Jak zawrzeć dobrą umowę o prowadzenie IKE

Edyta Dobrowolska
rozwiń więcej
Elementy, które w umowie o prowadzenie indywidualnego konta emerytalnego powinny wystąpić, można umownie podzielić na trzy zasadnicze części. Zanim złożymy pod taką umową podpis, powinniśmy zadbać, aby w każdej z tych części zagwarantować sobie rozwiązania służące osiągnięciu celów, które planujemy, oszczędzając w formie IKE.

Pierwszą część postanowień umownych w umowie o prowadzenie indywidualnego konta emerytalnego stanowią kwestie wymagane regulacjami ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych. Drugą - okoliczności obligowane przepisami specjalistycznymi, przewidzianymi dla danej grupy instytucji finansowych, np. prawem bankowym dla IKE zakładanym w banku czy kodeksem cywilnym w zakresie umowy ubezpieczenia dla IKE zakładanego w towarzystwie ubezpieczeń na życie. Trzecią część stanowią ustalenia między stronami umowy co do kwestii nieuregulowanych przepisami dwóch wcześniejszych rodzajów. Te ostatnie wymagają uściślenia, głównie z punktu widzenia oszczędzającego. Mogą to być np. szczegółowe ustalenia warunków, na jakich zmieniana może być strategia inwestycyjna w przypadku IKE prowadzonego przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych.

Co musi być w każdej umowie

Jak już pisaliśmy w tym poradniku, osoba, która chce oszczędzać na przyszłą emeryturę w formie IKE, może założyć takie konto w instytucji finansowej należącej do jednej z czterech grup: banku, towarzystwa ubezpieczeń na życie, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, biur maklerskich.

IKE jest prowadzone na podstawie pisemnej umowy, zawartej z którąś z tych instytucji. Umowa o prowadzenie IKE określa w szczególności:

- oznaczenie IKE umożliwiające jego identyfikację,

- sposób oznaczenia dyspozycji dotyczących środków gromadzonych na IKE,

- sposób postępowania instytucji finansowej, w przypadku gdy suma wpłat dokonanych przez oszczędzającego w danym roku kalendarzowym przekroczy maksymalną wysokość wpłat,

- zakres, częstotliwość i formę informowania oszczędzającego o środkach zgromadzonych na IKE,

- koszty i opłaty obciążające oszczędzającego w związku z prowadzeniem IKE,

- okres wypowiedzenia umowy,

- termin dokonania wypłaty, wypłaty transferowej oraz zwrotu,

- sposób postępowania z pożytkami z papierów wartościowych zgromadzonych na IKE oszczędzającego.

Indywidualne konta emerytalne podlegają takim samym ogólnym regułom prowadzenia rachunków, jakie dotyczą standardowych produktów finansowych oferowanych przez instytucje z określonej grupy. Poza specyficznymi regulacjami dotyczącymi tylko IKE - i mającymi zastosowanie niezależnie od tego, czy takie konto założymy w banku czy na giełdzie - będziemy musieli stosować się do reguł, które zawarte są w statucie funduszu inwestycyjnego - w przypadku gdy umowę o prowadzenie IKE zawrzemy z funduszem inwestycyjnym, regulaminie prowadzenia rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego - w przypadku gdy stroną umowy IKE będzie ostatecznie podmiot prowadzący działalność maklerską, czy w ogólnych warunkach ubezpieczenia oraz regulaminie ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych - w przypadku zakładu ubezpieczeń lub umowie rachunku bankowego - w przypadku banku.

Z tymi dokumentami powinniśmy się zapoznać, gdyż będą one załącznikami do umowy IKE (lub umowa IKE będzie do nich odsyłać).

Kwestie ustalane indywidualnie

W trzeciej - ostatniej - z umownie tu wyodrębnionych części powinniśmy skupić się na uregulowaniu kwestii, które dotyczą naszej indywidualnej sytuacji. Oczywiście to, jakie konkretne elementy powinniśmy tu rozstrzygnąć, w znacznej części uzależnione jest od rodzaju instytucji prowadzącej IKE. Tym niemniej powinniśmy przewidzieć, że w tak długim okresie oszczędzania, jaki jest przewidziany dla IKE, zajść mogą różne okoliczności - zawieszenie oszczędzania na jakiś czas, wykorzystanie konta IKE jako zabezpieczenia kredytu lub innych należności, zmiana strategii inwestowania itp. Ponieważ z każdym takim przypadkiem związana jest konieczność wykonania różnych czynności, instytucja prowadząca IKE może nie przejawiać zbyt wielkiego entuzjazmu do tego, aby nam takie operacje ułatwiać.

