Ciąża przedłuża umowę

Umowę na okres próbny przekraczający miesiąc przedłuża się do dnia porodu. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji, gdy umowa ta rozwiązałaby się po upływie 3 miesiąca ciąży.

Kobiety w ciąży podlegają szczególnej ochronie. Jednym z elementów tej ochrony jest przedłużenie trwania z mocy prawa (automatycznie) umowy o pracę na okres próbny przekraczający miesiąc. Nie dotyczy to jednak każdej sytuacji. Ogranicza się wyłączne do przypadku, gdy umowa rozwiązałaby się po upływie 3 miesiąca ciąży (art. 177 par. 3 kodeksu pracy). Oznacza to, że jeśli kobieta jest np. w 2 miesiącu ciąży i w tym czasie przypada okres rozwiązania umowy o pracę, to umowa ta rozwiąże się. To samo stanie się w przypadku, gdy kobieta została zatrudniona na umowę na okres próbny krótszy niż miesiąc.

Miesiące księżycowe, a nie kalendarzowe

Dla przedłużenia się umowy na okres próbny powyżej miesiąca ważny jest sposób obliczania stanu ciąży, bo od tego zależą uprawnienia ciężarnej kobiety. Kodeks pracy nie określa metody liczenia tego stanu. Z pomocą przychodzi tu Sąd Najwyższy, który w wyroku z 5 grudnia 2002 r. (I PK 33/02, OSNP z 2004 r. nr 12, poz. 204) stwierdził, że „termin upływu trzeciego miesiąca ciąży (art. 177 par. 3 k.p.) oblicza się w równej miary miesiącach księżycowych (28 dni)”.

PRZYKŁAD
Karolina T. została zatrudniona na 3-miesięczny okres próbny od 1 lipca do 30 września 2005 r. W sierpniu zaczęła podejrzewać, że jest w ciąży. Chcąc potwierdzić swoje przypuszczenia, poszła do lekarza. Okazało się, że miała rację. Lekarz stwierdził, że jest w 7 tygodniu ciąży. Pod koniec września wystawił jej zaświadczenie, że 3 miesiące ciąży upłynęły 29 września. Te 3 miesiące obliczył według miesięcy księżycowych (po 7 dni w tygodniu i 4 tygodnie w miesiącu). W takim razie pracodawca musiał przedłużyć umowę Karoliny T. do dnia porodu.

Dlaczego w miesiącach księżycowych? Dlatego, że ciąży nie można obliczać w miesiącach kalendarzowych, bo każdy miesiąc ma inną liczbę dni. Z kolei według wiedzy medycznej ciąża jest liczona w tygodniach i wynosi 40 tygodni. Daje to 280 dni kalendarzowych, co w żadnym razie nie można podzielić na konkretną liczbę miesięcy. Z tego powodu stosuje się miesiące księżycowe. Każdy taki miesiąc liczy kolejnych 28 dni kalendarzowych i 4 tygodnie po 7 dni w każdym. Takie wyliczenie nie może być obarczone żadnym błędem rachunkowym i dlatego powinno być stosowane do obliczania zaawansowania ciąży (por. uzasadnienie do wyroku SN z 5 grudnia 2002 r., I PK 33/02, OSNP z 2004 r. nr 12, poz. 204).

Potrzebne zaświadczenie

Pracownica, która pracuje na umowę o pracę na okres próbny dłuższy niż miesiąc, jest w ciąży i chce skorzystać z kodeksowej możliwości przedłużenia trwania umowy do dnia porodu, musi poinformować pracodawcę o swoim stanie i jego zaawansowaniu. Nie może ograniczyć się do ustnego przekazania takiej informacji. Kodeks pracy wymaga bowiem, aby stan ciąży był stwierdzony świadectwem lekarskim (art. 185 par. 1 k.p.). Kobieta powinna je przedstawić przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa. Jeżeli tego nie zrobi, jej umowa rozwiąże się. Pracodawca nie ma bowiem obowiązku, nie wiedząc o tym, że kobieta jest w ciąży albo nie znając stanu zaawansowania ciąży, samodzielnie przedłużać tej umowy do dnia porodu, zwłaszcza jeśli w ogóle nie zamierzał dalej jej zatrudniać.

WARTO WIEDZIEĆ
Umowa przedłużona do dnia porodu rozwiązuje się z tym dniem, a kobieta zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego. Nie ma jednak prawa do urlopu macierzyńskiego.
Mało prawdopodobna, ale jednak możliwa, jest sytuacja, kiedy umowa na okres próbny dłuższy niż miesiąc rozwiąże się, a dopiero później kobieta dowie się, że jest w ciąży i że 3 miesiące tego stanu upłynęły jeszcze w czasie, gdy była zatrudniona. Kodeks pracy nie przewiduje żadnych rozwiązań takiej sytuacji. Nie ma również żadnego orzecznictwa sądowego na ten temat. Można jednak zastosować utrwaloną wykładnię sądów dotyczącą wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę kobiety w ciąży, która nie wiedziała o tym, że jest w ciąży. Taka kobieta może uchylić się od skutków wypowiedzenia złożonego w czasie, gdy była w ciąży, ale o tym nie wiedziała. Oznacza to, że wypowiedzenie musi być cofnięte i to bez względu na to, czy złożył je pracodawca, czy o­na sama (por. wyrok SN z 19 marca 2002 r., I PKN 156/01, OSNP z 2004 r. nr 5, poz. 78 oraz wyrok SN z 29 marca 2001 r., I PKN 330/00, OSNP z 2003 r. nr 1, poz. 11). Gdyby więc zastosować taką interpretację odpowiednio do umów na okres próbny, kobieta może żądać od pracodawcy przedłużenia umowy do dnia porodu. Potwierdza takie stanowisko Sąd Najwyższy w wyroku z 15 stycznia 1988 r. (I PRN 74/87, niepubl.) uznając, że „dla ochrony przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę kobiety w okresie ciąży nie jest istotny termin wykazania powyższej okoliczności, lecz wyłącznie obiektywny stan rzeczy, istniejący w chwili wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę”.

