Za czas urlopu wypoczynkowego nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie, jakie otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował. Dlatego ustalając podstawę obliczania wynagrodzenia urlopowego nauczyciela, należy uwzględnić wszystkie składniki wynagrodzenia (art. 67 Karty Nauczyciela).
Szczegółowe zasady ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy nauczycieli określa rozporządzenie MEN z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli. Rozporządzenie w sposób jednoznaczny określa również, których świadczeń nie uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym.
Podstawa wymiaru
Obliczając wynagrodzenie urlopowe, składniki wynagrodzenia, które są określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości, jak również składniki wynagrodzenia określone procentowo od tych stawek, uwzględnia się w wysokości należnej w miesiącu wykorzystywania urlopu. Dotyczy to zwłaszcza wynagrodzenia zasadniczego, a także dodatków, np. dodatku stażowego, motywacyjnego czy dodatku za uciążliwe warunki pracy. Nauczyciele otrzymują również dodatki do wynagrodzenia ustalane kwotowo, np. dodatek funkcyjny czy dodatek za wychowawstwo.
Jeżeli nauczyciel otrzymuje taki dodatek przez okres wykonywania zadań lub zajęć, który jest krótszy niż okres roku szkolnego, to do podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego wliczamy dodatek funkcyjny w wysokości przeciętnej. Aby obliczyć przeciętną wysokość dodatku, należy otrzymywaną stawkę dodatku funkcyjnego pomnożyć przez liczbę miesięcy, w których nauczyciel wykonywał zadania lub zajęcia. Następnie uzyskaną kwotę podzielić przez liczbę miesięcy roku szkolnego poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.
Przykład
Natalia K. nauczycielka języka polskiego będzie opiekunem stażu przez 8 miesięcy. Przez ten okres będzie więc otrzymywała dodatek funkcyjny. Od września do końca lutego w wysokości 90 zł, a od marca do końca kwietnia w wysokości 110 zł. W celu obliczenia przeciętnej wysokości dodatku należy:
• pomnożyć stawkę otrzymywanego dodatku przez liczbę miesięcy, w których nauczyciel wykonywał zadania opiekuna stażu: 6 x 90 zł + 2 x 110 zł = 540 zł + 220 zł = 760 zł,
• następnie podzielić otrzymaną sumę przez liczbę miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu: 760 zł : 9 miesięcy (w czerwcu nauczyciel rozpoczyna już urlop wypoczynkowy) = 84,44 zł – w takiej wysokości będzie wypłacany dodatek funkcyjny w okresie urlopu wypoczynkowego.
Nauczyciele, oprócz wymienionych wyżej składników wynagrodzenia, mogą otrzymać dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej, odrębne wynagrodzenie za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze wykonywane w dniu wolnym od pracy, jak też wynagrodzenie za pracę w święto. Wymienione składniki wynagrodzenia również wchodzą do podstawy obliczania wynagrodzenia urlopowego. Aby obliczyć wysokość tych wynagrodzeń, w jakiej uwzględnia się je w wynagrodzeniu urlopowym, należy otrzymane wynagrodzenie w poszczególnych miesiącach roku szkolnego zsumować, a następnie uzyskaną kwotę podzielić przez liczbę miesięcy roku szkolnego poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.
Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe
Nauczyciele oprócz tygodniowego pensum mogą także pracować w godzinach ponadwymiarowych. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i za godziny doraźnych zastępstw wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy.
Ustalając podstawę obliczania wynagrodzenia urlopowego należy pamiętać, że wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oblicza się, mnożąc przeciętną miesięczną liczbę godzin z okresu miesięcy danego roku szkolnego poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, a jeżeli okres zatrudnienia jest krótszy od roku szkolnego – z tego okresu, przez godzinową stawkę wynagrodzenia przysługującą w miesiącu wykorzystywania urlopu.
Przykład
Nauczyciel kontraktowy z wykształceniem wyższym i przygotowaniem pedagogicznym w arkuszu organizacyjnym miał przydzielone godziny ponadwymiarowe:
• w okresie od września do stycznia 2 godziny w tygodniu, co w okresie 5 miesięcy daje 40 godzin (w miesiącu: 2 x 4,16 = 8; w całym okresie: 8 x 5 = 40),
• w okresie od lutego do maja miał przydzielone 3 godziny ponadwymiarowe w tygodniu, co w okresie 4 miesięcy daje 48 godzin (w miesiącu: 3 x 4,16 = 12; w całym okresie: 12 x 4 = 48).
W okresie od września do maja nauczyciel przepracował 88 godzin (40 + 48 = 88). Aby otrzymać przeciętną miesięczną liczbę tych godzin, należy sumę 88 godzin podzielić przez liczbę miesięcy: 88 : 9 = 9,7.
Następnie obliczamy godzinową stawkę wynagrodzenia, dlatego dzielimy stawkę wynagrodzenia zasadniczego 2100 zł przez średnią liczbę godzin w miesiącu (75 godzin) 2100 zł : 75 = 28 zł i mnożymy przez przeciętną miesięczną liczbę godzin ponadwymiarowych – 28 zł x 9,7 = 271,60 zł – w takiej wysokości wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe uwzględnione zostanie w wynagrodzeniu urlopowym.
Wynagrodzenie nauczyciela za jeden dzień urlopu oblicza się w zależności od typu szkoły.
Stawka dzienna wynagrodzenia
W placówkach feryjnych wynagrodzenie nauczyciela za jeden dzień urlopu ustala się, dzieląc miesięczne wynagrodzenie obliczone według ww. zasad przez liczbę 30, natomiast w placówkach nieferyjnych przez liczbę 21.
Przykład
Paweł J. nauczyciel kontraktowy zatrudniony w szkole podstawowej ma 10-letni staż pracy, realizuje pensum w wymiarze 18 godzin tygodniowo. Do ustalenia wynagrodzenia urlopowego przyjmujemy następujące składniki:
• wynagrodzenie zasadnicze – 2100 zł,
• dodatek stażowy – 210 zł (10% x 2100 zł),
• dodatek z tytułu pełnienia funkcji opiekuna stażu – 84,44 zł,
• dodatek motywacyjny – 100 zł,
• wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe – 308 zł,
• wynagrodzenie za pracę w dniu wolnym – 71,22 zł,
• jednorazowy dodatek w wysokości – 13,33 zł.
Razem – 2886,99 zł.
Aby obliczyć wynagrodzenie za jeden dzień urlopu wypoczynkowego, należy otrzymaną kwotę podzielić przez 30: 2886,99 zł : 30 = 96,23 zł.
Otrzymaną stawkę za jeden dzień urlopu mnożymy przez liczbę dni urlopu wypoczynkowego.
Podstawa prawna:
- art. 67 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.),
- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (DzU nr 71, poz. 737 ze zm.).