Aby w przyszłości nie było z tym problemu, warto z góry kwestie takie przewidzieć i uregulować w umowie. W ten sposób zagwarantujemy sobie prawo do elastycznego i bezkosztowego dostosowywania zasad regulujących wpłacanie oszczędności do IKE zarówno do naszych potrzeb, jak i zmieniających się możliwości finansowych.

Zwiększa to szanse na to, że przez cały czas oszczędzania na przyszłą emeryturę pozostaniemy przy tym samym IKE. Bez konieczności wyszukiwania instytucji finansowej, która oferuje prowadzenie IKE na dogodniejszych dla nas warunkach, a w konsekwencji - bez potrzeby dokonywania wypłat transferowych oraz zamykania i otwierania kolejnych IKE.

JAK PODPISAĆ UMOWĘ IKE

- Wybierz jedną z czterech instytucji finansowych. Chodzi o taką instytucję, która najlepiej spełni twoje oczekiwania co do warunków oszczędzania (akceptowane ryzyko, sposób inwestowania wpłat itd.).

- Zapoznaj się z przepisami regulującymi umowę rachunku dla danej branży. Może to być prawo bankowe, kodeks cywilny itd.

- Ustal, jakie chcesz mieć możliwości wpływania na sposób prowadzenia IKE przez daną instytucję. Sprawdź warunki i koszty związane z wypłatą transferową, zasady przesuwania oszczędności między funduszami inwestycyjnymi itp.

- Sprawdź, na ile twoje oczekiwania są uregulowane w standardowej wersji umowy o prowadzenie IKE. Jeśli nie, zgłoś swoje oczekiwania.

- W toku negocjacji dopilnuj, by twoje sugestie znalazły się w treści umowy.

- Jeśli tak się stanie, podpisz umowę.

SŁOWNIK

BANK - bank krajowy w rozumieniu ustawy Prawo bankowe.

FUNDUSZ INWESTYCYJNY - fundusz inwestycyjny otwarty lub specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty w rozumieniu ustawy o funduszach inwestycyjnych.

INSTYTUCJA FINANSOWA - fundusz inwestycyjny, podmiot prowadzący działalność maklerską, zakład ubezpieczeń, bank, prowadzące IKE.

PODMIOT PROWADZĄCY DZIAŁALNOŚĆ MAKLERSKĄ - dom maklerski lub bank prowadzący działalność maklerską w rozumieniu ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ - towarzystwo ubezpieczeń na życie prowadzące działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczeń określonych w dziale l grupa 3 załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej (ubezpieczenia na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym).

WYPŁATA - wypłata środków zgromadzonych na IKE dokonywana na rzecz: oszczędzającego, po spełnieniu warunków określonych w umowie IKE (okres oszczędzania, wiek) albo osób uprawnionych, w przypadku śmierci oszczędzającego (dochód zawsze zwolniony z podatku Belki).

WYPŁATA TRANSFEROWA - przeniesienie środków zgromadzonych przez oszczędzającego na IKE do innej instytucji finansowej, przeniesienie środków zgromadzonych na IKE z IKE zmarłego na IKE osoby uprawnionej lub do programu emerytalnego, do którego uprawniony przystąpił o jednoczesne odkupienie jednostek uczestnictwa w jednym funduszu inwestycyjnym i nabycie jednostek uczestnictwa w innym funduszu inwestycyjnym zarządzanym przez to samo towarzystwo za środki pieniężne uzyskane z odkupienia jednostek uczestnictwa (konwersja), pod warunkiem że jednostki odkupywane, jak i nabywane są rejestrowane na IKE oszczędzającego w przeniesienie środków zgromadzonych przez oszczędzającego na IKE do programu emerytalnego, do którego przystąpił oszczędzający w przeniesienie środków z programu emerytalnego na IKE, w przypadkach określonych w ustawie o pracowniczych programach emerytalnych.

