Do końca tego roku kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem szczegółowo wymienionych wydatków nieuznawanych jako koszty podatkowe. Od przyszłego roku definicja kosztów uzyskania przychodów ulegnie zmianie i to z korzyścią dla podatników.
Do kosztów podatkowych będzie można zaliczać po nowym roku nie tylko te wydatki, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów, ale również te, które ponoszone są dla zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Ma to szczególnie znaczenie dla tych podatników, którzy co prawda nie likwidują działalności, ale ponoszą wydatki na utrzymanie określonych obiektów, na przykład hal produkcyjnych. Nie osiągają w pewnej perspektywie czasu przychodów. Ale ponoszone przez nich wydatki z całą pewnością służą zachowaniu i zabezpieczeniu źródła przychodu. Trudno więc nie uznać tego rodzaju wydatków za koszty podatkowe. Obecnie przedsiębiorca miałby problem z rozliczeniem tego rodzaju wydatków. Od stycznia podobnych kłopotów już mieć nie powinien. Ustawodawca zadbał o to, by organy podatkowe nie kwestionowały tego rodzaju rozliczeń.
Koszty jak najwyższe
Każdy podatnik i każdy przedsiębiorca chcą płacić jak najniższe podatki. Stąd starania o zmniejszenie postawy opodatkowania. W końcu wyższe koszty uzyskania przychodów oznaczają mniejszy dochód, a tym samym mniejszy podatek. Nic dziwnego, że na tym tle bardzo często dochodzi do sporów między podatnikami i organami podatkowymi, które niejednokrotnie kwestionują możliwość zaliczenia danego wydatku do kosztów podatkowych.
Wprowadzenie od 1 stycznia 2007 r. nowej definicji kosztów uzyskania przychodów z pewnością tych wątpliwości interpretacyjnych nie rozwiąże. Pozwoli jednak - przynajmniej w dużej części przypadków - przesądzić o tym, czy dany wydatek kosztem będzie, czy też nie. Aby dany wydatek można było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, trzeba będzie spełnić kilka warunków. Po pierwsze, wydatek musi zostać poniesiony. Po drugie, celem jego poniesienia ma być już nie tylko osiągnięcie przychodów, ale również zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Po trzecie, wydatek nadal nie może znajdować się na liście zawartej w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnyh (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.) oraz art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym o osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Przepisy te określają katalog wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Niestety, aby móc skutecznie zaliczyć wydatek do kosztów podatkowych, niezbędne jest jeszcze udokumentowanie wydatku. Między wydatkiem a przychodem musi też istnieć związek przyczynowy. Jeśli nie, podatnik może mieć poważne problemy.
Ważne!
Koszty poniesione w walutach obcych będą przeliczane na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu
Musi istnieć związek
Wydatek wtedy zostaje poniesiony w celu osiągnięcia przychodu, gdy powoduje lub może spowodować osiągnięcie (powstanie, zwiększenie) przychodu. Nie wystarczy jednak w tym przypadku samo subiektywne przekonanie podatnika o wpływie poniesionego wydatku na osiągnięcie przyszłego przychodu. Nie będzie kosztem uzyskania przychodu wydatek, który obiektywnie nie może prowadzić do osiągnięcia przychodu ani też nie może mieć żadnego wpływu na uzyskiwany przychód lub jego źródło.
Z brzmienia przepisów podatkowych wynika, że niezbędnym warunkiem uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu jest wykazanie jego bezpośredniego związku z konkretnym strumieniem przychodu. Oznacza to, że za koszt uzyskania przychodu może być uznany wydatek, który do uzyskania przychodów w ogóle nie doprowadzi. Stąd konieczność każdorazowej oceny ponoszonych przez podatnika wydatków pod kątem dążenia do uzyskania przychodu, a nie rezultatu w postaci konkretnego przychodu.
