zł. Zamiast udać się do bankomatu po gotówkę pan Stefan zaoszczędzi czas i od razu będzie mógł pójść na rynek po owoce i warzywa.
W formie cashback będzie można otrzymać (w punkcie, w którym dokonaliśmy zakupów) gotówkę w kwocie nie większej niż wartość dokonanych zakupów. Jednocześnie maksymalna kwota gotówki, jaką będziemy mogli pozyskać w ten sposób (jednorazowo), to 200 zł. Oczywiście to, czy będziemy mogli otrzymać taką kwotę, uzależnione będzie również od środków dostępnych na naszym rachunku oraz od ustalonego przez bank dziennego limitu wypłat gotówkowych. Za pobranie pieniędzy w tej formie nie zapłacimy prowizji, a transakcja będzie traktowana jak operacja bezgotówkowa (w przypadku kart kredytowych ma to niebagatelne znaczenie).
WAŻNE!
Transakcję z cashback klient będzie zatwierdzał w ten sam sposób jak inne transakcje wykonywane kartą płatniczą, czyli podpisem lub kodem PIN (zależnie od karty). Cashback teoretycznie będzie dostępny we wszystkich terminalach (POS – point of sale) na terenie Polski (o ile obsługujące je centrum autoryzacyjne na to pozwoli), nie będzie natomiast można z niego korzystać za granicą.
Z usługi cashback będzie mógł skorzystać każdy posiadacz debetowej karty płatniczej z logo Visa i Mastercard (na podstawie informacji w wortalu www.kartyonline.pl).
Cashback nie będzie jednak dostępny dla posiadaczy kart kredytowych i obciążeniowych z logo Visa (nie będzie ograniczeń w przypadku kart Mastercard).
Aktualnie karty debetowe stanowią około 76,6% (raport NBP z oficjalnej strony Narodowego Banku Polskiego www.nbp.pl. – dane na koniec 2005 r.) ogółu wydanych w naszym kraju kart płatniczych i posiada je w swoim portfelu prawie każda osoba korzystająca z kart płatniczych. Karty debetowe są zwykle dodawane nieodpłatnie do konta osobistego. Dlatego też przewiduje się, że usługa ta będzie powszechnie dostępna.
Należy również wspomnieć, że cashback jest już bardzo popularną usługą w niektórych europejskich krajach. Wydaje się, że także w naszym kraju może ona odnieść podobne sukcesy. Konieczne jednak jest wprowadzenie jej na podobnych zasadach przez obie organizacje płatnicze. W związku z tym, że usługa ta będzie dostępna tylko dla osób, które dokonają transakcji bezgotówkowej, można założyć, że liczba tego typu operacji wzrośnie. Tym samym jednostki handlowe odnotowywać będą wzrost sprzedaży realizowanych za pomocą kart płatniczych i prawdopodobnie również wzrost ogólnego wolumenu sprzedaży. Przeprowadzone (przez organizacje płatnicze) badania wskazują, iż klienci dokonujący zakupów kartami płatniczymi wydają średnio o około 20–30% więcej niż klienci płacący gotówką.
Dodatkowo karty płatnicze będą mogły zdobyć większą popularność w miejscach, gdzie (z różnych przyczyn) nie ma dużej liczby bankomatów (czynnik ograniczający wykorzystanie kart płatniczych). W Polsce pod koniec 2005 r. (dane ze strony Narodowego Banku Polskiego www.nbp.pl – stan na koniec 2005 r.) funkcjonowało 8776 bankomatów, natomiast zainstalowanych w punktach handlowo-usługowych terminali POS było około 168 000 sztuk. Samo porównanie tych dwóch wartości wskazuje na to, że dostępność punktów, w których będzie można otrzymać gotówkę, znacząco wzrośnie.
Korzyści
Pozyskanie gotówki w ramach usługi cashback z jakiegokolwiek terminalu będzie bezpłatne.
Posiadając kartę płatniczą danego banku, możemy (w większości przypadków) dokonywać wypłat gotówki (bez prowizji) tylko z określonych bankomatów. Wypłata gotówki w „obcych” bankomatach wiąże się zwykle z opłatą w wysokości 5 zł. Natomiast pozyskanie gotówki z jakiegokolwiek terminalu płatniczego będzie bezpłatne.
Robert Sierant
ekspert w dziedzinie finansów i bankowości