Ogłoszona w kraju macierzystym upadłość zagranicznej instytucji kredytowej dotyczy też oddziałów w innych krajach. Postępowanie upadłościowe jest wtedy prowadzone na zasadach obowiązujących w państwie siedziby tej instytucji.
- Środki w działających w Polsce oddziałach instytucji kredytowych podlegają ochronie systemu gwarantowania kraju, w którym ta instytucja ma siedzibę - mówi Jan Koleśnik, doradca prezesa Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG).
Czyje depozyty mają gwarancję
Nie dotyczy to depozytów zgromadzonych w bankach tylko z nazwy związanych z bankami zagranicznymi, ale będącymi odrębnymi spółkami z własnym bilansem - tu depozyty również gwarantowane są przez BFG. W razie upadku takiego banku za granicą, BFG zwróci klientom gwarantowaną kwotę. Przykładem jest działający w Polsce Fortis Bank i Dominet Bank, które są odrębnymi podmiotami prawa, zarejestrowanymi i działającymi zgodnie z polskim prawem bankowym.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny zapewnia ochronę depozytów osób fizycznych, prawnych (spółka akcyjna, spółdzielnia) i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność prawną (spółka komandytowa, spółka jawna).
- Ustawa nie różnicuje gwarantowanych kwot w zależności od statusu deponenta - mówi Bartłomiej Sobieraj, prawnik z Kancelarii Chałas i Wspólnicy.
Gwarancje BFG obejmują także banki internetowe. Fundusze złożone na rachunkach w tych bankach podlegają więc takiej samej ochronie, jak złożone na tradycyjnych rachunkach bankowych. Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego i naprawczego środki gwarantowane zaspokajane są bez ich zgłoszenia do masy upadłości. Należności te wypłacane są przez syndyka, nadzorcę lub kuratora, na podstawie zatwierdzonej przez Zarząd Bankowego Funduszu Gwarancyjnego listy deponentów i uchwały. Wszystkie środki zgromadzone w jednym banku przez tę samą osobę traktowane są jako jeden depozyt.
Część depozytów, która nie jest gwarantowana przez Europejski Fundusz Gwarancyjny (EFG), można odzyskać w trakcie postępowania upadłościowego. Najpierw sąd ogłasza upadłość banku z możliwością zawarcia układu. Gdy układ między wierzycielami a upadłym bankiem zostanie zawarty, kwota niegwarantowana będzie zaspokojona w sposób przewidziany w układzie. Jeśli do zawarcia układu nie dojdzie, sąd zmienia postępowanie upadłościowe na obejmujące likwidację majątku upadłego banku. Kwota niegwarantowana może wtedy zostać odzyskana w wyniku podziału majątku upadłego banku. W przypadku nabycia upadłego banku przez inny bank, zobowiązania z tytułu rachunków bankowych przewyższające środki gwarantowane przejmowane są przez nabywcę przedsiębiorstwa banku i od niego też deponenci mogą dochodzić zapłaty na zasadach ogólnych postępowania upadłościowego.
Wypłata następuje zawsze w złotych.
Oddziały banku zagranicznego
Oddziały banków zagranicznych niemających siedziby w państwie będącym członkiem Unii Europejskiej objęte są polskim systemem gwarantowania, jednak jedynie w zakresie, w jakim system gwarantowania w kraju ich siedziby nie zapewnia wypłaty środków gwarantowanych w granicach określonych w ustawie o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.
Kwoty przewyższające wartość gwarancji BFG mogą być dochodzone przez klienta od upadłego banku, co od zasady, w ramach podziału masy upadłości banku.
Banki mające siedzibę na terenie UE obowiązuje również system gwarancji, ponieważ państwa członkowskie miały obowiązek implementowania Dyrektywy 94/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie systemów gwarancji depozytów.
- Kwoty gwarantowane mogą być nieznacznie niższe niż w Polsce - mówi Bartłomiej Sobieraj.
Zagraniczne postępowanie upadłościowe, postępowanie układowe lub inne podobne postępowanie prowadzone wobec instytucji kredytowych podlega w Polsce uznaniu z mocy prawa, jeżeli postępowanie wszczął właściwy sąd zagraniczny w państwie Unii Europejskiej lub państwie członkowskim EFTA - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w którym instytucja kredytowa ma siedzibę. BFG gwarantuje środki w bankach funkcjonujących na podstawie prawa polskiego.
Działający w Polsce Polbank EFG jest oddziałem greckiego banku. Grecja, jako drugi po Irlandii kraj Unii Europejskiej, wprowadziła pełną gwarancję depozytów bankowych, dzięki czemu depozyty polskich klientów Polbanku EFG są objęte nieograniczoną i bezwarunkową gwarancją rządu greckiego.
- Dzięki decyzji rządu greckiego, depozyty osób fizycznych i firm, które zgromadziły w naszym banku swoje oszczędności, są całkowicie zabezpieczone (niezależnie od kwoty) - mówi Kazimierz Stańczak, dyrektor generalny Polbanku EFG.
Gwarancje greckiego rządu są dodatkowym zabezpieczeniem depozytów, gdyż bank posiada także stuprocentowe ubezpieczenie depozytów do wysokości równowartości 20 tys. euro w złotych.
Jaką kwotę depozytów odzyskamy z BFG
DARIA STOJAK
KATARZYNA WÓJCIK-ADAMSKA
gp@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa z 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz.U. z 2000 r. nr 9, poz. 131 z późn. zm.).