Decydując się na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszu, myślimy o zyskach (nikt nie zakłada z góry straty), ale powinniśmy też wziąć pod uwagę opisane w prospekcie czynniki ryzyka. Mamy przecież możliwość wyboru funduszu z określoną strategią inwestycyjną, dywersyfikacją portfela, poziomem ryzyka i dochodowością. Dla inwestorów najważniejszy jest podział funduszy ze względu na politykę inwestycyjną, metody lokowania aktywów oraz stopień ryzyka inwestycyjnego. Chociaż zgodnie z prawem prospekt oraz jego skrót powinny być sformułowane jednoznacznie i zrozumiale dla przeciętnego inwestora, w praktyce bywa różnie. Lektura prospektu nie jest łatwa i przyjemna, ale za to się opłaca.
Prospekt składa się z następujących rozdziałów: Osoby odpowiedzialne za informacje zawarte w prospekcie, Dane o towarzystwie funduszy inwestycyjnych, Dane o funduszu, Dane o depozytariuszu, Dane o podmiotach obsługujących fundusz i Informacje dodatkowe. W rozdziale Dane o towarzystwie funduszy inwestycyjnych są m.in. imiona i nazwiska: członków zarządu towarzystwa i rady nadzorczej oraz osób fizycznych zarządzających funduszem. Najciekawszy jest rozdział Dane o funduszu, w którym zamieszcza się datę zezwolenia KNF na utworzenie funduszu, charakterystykę jednostek uczestnictwa zbywanych przez fundusz, określenie praw uczestników funduszu, zasady przeprowadzania zapisów na jednostki uczestnictwa, sposób i szczegółowe warunki zbywania, odkupywania i zamiany jednostek uczestnictwa, wypłat kwot z tytułu odkupienia jednostek lub wypłat dochodów funduszu oraz wskazanie okoliczności, w których fundusz może zawiesić zbywanie lub odkupywanie jednostek uczestnictwa. Co najważniejsze, znajdziemy tam również zwięzły opis polityki inwestycyjnej funduszu, opis ryzyka związanego z inwestowaniem w jednostki uczestnictwa funduszu i określenie profilu inwestora, który uwzględnia zakres czasowy inwestycji oraz poziom ryzyka inwestycyjnego.
W prospekcie musi być wskazany dzień, godzina i miejsce, w którym najpóźniej jest publikowana wartość aktywów netto na jednostkę uczestnictwa, metoda i zasady dokonywania wyceny aktywów funduszu oraz oświadczenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych o zgodności metod i zasad wyceny aktywów funduszu opisanych w prospekcie z przepisami dotyczącymi rachunkowości funduszy inwestycyjnych oraz podstawowe dane finansowe w ujęciu historycznym. Szczególną uwagę warto zwrócić na informacje o wysokości opłat i prowizji związanych z uczestnictwem w funduszu, sposobie ich naliczania i pobierania oraz o kosztach obciążających fundusz. Z kolei informacja o stawce opłaty manipulacyjnej (nazywanej również opłatą dystrybucyjną, transakcyjną itp.) jest dostępna u dystrybutora funduszu lub w TFI.
Łukasz Dajnowicz
Komisja Nadzoru Finansowego