Dochód ze sprzedaży akcji otrzymanych w spadku nie podlega opodatkowaniu

Radosław Knapik
rozwiń więcej
Ustawodawca uprzywilejował wyłącznie sprzedaż akcji otrzymanych w drodze spadku. Przywilej nie dotyczy natomiast dochodu z umorzenia odziedziczonych jednostek uczestnictwa.

 

Nabycie w spadku akcji lub jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na mocy art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Różnice pojawiają się natomiast w przypadku sprzedaży nabytych w spadku akcji lub umorzenia dziedziczonych jednostek uczestnictwa.

Odpłatne zbycie

Zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia akcji zostały określone w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT). Zgodnie z tym przepisem podatek wynosi 19 proc. uzyskanego dochodu. Dochodem ze sprzedaży jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu sprzedaży akcji a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy, tj. kosztami poniesionymi na nabycie akcji. Dochodów z odpłatnego zbycia akcji nie łączy się z dochodami z innych źródeł i podlega on opodatkowaniu w odrębnym zeznaniu podatkowym (PIT-38), składanym po zakończeniu roku podatkowego w terminie do 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym.

Od dochodu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, stosownie do art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT, pobiera się 19-proc. zryczałtowany podatek dochodowy. Jakkolwiek jest to zryczałtowane opodatkowanie, to podstawę opodatkowania stanowi dochód, tj. przychód uzyskany w następstwie umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT, kosztem uzyskania przychodu są wydatki na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Z tego obowiązku podatkowego podatnik nie rozlicza się samodzielnie. Zgodnie z art. 41 ust. 1 i 4 ustawy o PIT, towarzystwo funduszy inwestycyjnych jako płatnik powinno zryczałtowany podatek obliczyć, pobrać i odprowadzić do właściwego urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowego, zgodnie z art. 42 ust. 1a ustawy o PIT, płatnik obowiązany jest złożyć we właściwym urzędzie skarbowym roczną deklarację.

Ważne przepisy

Analizując te regulacje, możemy odnieść wrażenie, że następuje podwójne opodatkowanie wartości akcji i jednostek uczestnictwa, tj. najpierw w związku z dziedziczeniem podatkiem od spadków i darowizn, a następnie przy sprzedaży (umorzeniu) podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zasadniczo nie następuje tu podwójne opodatkowanie, bowiem różny jest przedmiot opodatkowania, tj. podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie w drodze dziedziczenia tych praw majątkowych, natomiast PIT podlega dochód uzyskany ze sprzedaży (umorzenia) tych praw.

Niemniej jednak ustawodawca najprawdopodobniej uznał, że taki stan rzeczy mógłby wydawać się krzywdzący dla podatników, dlatego też przepisem art. 21 ust. 1 pkt 105 ustawy o PIT zwolnił z tego podatku dochód uzyskany ze zbycia akcji otrzymanych w drodze spadku - w części odpowiadającej kwocie zapłaconego podatku od spadków i darowizn. Zastanawiający jest jednakże fakt, że ustawodawca uprzywilejował wyłącznie sprzedaż akcji otrzymanych w drodze spadku, a pominął dochód z umorzenia odziedziczonych jednostek uczestnictwa. Czy różnice w traktowaniu tychże praw majątkowych są następstwem zwykłego zaniedbania, czy może jest to regulacja podyktowana intencjami, które niestety nie do końca są zrozumiałe dla podatników?

Zróżnicowane traktowanie

Wprawdzie można by pokusić się o rozwiązanie, że ci podatnicy, którzy nie mieli szczęścia nabyć w drodze spadku akcji, lecz niestety odziedziczyli jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, przy umorzeniu tychże jednostek spróbują zmniejszyć swoje zobowiązanie w PIT, zaliczając kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Niestety, jest to niemożliwe, bowiem na mocy art. 23 ust. 1 pkt 12 ustawy o PIT za koszt uzyskania przychodu nie uważa się podatku od spadków i darowizn.

Pozostaje tylko wyrażać nadzieję, że w przyszłości ustawodawca zrówna w zakresie zwolnień podatkowych dochód z tytułu umorzenia odziedziczonych jednostek uczestnictwa z dochodem ze sprzedaży akcji nabytych w drodze spadku.

30 kwietnia mija termin złożenia PIT-38


RadosŁaw Knapik

gp@infor.pl

Infor.pl
Świadczenie wspierające od 60 pkt w decyzji WZON? OzN mają sporo propozycji zmian
10 cze 2025

Osoby z niepełnosprawnościami proponują kilka ważnych nowości w zasadach przyznawania świadczenia wspierającego. Wśród postulatów znalazła się m.in. obniżka liczby punktów uprawniających do uzyskania pomocy.