Od nowego roku kosztem będą wydatki ponoszone na zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. To rozwiąże problemy wielu podatników. W praktyce dość często zdarzają się sytuacje, kiedy podatnik posiada np. kilka obiektów budowlanych, ale nie wszystkie wykorzystuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Oczywiście płaci od nich podatek od nieruchomości. Podatek płaci również od gruntów znajdujących się pod tymi budynkami. Ponosi zatem określony koszt. Opłaty ponoszone tytułem podatku od nieruchomości nie znalazły się w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, że podatnik - przynajmniej potencjalnie - ma możliwość zaliczenia go w ciężar kosztów. Potencjalnie, bo jak wskazuje bogate w tej mierze orzecznictwo, aby można było mówić o możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu, konieczne jest zaistnienie związku przyczynowego między prowadzoną działalnością a poniesionym kosztem.
Niestety, takiego związku nie ma wówczas, gdy podatnik ponosi koszty utrzymania danego obiektu, w którym nie prowadzi się działalności. Po 1 stycznia 2007 r. wydatki takie będą mogły stanowić koszt podatkowy. Podatnik będzie bowiem mógł udowadniać, że poniesiony przez niego wydatek służy zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.
Potrzebne będą dokumenty
Dosyć często zdarza się, że podatnik zalicza do kosztów uzyskiwania przychodów określone wydatki, nie posiadając jednocześnie odpowiednich dokumentów potwierdzających fakt ich poniesienia. Dlatego też należy pamiętać o prawidłowej treści faktury. W przypadku bowiem zaistnienia jakichkolwiek wątpliwości to na podatniku będzie spoczywał ciężar udowodnienia związku przyczynowego pomiędzy konkretnym wydatkiem a uzyskanym przychodem. I nic nie pomogą tu wszelkie tłumaczenia.
Podatnicy powinni pamiętać, że jeśli na fakturze brak jest określenia szczegółowych danych, np. terminu przeprowadzonego szkolenia, nie została podana liczba jego uczestników, a jedynie ogólny koszt - podatnik może mieć problem z wykazaniem wiarygodności poniesienia określonych kosztów, a tym samym zaliczenia ich w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Dowód księgowy powinien bowiem zawierać poza określeniem stron dokonujących operacji gospodarczej również opis operacji wraz z jej wartością, datę jej dokonania oraz podpis wystawcy dowodu.
Ważne!
Kosztami uzyskania przychodów będą od 1 stycznia 2007 r. koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1
Wydatki przeliczane na złote
Rachunkowość prowadzona jest w złotych. Tymczasem podatnik może ponosić koszty również w walutach obcych. Stąd niezbędne jest stosowanie odpowiednich przeliczeń. Do końca roku przeliczenie kosztów poniesionych w walutach obcych na złote następuje według kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia kosztu. Jeśli jednak między dniem faktycznej zapłaty a dniem zarachowania kosztu występuje różnica kursów, to podatnik dokonuje odpowiedniej korekty kwoty zarachowanych kosztów. Podatnik w tym przypadku oblicza różnicę między kosztami określonymi według kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzysta, a kosztami zarachowanymi według kursu średniego (z dnia zarachowania) ogłoszonego przez NBP. W ten sposób uwzględniane są koszty rzeczywiście poniesione przez podatnika.
Od 1 stycznia zasady te ulegną zmianie. Nowa treść przepisu wskazuje na to, że koszty poniesione w walutach obcych nadal będą przeliczane na złote według kursu średniego Narodowego Banku Polskiego, ale nie z dnia poniesienia kosztu, a z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Zanim zaliczysz wydatek do kosztów, sprawdź
Zanim podatnik zaliczy określony wydatek do kosztów podatkowych, powinien sprawdzić, czy:
l wydatek rzeczywiście został poniesiony,
l czy celem poniesienia wydatku było osiągnięcie przychodów, zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,
l czy wydatek nie znajduje się na liście zawartej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym o osób fizycznych, czyli na liście wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
PRZYKŁAD
Podatnik zawarł umowę z zagranicznym kontrahentem. Poniósł koszty związane z jej zawarciem w wysokości 900 euro. Zaliczy je do kosztów podatkowych. Musi jednak najpierw przeliczyć je na złote. Koszty poniesione zostaną 22 stycznia. Podatnik musi zatem uwzględnić średni kurs euro ogłoszony przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień, czyli z 21 stycznia.
Anna Wojda