Samozatrudniony w 2008 roku może rozliczać się z fiskusem na zasadach działalności wykonywanej osobiście lub przychodu (dochodu) uzyskiwanego z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Samozatrudniony, który jest nowym przedsiębiorcą, może wybrać sposób opodatkowania. W wielu przypadkach może skorzystać z podatków zryczałtowanych: karty podatkowej lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. A jeśli płacił będzie podatek na zasadach ogólnych, czyli na podstawie księgi przychodów i rozchodów, może go ustalać według skali tabeli podatkowej lub płacić w stałej wysokości 19 proc.
Jak samozatrudniony rozlicza dochód
W przypadku samozatrudnionych nieprowadzących działalności gospodarczej płatnik powinien zawsze pobierać zaliczki na podatek od osób uzyskujących przychody z działalności wykonywanej osobiście. Jedynie gdy uzyskamy dochody z działalności wykonywanej osobiście na rzecz osób, które nie są płatnikami (np. prywatnych), powinniśmy sami zapłacić zaliczkę na podatek oraz ustalić swoje zobowiązania wobec ZUS. Jeśli nie jesteśmy już objęci ubezpieczeniem społecznym z innego tytułu, musimy zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i, z wyjątkiem przypadków, w których dochód jest uzyskiwany na podstawie umowy o dzieło, zawsze zgłosić się i płacić składkę na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia itp. obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy. Płatnik składek, który zatrudnia zleceniobiorcę, powinien ustalić, jakim ubezpieczeniom będzie podlegała osoba, która z tytułu umowy zlecenia podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym, i w terminie siedmiu dni od rozpoczęcia wykonywania umowy zgłosić zleceniobiorcę do ubezpieczeń.
DZIAŁALNOŚĆ WYKONYWANA OSOBIŚCIE
Artykuł 13 ustawy o PIT zawiera zamkniętą listę przychodów, które można kwalifikować jako uzyskiwane z działalności wykonywanej osobiście. Są nimi wyłącznie:
• przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odpowiednich przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych,
• przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę,
• przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi,
• przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek,
• przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów osiąganych z kontraktów menedżerskich i im podobnych umów,
• przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych,
• przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej albo właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów z kontraktów menedżerskich i im podobnych umów,
• przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.
EDYTA DOBROWOLSKA
gp@infor.pl