Pracodawca użytkownik przyjmuje do pracy pracowników tymczasowych skierowanych do niego przez agencję pracy tymczasowej. Aby podjąć decyzję czy skorzystać z usług agencji, warto wiedzieć, jakie obowiązki względem pracowników tymczasowych i agencji musi spełnić taki pracodawca.
Pracownik tymczasowy jest zatrudniany przez agencję (na podstawie umowy o pracę na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy), która kieruje go do pracodawcy użytkownika. Pracownik wykonuje zadania, które wyznacza mu pracodawca użytkownik, na jego rzecz i wyłącznie pod jego kierownictwem i kontrolą.
Do czego zatrudnić
Pracownik tymczasowy może wykonywać zadania: o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym, lub których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe albo takie, których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika. Pracownik tymczasowy nie może jednak wykonywać dla pracodawcy użytkownika pracy:
• szczególnie niebezpiecznej w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 23715 k.p.;
• na stanowisku pracy, na którym jest zatrudniony pracownik pracodawcy użytkownika, w okresie uczestniczenia tego pracownika w strajku,
• na stanowisku pracy, na którym, w okresie trzech miesięcy poprzedzających przewidywany termin rozpoczęcia pracy przez pracownika tymczasowego, był zatrudniony pracownik pracodawcy użytkownika, z którym został rozwiązany stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Na jaki czas umowa
Łączny okres wykonywania pracy przez pracownika tymczasowego na rzecz jednego pracodawcy użytkownika nie może przekroczyć 12 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy. Jeżeli jednak pracownik tymczasowy zastępuje nieobecnego stałego pracownika zatrudnionego na warunkach kodeksowych, wówczas może wykonywać pracę tymczasową przez okres nie dłuższy niż 36 miesięcy. Taki pracownik może być ponownie skierowany do wykonywania pracy tymczasowej u tego samego pracodawcy użytkownika nie wcześniej niż po upływie 36 miesięcy od zakończenia poprzedniej pracy (przykład 1).
PRZYKŁAD 1
W ramach grupy kapitałowej korzystającej z usług agencji pracy tymczasowej działa siedem spółek. Podjęto decyzję o zatrudnieniu kolejnych osób. Czy pracownik agencji może być kierowany do pracy tymczasowej na rzecz całej grupy kapitałowej maksymalnie na 12 miesięcy, czy też ograniczenie to dotyczy okresu pracy dla jednej ze spółek działających w ramach grupy?
O tym, kto jest pracodawcą – spółka czy grupa kapitałowa – decyduje treść aktów powołujących spółki. Jeżeli mają one status odrębnych pracodawców, ograniczenie czasu zatrudnienia pracownika tymczasowego dotyczy każdej spółki odrębnie. Jeżeli nie – pracodawcą użytkownikiem jest grupa kapitałowa, co w praktyce powoduje, że pracownicy tymczasowi nie będą mogli być przesuwani po 12 miesiącach pracy w jednej spółce do pracy w drugiej.
WAŻNE
Nie może korzystać z pomocy pracowników tymczasowych pracodawca, który w okresie ostatnich 6 miesięcy przeprowadził zwolnienia grupowe.
Kto nie może korzystać
Pracodawca nie może być pracodawcą użytkownikiem w stosunku do pracowników pozostających z nim w stosunku pracy (przykład 2).
PRZYKŁAD 2
Czytelnik pracuje w firmie jako kierowca. Wozi swego pracodawcę na miejsce spotkań i w czasie ich trwania czeka na szefa w samochodzie nie wykonując żadnej pracy. Ponieważ zna biegle angielski, pracodawca chciałby, aby podczas spotkań tłumaczył informacje biznesowe. Zadanie to miałby wykonywać jako tłumacz – pracownik tymczasowy. Nie jest to jednak możliwe, ponieważ pracodawca nie może być pracodawcą użytkownikiem w stosunku do pracowników pozostających z nim w stosunku pracy.
Nie może nim być również podmiot, który w ciągu ostatnich 6 miesięcy przed rozpoczęciem pracy przez pracownika przysłanego przez agencję rozwiązał ze swoimi pracownikami umowy o prace za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron z przyczyn niedotyczących pracowników, w liczbie wskazującej na zwolnienie grupowe (przykład 3).
PRZYKŁAD 3
Przed dwoma miesiącami pracodawca w trybie zwolnień indywidualnych zlikwidował 5 stanowisk pracy. Może skorzystać z pracowników tymczasowych, ale pod warunkiem że nie zostaną oni zaangażowani na miejsce pracowników, których stanowiska pracy zlikwidowano.
Uzgodnienia z agencją
Przed skierowaniem pracownika tymczasowego do pracodawcy użytkownika muszą być uzgodnione z agencją na piśmie następujące kwestie:
• rodzaj pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu, oraz stawiane mu wymagania kwalifikacyjne,
• miejsce i przewidywany okres wykonywania pracy tymczasowej,
• wymiar czasu pracy pracownika tymczasowego,
• zakres informacji dotyczących przebiegu pracy tymczasowej, które mają wpływ na wysokość wynagrodzenia pracownika tymczasowego, oraz sposób i termin przekazywania tych informacji agencji w celu prawidłowego obliczania wynagrodzenia za pracę tego pracownika,
• zakres przejęcia przez pracodawcę użytkownika obowiązków pracodawcy dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, obejmujących zwłaszcza dostarczanie pracownikowi tymczasowemu odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, zapewnienie napojów i posiłków profilaktycznych, przeprowadzanie szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, przeprowadzanie oceny ryzyka zawodowego oraz informowanie o tym ryzyku,
• zakres przejęcia przez pracodawcę użytkownika obowiązku pracodawcy dotyczącego wypłacania należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.
Warunki pracy
Pracownik tymczasowy w okresie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika nie może być gorzej traktowany w zakresie warunków pracy i innych warunków zatrudnienia niż pozostali pracownicy zatrudnieni w tym samym zakładzie pracy na takim samym lub podobnym stanowisku. Zasada ta dotyczy również wysokości wynagrodzenia pracownika tymczasowego, które musi być uzgodnione w umowie zawartej pomiędzy agencją a pracodawcą użytkownikiem. W umowie zawieranej pomiędzy agencją a pracodawcą użytkownikiem strony powinny określić, kto ponosi koszty związane z badaniami lekarskimi oraz szkoleniami BHP. Pracodawca użytkownik musi prowadzić ewidencję czasu pracy pracownika tymczasowego. Pracownikowi tymczasowemu przysługuje urlop w wymiarze dwóch dni za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji jednego lub kilku pracodawców użytkowników.
Zwolnienie pracownika
Pracodawca użytkownik może zrezygnować z pracy wykonywanej przez pracownika tymczasowego przed upływem okresu wykonywania umówionej pracy uzgodnionego w umowie zawartej z agencją. Umowa o pracę z pracownikiem tymczasowym na czas określony może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem przed upływem terminu, na jaki została zawarta. Termin wypowiedzenia wynosi 3 dni w przypadku umowy o pracę zawartej na okres nie dłuższy niż 2 tygodnie albo jeden tydzień, gdy umowa o pracę została zawarta na okres dłuższy niż 2 tygodnie. O zamiarze rezygnacji z pracy pracownika tymczasowego pracodawca użytkownik powinien poinformować agencję na piśmie.
Podstawa prawna
• Art. 4, 8, art. 9 ust. 1, art. 13 ust. 2, art. 15, art. 19, art. 20 i art. 26 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz.U. nr 166, poz. 1608 z późn. zm.).
Marzena Jurczewska