Jadwiga Sztabińska

PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).


Infor.pl
Upadłość konsumencka- poznaj jej zasady
11 cze 2025

Do niedawna, gdy mówiliśmy o upadłości, zwykle mieliśmy na myśli przede wszystkim upadających przedsiębiorców, spółki, itp. Dziś, coraz częściej mówimy także o tzw. upadłości konsumenckiej, czyli o takiej sytuacji, gdy upadłość ogłasza osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej.

Wotum zaufania dla rządu Tuska: Expose i głosowanie po zwycięstwie Nawrockiego
11 cze 2025

Dzisiaj premier Donald Tusk przedstawi w Sejmie expose i złoży formalny wniosek o wotum zaufania dla swojego rządu. Zapowiedział to dzień po II turze wyborów prezydenckich, wygranych przez kandydata PiS Karola Nawrockiego. Choć rządząca koalicja dysponuje większością, głosowanie stało się testem jedności i pretekstem do podkreślenia koalicyjnych napięć oraz ambicji liderów ugrupowań współtworzących rząd.

[Sejm na żywo] Posiedzenie Sejmu 11 czerwca 2025 r.: wotum zaufania
11 cze 2025

11 czerwca o godz. 9:00 zostaną wznowione obrady Sejmu. Pierwszym punktem obrad będzie Rozpatrzenie wniosku Prezesa Rady Ministrów o wyrażenie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wotum zaufania Radzie Ministrów.

Za staż: dodatkowe 518 zł premii od 1 czerwca 2025 r., co miesiąc
11 cze 2025

W dniu 1 czerwca 2025 r. weszła w życia ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa reguluje szereg uprawnień dla osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy, osób z niepełnosprawnościami. W związku z wejściem przepisów w życie pojawiła się możliwość uzyskania aż 518 zł premii, od 1 czerwca 2025 r. co miesiąc za staż.

Nawet 1200 złotych dopłaty do prądu. Będzie bon energetyczny po nowemu. Kto dostanie pieniądze
11 cze 2025

Bon energetyczny po nowemu i to nawet 1200 złotych? Taki roczny zastrzyk gotówki mogą wkrótce otrzymać emeryci z najniższymi dochodami. Skąd te zmiany? Bo rząd pracuje nad rozwiązaniami, mającymi zrekompensować wzrost kosztów energii, po wejściu nowej opłaty od emisji dwutlenku węgla, którymi mają być obciążone także gospodarstwa domowe.

Świadczenie wspierające od 60 pkt w decyzji WZON? OzN mają sporo propozycji zmian
10 cze 2025

Osoby z niepełnosprawnościami proponują kilka ważnych nowości w zasadach przyznawania świadczenia wspierającego. Wśród postulatów znalazła się m.in. obniżka liczby punktów uprawniających do uzyskania pomocy.

Więcej inwestycji bez pozwolenia na budowę i inne zmiany w prawie budowlanym w 2025 r. [projekt deregulacyjny]
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (tzw. projekt deregulacyjny). Nowelizacja ma na celu dalsze uproszczenie i przyspieszenie procesu inwestycyjno-budowlanego i zmniejszenie obciążeń administracyjnych. Wydłuży się m.in. lista inwestycji budowlanych, na które nie trzeba będzie uzyskiwać pozwolenia na budowę.

Likwidacja godzin dostępności nauczyciela w szkole. Nowelizacja Karty Nauczyciela
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (UDER54). Celem tej nowelizacji jest uchylenie przepisów dotyczących tzw. godzin dostępności nauczyciela w szkole. Rada Ministrów ma przyjąć ten projekt w lipcu 2025 r. Zmiany wejdą w życie najprawdopodobniej od nowego roku szkolnego 2025/2026.

W Sejmie: Wysokie opłaty za świadczenie wspierające. Płacą osoby niepełnosprawne. Co z tym zrobi rząd? {stopień znaczny}
10 cze 2025

24 804 zł to opłata zapłacona przez osobę niepełnosprawną kancelarii pośredniczącej w uzyskaniu świadczenia wspierającego. To szokujące kwoty pobrane od osób niepełnosprawnych. Jak to możliwe? System przyznawania tego świadczenia jest w ocenie osób niepełnosprawnych (w mojej także) tak patologiczny, że w naturalny sposób pojawiły się firmy pomagające osobom niepełnosprawnym w uzyskaniu świadczenia wspierającego. Osoby niepełnosprawne nie radzą sobie same. Dodatkowo są krzywdzone na poziomie WZON. No bo jak inaczej ocenić sytuację, gdy osoba niewidoma otrzymuje w WZON 61 punktów, osoba sparaliżowana od pasa w dół (20 lat na wózku) 43 punkty. To są jawne pokrzywdzenia tych osób niepełnosprawnych przez WZON. Więc pokrzywdzeni zwracają się o pomoc do prawników. A ci wystawiają wysokie rachunki.

Rodzice nie będą musieli przedstawiać zaświadczeń o niekaralności aby uczestniczyć w wycieczkach, czy innych zajęciach szkolnych. Zmiany w "ustawie Kamilka" w 2025 r.
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz ustawy – Prawo oświatowe. Projekt nowelizuje m. in przepisy wprowadzone w lutym 2024 r. tzw. ustawą Kamilka.

pokaż więcej
Proszę czekać...