ZWROT - wycofanie środków zgromadzonych na IKE, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty bądź wypłaty transferowej (z koniecznością zapłaty podatku od dochodu).


Edyta Dobrowolska

gp@infor.pl

PYTANIA I ODPOWIEDZI


Czy przy rezygnacji z oszczędzania w IKE trzeba zapłacić podatek od całej zgromadzonej kwoty?


Nie. Podatek nalicza się tylko od dochodu z oszczędności. By więc w ogóle wystąpił, najpierw musi być dochód. Zgodnie z art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dochodu oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na tym koncie pobiera się 19-proc. zryczałtowany podatek dochodowy.

Dochodem jest różnica między kwotą stanowiącą wartość środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym a sumą wpłat na indywidualne konto emerytalne. Dochodu tego nie pomniejsza się o straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych poniesionych w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.


ED

Infor.pl
Renta wdowia – od kiedy? ZUS podał harmonogram wypłat
12 cze 2025

Już od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty rent wdowich – nowego świadczenia, na które czekało setki tysięcy uprawnionych. ZUS podał oficjalny harmonogram, z którego wynika, że świadczenia będą wypłacane w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia
12 cze 2025

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

OC dla rowerzystów – konieczność czy ograniczanie wolności? Polacy podzieleni
12 cze 2025

Czy rowerzyści powinni mieć obowiązkowe OC? Wraz ze wzrostem liczby jednośladów na drogach, temat ten wraca jak bumerang i dzieli opinię publiczną. Najnowsze badanie Rankomat.pl pokazuje, że Polacy są niemal równo podzieleni – nie brakuje zarówno zwolenników bezpieczeństwa, jak i obrońców niezależności.

Czy konto firmowe jest obowiązkowe?
12 cze 2025

Przy założeniu firmy musisz dopełnić wielu formalności. O ile wybór nazwy przedsiębiorstwa, wskazanie adresu jego siedziby, czy wskazanie właściwego PKD są obligatoryjne, o tyle otworzenie rachunku firmowego niekoniecznie. Jednak dużo zależy przy tym od tego, jaka forma działalności jest prowadzona, jakie transakcje są wykonywane i wreszcie, czy chce ona korzystać z mechanizmu split payment.

W Sejmie: Wypłaty ZUS do 21. dnia miesiąca? Wcześniej między 5. a 10. dniem? [Zasiłki i świadczenia]
12 cze 2025

W Sejmie poseł Michał Moskal zwrócił się do rządu (MRPiPS) z prośbą o potwierdzenie albo zaprzeczenie informacji, jakie otrzymał w swoim biurze poselskim. Wyborcy interweniowali u posła domagając się załatwienia przez niego, aby ZUS wypłacał świadczenia między 5. a 10. dniem każdego miesiąca (tak kiedyś), a nie bliżej 21-ego (tak dziś). Dotyczyć ta sytuacja ma dużej liczby świadczeń - zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych, a także świadczenia pielęgnacyjnego.

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!
12 cze 2025

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Blisko LUDZI i dla LUDZI. Czym Emtor wyróżnia się jako pracodawca na rynku wózków widłowych?
12 cze 2025

Na przestrzeni lat firma Emtor udowodniła, że sukces w biznesie nie zależy wyłącznie od produktów czy wyników finansowych, ale przede wszystkim od ludzi, którzy ten biznes tworzą. To dzięki zaangażowaniu, lojalności i codziennej pracy zespołów połączenie tradycji z nowoczesnością jest możliwe. Emtor stawia na człowieka – nie tylko jako pracownika, ale jako partnera w budowaniu wspólnej przyszłości. Bo gdy ludzie czują się docenieni, chcą zostać na dłużej. Jak zatem firma buduje swoją przewagę na konkurencyjnym rynku?

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.
12 cze 2025

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej?
12 cze 2025

Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?

Bez edukacji nie ma kaucji – klucz do sukcesu systemu kaucyjnego leży w świadomości społecznej
12 cze 2025

Choć Polacy popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego, brak wiedzy o jego działaniu może zagrozić skuteczności reformy. Edukacja i przemyślana komunikacja to fundamenty, bez których nawet najlepsza technologia nie spełni swojej roli.

pokaż więcej
Proszę czekać...