Możliwość skorzystania z ulgi odsetkowej była poważnym elementem przy podejmowaniu decyzji, jakie mieszkanie kupić na kredyt. Niestety, ustawodawca pozbawił nas tej ostatniej ulgi związanej z inwestycją mieszkaniową. Nie oznacza to jednak, że nikt po 1 stycznia 2007 r. nie będzie odliczał odsetek. Prawo do ulgi zachowają wszyscy, którzy w odpowiednim czasie zaciągnęli kredyt czy pożyczkę na mieszkanie.
Prawa nabyte do 2027 roku
Jak w przypadku innych ulg mieszkaniowych ustawodawca musiał zagwarantować podatnikom prawo do kontynuowania odliczania odsetek. Po likwidacji ulgi, czyli od 1 stycznia 2007 r. podatnicy będą dokonywać odliczeń w oparciu o przepis przejściowy na zasadzie tzw. praw nabytych.
Będą to podatnicy, którym w latach 2002-2006 został udzielony kredyt (pożyczka) na określone ustawą cele mieszkaniowe. Zgodnie z treścią przepisu przejściowego co roku do 31 grudnia minister finansów ogłosi w drodze obwieszczenia wysokość kwoty limitu w celu określenia tej części kredytu (pożyczki), od której podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia odsetek. Niestety, obecnie tak jak w 2006 roku kwota ta wynosi 189 tys. zł. Dla ustalania limitu minister będzie przyjmował najwyższy w okresie 2001-2026 wskaźnik przeliczeniowy 1 mkw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczania premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał.
Ustawodawca ograniczył termin do skorzystania z odliczenia. Tu trzeba zwrócić uwagę na dwa terminy. Po pierwsze podatnik będzie mógł odliczać odsetki do upływu terminu spłaty określonego w umowie o kredyt czy pożyczkę, czyli do końca spłacania kredytu. Jednak jest też drugi termin obowiązujący wszystkich. Przepis wyznaczył ostateczny, końcowy termin korzystania z ulgi. Podatnik nie będzie mógł z niej korzystać dłużej niż do 31 grudnia 2027 r.
Ważne!
Korzystanie z ulgi odsetkowej jest wykluczone w przypadku zaciągnięcia preferencyjnej formy kredytu na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania
Inne warunki bez zmian
Przepis przejściowy to gwarancja kontynuacji odliczenia, ale nie jedyny warunek do skorzystania z ulgi. Każda osoba, która nabyła prawo do skorzystania z ulgi odsetkowej, musi spełniać wszystkie warunki dotyczące tego odliczenia. A zostało ono obwarowane wieloma zastrzeżeniami. Oto tylko najważniejsze z nich, zwłaszcza w zakresie obowiązków związanych z samą umową.
Na wstępie trzeba zaznaczyć, że ulga odsetkowa polega na odliczaniu od podstawy obliczenia podatku (dochodu) faktycznie poniesionych w roku podatkowym wydatków na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki). Wydatki muszą być przeznaczone na sfinansowanie jednej z inwestycji mającej na celu zaspokojenie włas-nych potrzeb mieszkaniowych. Ustawa wymienia tylko cztery inwestycje.
Pamiętajmy, że zgodnie z utrwalonym już stanowiskiem organów podatkowych podatnik, który zaciągnął kredyt mieszkaniowy na spłatę pierwotnego kredytu mieszkaniowego w celu zmniejszenia oprocentowania nie ma prawa, do kontynuowania odliczenia.
Odsetki muszą być faktycznie zapłacone. Nie można z góry odliczyć odstek z całej umowy. Wysokość i termin ich zapłaty muszą być udokumentowane dowodem wpłaty wystawionym przez bank lub SKOK. Dlatego podatnik co roku powinien przed rozliczeniem wystąpić do banku o stosowne zestawienia. Pozwoli to nie tylko wywiązać się z obowiązku, ale znacznie ułatwi sprawę zwłaszcza przy kredytach walutowych.
Ważne!
Ulga jest limitowana. Obecnie limit wynosi 189 tys. zł. Oznacza to, że nie można odliczyć odsetek od kredytu w części przewyższającej tę kwotę. Jeżeli kredyt jest wyższy, należy wyliczyć proporcję
PRZYKŁAD 1: DO KIEDY MOŻNA ODLICZAĆ
Podatnik w 2002 roku zaciągnął kredyt na mieszkanie. Końcowy termin spłaty kredytu to 2017 rok. W jego przypadku prawo do skorzystania z odliczenia wygaśnie z momentem spłaty kredytu. Sąsiad podatnika zaciągnął kredyt na 30 lat. Skończy go spłacać w 2032 roku. W jego przypadku ostatni raz odsetki zostaną odliczone w rozliczeniu za 2027 rok. I choć potem dalej będzie spłacał kredyt, sąsiad nie będzie już mógł odliczać wydatków na spłatę odsetek od dochodu.
PRZYKŁAD 2: UDZIELENIE KREDYTU
Podatnik umowę kredytu podpisał 20 grudnia 2006 r. Mieszkanie jest w trakcie budowy i zostanie oddane dopiero w 2008 roku. Pieniądze z kredytu zostaną uruchomione w maju 2007 r. Taka sytuacja nie ma wpływu na prawo do odliczenia ulgi odsetkowej. W piśmie z początku roku resort wyjaśnił, że zarówno przepisy dotyczące ulgi odsetkowej, jak i przepis przejściowy odnosi się do faktu zawarcia umowy. Nie odnosi się zaś do powinności banku wynikającej z umowy polegającej na wypłacie kredytu (uruchomieniu transzy kredytowych). W związku z tym samo zawarcie umowy do końca 2006 roku, której przedmiotem będzie sfinansowanie jednej z czterech określonych inwestycji, będzie stanowić o nabyciu przez podatnika prawa do odliczania wydatków na spłatę odsetek. Podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi odsetkowej.
Podstawa prawna
- Art. 9 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 217, poz. 1588).
- Art. 26b ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Aleksandra Tarka