Więcej inwestycji bez pozwolenia na budowę i inne zmiany w prawie budowlanym w 2025 r. [projekt deregulacyjny]
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (tzw. projekt deregulacyjny). Nowelizacja ma na celu dalsze uproszczenie i przyspieszenie procesu inwestycyjno-budowlanego i zmniejszenie obciążeń administracyjnych. Wydłuży się m.in. lista inwestycji budowlanych, na które nie trzeba będzie uzyskiwać pozwolenia na budowę.

Likwidacja godzin dostępności nauczyciela w szkole. Nowelizacja Karty Nauczyciela
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (UDER54). Celem tej nowelizacji jest uchylenie przepisów dotyczących tzw. godzin dostępności nauczyciela w szkole. Rada Ministrów ma przyjąć ten projekt w lipcu 2025 r. Zmiany wejdą w życie najprawdopodobniej od nowego roku szkolnego 2025/2026.

W Sejmie: Wysokie opłaty za świadczenie wspierające. Płacą osoby niepełnosprawne. Co z tym zrobi rząd? {stopień znaczny}
10 cze 2025

24 804 zł to opłata zapłacona przez osobę niepełnosprawną kancelarii pośredniczącej w uzyskaniu świadczenia wspierającego. System przyznawania tego świadczenia jest w ocenie osób niepełnosprawnych (w mojej także) tak patologiczny, że w naturalny sposób pojawiły się firmy pomagające osobom niepełnosprawnym w uzyskaniu świadczenia wspierającego. Osoby niepełnosprawne nie radzą sobie same. Dodatkowo są krzywdzone na poziomie WZON. No bo jak inaczej ocenić sytuację, gdy osoba niewidoma otrzymuje w WZOB 61 punktów, osoba sparaliżowana od pasa w dół (20 lat na wózku) 43 punkty. To są jawne pokrzywdzenia tych osób niepełnosprawnych przez WZON. Więc pokrzywdzeni zwracają się o pomoc do prawników. A ci wystawiają wysokie rachunki.

Rodzice nie będą musieli przedstawiać zaświadczeń o niekaralności aby uczestniczyć w wycieczkach, czy innych zajęciach szkolnych. Zmiany w "ustawie Kamilka" w 2025 r.
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz ustawy – Prawo oświatowe. Projekt nowelizuje m. in przepisy wprowadzone w lutym 2024 r. tzw. ustawą Kamilka.

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.
10 cze 2025

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

Co się stało w Austrii? Ogłoszono 3 dniową żałobę
10 cze 2025

Co się stało w Austrii? Ogłoszono 3 dniową żałobę. Doszło do tragicznego wydarzenia! Co gorsza takich zdarzeń jest coraz więcej w Europie, nie tylko w Stanach Zjednoczonych Ameryki.

Masz radio w samochodzie? Możesz spodziewać się kontroli
10 cze 2025

Właściciele samochodów – zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy – powinni pamiętać o opłatach za używanie odbiorników radiofonicznych. Chodzi o konieczność opłacania abonamentu RTV za radioodbiornik zamontowany w pojeździe. Jaka jest opłata abonamentowa w 2025 r.? Kto jest zwolniony?

Kredyty w złotówkach pod lupą TSUE. Dr P. Szcześniak: WIBOR jest zgodny z polską ustawą o kredycie hipotecznym i unijnym rozporządzeniem BMR
10 cze 2025

WIBOR jest zgodny zarówno z polską ustawą o kredycie hipotecznym, jak i z unijnym rozporządzeniem BMR. Podlega w związku z tym szczególnym wymogom informacyjnym i zaostrzonej kontroli jego wyznaczania. Wykluczone więc wydaje się, aby postanowienia odwołujące się do WIBOR zostały przez Trybunał Sprawiedliwości lub sąd krajowy kwalifikowane jako niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu tzw. abuzywności – pisze dr hab. Paweł Szczęśniak z Katedry Prawa Finansowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Wakacyjny top 5: Nawet 8000 zł na rękę. Sprawdź, gdzie zarobisz najwięcej
10 cze 2025

Szukasz dobrze płatnej pracy na lato? W sezonie 2025 możesz zarobić nawet 8000 zł na rękę! Sprawdź, które zawody sezonowe oferują najwyższe stawki godzinowe i gdzie warto szukać ofert, by maksymalnie wykorzystać wakacyjny czas.

pokaż więcej
Proszę czekać...