Po otrzymaniu protokołu kontroli skarbowej podatnik będzie mógł złożyć korektę deklaracji podatkowej w zakresie objętym postępowaniem kontrolnym. Taką i inne zmiany przewiduje nowelizacja ustawy o kontroli skarbowej.
22 września Sejm przyjął, uwzględniając senackie poprawki, nowelizację ustawy z 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz.U. z 2004 r. nr 8, poz. 65 z późn. zm.). Przewiduje ona wiele zmian określających zadania i prawa kontroli resortowej, dostosowuje przepisy do ubiegłorocznego wyroku Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego uprawnień wywiadu skarbowego oraz rozszerza prawa podatników w kwestii składania korekt deklaracji podatkowych.
Korekta deklaracji
Nowelizacja przewiduje dodanie do ustawy art. 14c. umożliwiającego złożenie korekty podatkowej w trakcie kontroli skarbowej. Podobne uprawnienie przewidziane jest w Ordynacji podatkowej, dotyczy jednak prawa do skorygowania deklaracji po zakończeniu kontroli podatkowej, a przed wszczęciem postępowania podatkowego.
Nowy art. 14c ust. 1 mówi, że uprawnienie do korekty deklaracji podatkowej określone w art. 81 Ordynacji podatkowej ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania kontrolnego w zakresie objętym tym postępowaniem. Jednak zgodnie z ust. 2 kontrolowany może, w terminie 14 dni od dnia doręczenia protokołu kontroli, o którym mowa w art. 290 Ordynacji podatkowej, skorygować w zakresie objętym postępowaniem kontrolnym uprzednio złożoną deklarację podatkową. Podatnik będzie miał więc 14 dni na zapoznanie się z protokołem kontroli i podjęcie odpowiednich decyzji. Zgodnie z przyjętymi zmianami, prowadzący kontrolę skarbową będzie musiał wskazać w protokole kontroli możliwość złożenia korekty deklaracji. Uprawnienie do skorygowania deklaracji będzie przysługiwać nadal po zakończeniu postępowania kontrolnego w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego. Kontrolowany będzie miał obowiązek, nie później niż w terminie 3 dni, zawiadomić organ kontroli skarbowej o złożeniu korekty deklaracji do właściwego organu podatkowego. W pisemnym uzasadnieniu przyczyn korekty trzeba będzie wskazać, że korekta deklaracji jest związana z postępowaniem kontrolnym prowadzonym przez organ kontroli skarbowej. Także organ podatkowy będzie zobowiązany do poinformowania właściwego organu kontroli skarbowej o złożeniu deklaracji korygującej zgodnie z art. 14c ust. 2.
Przepisy karne
Ze zmianą tą wiąże się nowelizacja kodeksu karnego skarbowego (Dz.U. z 1999 r. nr 83, poz. 930 z późn. zm.).
Zgodnie ze zmienionym art. 16a tej ustawy podatnik, który złożył prawnie skuteczną korektę deklaracji podatkowej (w rozumieniu Ordynacji podatkowej lub ustawy o kontroli skarbowej) wraz z uzasadnieniem przyczyny korekty i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie – nie będzie podlegał karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe.
Tajemnica skarbowa
Pozostałe ważniejsze zmiany w ustawie o kontroli skarbowej dotyczą obowiązków i uprawnień organów kontroli skarbowej zwłaszcza wywiadu skarbowego.
Do art. 34 dodane zostaną ust. 1a-1c. Uprawniają one Głównego Inspektora Kontroli Skarbowej (GIKS) do wyrażenia zgody na ujawnienie np. przez dyrektorów urzędów kontroli skarbowej określonych informacji będących tajemnicą skarbową. Zgoda będzie mogła nastąpić wyłącznie ze względu na ważny interes publiczny oraz gdy jest to konieczne dla osiągnięcia celów kontroli skarbowej lub jeżeli ujawnienie tych informacji urzeczywistni prawo obywateli do ich rzetelnego informowania o działaniach kontroli skarbowej i jawności życia publicznego. Chodzi o umożliwienie organom kontroli skarbowej m.in. reakcji na publikacje mediów dotyczące ich działalności czy odpowiedzi na pytania posłów i senatorów. Zgoda GIKS na ujawnienie tajemnicy będzie zawsze musiała mieć formę pisemną. Podobne uprawnienia ma prezes Najwyższej Izby Kontroli.
Wywiad skarbowy
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 36 ust. 2 przeprowadzanie czynności wywiadu skarbowego ma polegać (z zawartymi w kolejnych przepisach zastrzeżeniami) na uzyskiwaniu, gromadzeniu, przetwarzaniu i wykorzystywaniu informacji o dochodach, obrotach, rzeczach i prawach majątkowych podmiotów podlegających kontroli skarbowej.
Nowy art. 36aa mówi, że pracownicy wywiadu skarbowego mogą obserwować i rejestrować zdarzenia w miejscach publicznych – wyłącznie w toku czynności podejmowanych w celu usta-lenia sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów przestępstw skarbowych lub przestępstw dotyczących obrotu towarowego z zagranicą oraz korupcji.
Czynności te powinny być wykonywane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osoby, wobec której zostały podjęte. Osoba, wobec której zostały one zastosowane będzie mogła w ciągu 7 dni od dnia powzięcia wia- domości o ich stosowaniu wnieść zażalenie do prokuratora generalnego.
Dane z billingów
Według zmienionego art. 36b operatorzy telekomunikacyjni mają ujawniać wywiadowi skarbowemu tzw. dane billingowe, ale tylko w celu ustalenia sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów wcześniej wymienionych przestępstw. Udostępnienie danych nastąpi na pisemny wniosek generalnego inspektora kontroli skarbowej lub upoważnionego przez niego pracownika wywiadu skarbowego. O wystąpieniu z wnioskiem powinien być niezwłocznie poinformowany minister finansów. Minister ten ma obowiązek nakazać niezwłoczne komisyjne i protokolarne zniszczenie danych uzyskanych od firmy telekomunikacyjnej, gdy uzna, że nie było uzasadnienia do wystąpienia o nie.
Teraz nowelizacja ustawy o kontroli skarbowej czeka na podpis prezydenta.
Marcin Musiał