Na początku sierpnia lub września wejdzie w życie ustawa o umorzeniu składek matkom, które prowadziły firmy. Sejm uchwalił w piątek ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy - Prawo bankowe. Przewiduje umorzenie zaległych składek z tytułu prowadzenia firmy osobom zatrudnionym na etacie i przebywającym na urlopie macierzyńskim i wychowawczym od 1999 roku do daty wejścia w życie ustawy. Ma wejść w życie pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia w dzienniku ustaw. Jeśli zostanie ogłoszona w kwietniu, wejdzie w życie od 1 sierpnia. Jeśli w maju - od 1 września.
Uchwalenie ustawy ma też praktyczne znaczenie dla tych osób, które obecnie przebywają na urlopach macierzyńskich i prowadzą firmę. Nie powinny płacić składek od prowadzonego obecnie biznesu i nie powinny spłacać zaległości, jeśli otrzymały z ZUS wezwanie do zapłaty. Tak samo powinny postąpić, jeśli nie otrzymały takiego wezwania. Chociaż formalnie z prawnego punktu widzenia płatności i zaległości powinny być regulowane.
- ZUS wstrzymał się od wszelkich działań mających na celu ściąganie zaległych należności - mówi Marek Bucior, wiceminister pracy i polityki społecznej.
Ustawa przewiduje, że ZUS umorzy składki na wniosek osoby, która była na macierzyńskim i wychowawczym. Mają one rok na jego złożenie do organu rentowego, licząc od dnia wejścia w życie ustawy.
ZUS z zaległymi składkami postąpi różnie. Jeśli kobieta nadal prowadzi działalność, to składki emerytalne, rentowe i wypadkowe wpłacone przez nią od 1999 roku do dnia wejścia w życie ustawy będą zaliczone na poczet zaległych i bieżących składek z tytułu prowadzonej przez nią działalności. ZUS zaliczy także zapłacone odsetki i opłatę prolongacyjną. Jeśli zainteresowany już nie prowadzi biznesu, to otrzyma pieniądze na konto albo gotówkę przekazem pocztowym. Pieniądze musi otrzymać w ciągu miesiąca od doręczenia mu decyzji ZUS o wysokości zwrotu kwoty nadpłaty. Jeśli ZUS nie zdąży z wypłatą w tym terminie, zapłaci odsetki od zaległości podatkowych (10,5 proc. od 26 marca 2009 r.) liczonych od dnia złożenia wniosku przez zainteresowanego do otrzymania przez niego zwrotu.
Ustawa wprowadza też nowe zasady płacenia składek przez te osoby po dacie wejścia jej w życie. Jeśli będą na macierzyńskim, to nie muszą płacić składek z tytułu prowadzonej firmy. Tak samo w trakcie wychowawczego, pod warunkiem że zawieszą działalność gospodarczą.
Z inicjatywy PO w ustawie znalazł się jeszcze jeden istotny zapis.
- Budżet państwa nie zapłaci składek emerytalnych i rentowych osobom, które przebywały na wychowawczym, prowadziły biznes i nie płaciły od niego składek. Państwo zapłaci składki kobietom, które były na macierzyńskim - mówi Magdalena Kochan, poseł PO, wiceprzewodnicząca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.
Uchwalona ustawa przewiduje też, że przedsiębiorcy nie zapłacą składki wypadkowej za pracujących dla nich zleceniobiorców i osoby wykonujące pracę agencyjną poza siedzibą firmy. Projekt rządowy nakładał na firmy taki obowiązek.