Prawo do zasiłku macierzyńskiego przed płatnikiem składek lub ZUS trzeba udowodnić

Aneta Maj
rozwiń więcej
Gdy zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS, płatnik składek musi wystawić zaświadczenie o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego oraz zaświadczenie na druku ZUS Z-3 - w przypadku ubezpieczonej będącej pracownicą, albo ZUS Z-3a - gdy nie jest pracownicą.
Warunkiem otrzymania zasiłku macierzyńskiego jest urodzenie dziecka albo przyjęcie dziecka na wychowanie (w celu przysposobienia lub w ramach rodziny zastępczej) w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego. W określonych przypadkach zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego przysługują także w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego. Otrzymanie zasiłku w wymienionych sytuacjach uzależnione jest od przedstawienia stosownych dokumentów.

 

Zasiłek przed i po porodzie

Podstawowym dokumentem wymaganym do wypłaty zasiłku macierzyńskiego jest skrócony odpis aktu urodzenia dziecka. Jeśli jednak ubezpieczona ma zamiar skorzystać z części urlopu macierzyńskiego jeszcze przed porodem, to w celu uzyskania prawa do zasiłku macierzyńskiego za ten okres musi przedłożyć zaświadczenie lekarskie stwierdzające przewidywaną datę porodu. Wymaganym dokumentem jest także pisemne oświadczenie ubezpieczonej o urodzeniu pierwszego lub kolejnego dziecka.

Poród za granicą

Jeżeli dziecko urodziło się podczas pobytu za granicą, wówczas dowodem wymaganym do wypłaty zasiłku macierzyńskiego są przetłumaczone na język polski: zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza stwierdzające przewidywaną datę porodu - za okres przed porodem, albo skrócony odpis aktu urodzenia dziecka - za okres po porodzie.

Zaświadczenie powinno być wystawione na blankiecie z nadrukiem określającym nazwę zakładu leczniczego lub imię i nazwisko lekarza, opatrzone datą wystawienia i podpisem.

Ubezpieczona musi złożyć również oświadczenie o urodzeniu pierwszego lub kolejnego dziecka, a jeżeli zasiłek ma być wypłacany przez ZUS - zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego. Nie wymaga się przedłożenia przetłumaczonych na język polski zaświadczeń wystawionych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, w języku urzędowym tych państw. W razie potrzeby tłumaczenia tych dokumentów dokonuje płatnik zasiłku.

PRZYKŁAD

PŁATNIK ZASIŁKU MACIERZYŃSKIEGO

Z pracownicą zawarto umowę o pracę do 31 sierpnia 2007 r. Ponieważ pracownica przedłożyła zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że jest w czwartym miesiącu ciąży, umowę o pracę przedłużono do dnia porodu. 1 grudnia 2007 r. pracownica wystąpiła do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie urlopu macierzyńskiego od 14 grudnia 2007 r. do dnia porodu przedkładając zaświadczenie o przewidywanej dacie porodu, która została określona na 30 grudnia 2007 r. Poród nastąpił 27 grudnia 2007 r. Pracodawca wypłacił zasiłek macierzyński za okres od 14 do 27 grudnia 2007 r. Wypłaty zasiłku macierzyński za okres po ustaniu ubezpieczenia chorobowego (umowa o pracę rozwiązała się w dniu porodu), tj. od 28 grudnia 2007 r., dokona oddział ZUS.

Krótszy okres pobierania zasiłku

Przyznanie i wypłata zasiłku macierzyńskiego ojcu dziecka, jeżeli jego matka zdecydowała się na skrócenie okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego (po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego), następuje na podstawie: skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka, zaświadczenia płatnika zasiłku macierzyńskiego matki dziecka o okresie pobierania przez nią zasiłku macierzyńskiego oraz o okresie przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego. Konieczne jest także dołączenie w przypadku: ubezpieczonego będącego pracownikiem - zaświadczenia pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego, ubezpieczonego prowadzącego działalność pozarolniczą - oświadczenie ojca dziecka o przerwaniu działalności, pozostałych ubezpieczonych - zaświadczenia o przerwaniu działalności zarobkowej.

Wymienione wyżej dokumenty stanowią także podstawę wypłaty zasiłku w razie śmierci ubezpieczonej lub porzucenia przez nią dziecka ubezpieczonemu ojcu dziecka albo innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny, który zaopiekuje się małym dzieckiem. W przypadku porzucenia dziecka przez ubezpieczoną matkę dziecka, oprócz wymienionych wyżej dokumentów, dodatkowo wymagane jest oświadczenie o porzuceniu dziecka.

Ustanie ubezpieczenia chorobowego

Przyznanie i wypłata zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, następuje na podstawie: zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego stan ciąży w okresie zatrudnienia, świadectwa pracy lub innego dokumentu potwierdzającego rozwiązanie stosunku pracy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka.

Jeżeli rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, wówczas dowodami do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego są: zaświadczenie lekarskie stwierdzające stan ciąży w okresie zatrudnienia, prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu stosunku pracy z naruszeniem przepisów prawa, skrócony odpis aktu urodzenia dziecka. Po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, w przypadku gdy umowa o pracę została przedłużona do dnia porodu, wypłata zasiłku następuje po przedstawieniu: zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego przewidywaną datę porodu - za okres przed porodem, skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka - za okres po porodzie, oświadczenia ubezpieczonej o urodzeniu pierwszego lub kolejnego dziecka, świadectwa pracy lub innego dokumentu stwierdzającego rodzaj zawartej umowy o pracę i datę rozwiązania stosunku pracy.


Dokumentowanie uprawnień do zasiłku

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


ANETA MAJ

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 29, art. 30, art. 53 ust. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267 z późn. zm.).

- Par. 12-17b rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. nr 65, poz. 742 z późn. zm.).

Infor.pl
Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa
04 maja 2025

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji?

Ponad 4000 zł na nowoczesną protezę zębową do wzięcia dla każdego już w maju 2025 r. Nareszcie jest nowe zarządzenie Prezesa NFZ
04 maja 2025

10 kwietnia br. został opublikowany projekt nowego zarządzenia Prezesa NFZ, które ma wejść w życie już w maju br. i z którego wynikają wartości punktowe dla protez „o charakterze overdenture”, na podstawie których będzie można określić przysługujące kwoty refundacji. To doprecyzowanie dotychczas „martwych” przepisów, na które wiele osób czeka już od stycznia br., sprawi, że – możliwość wykonania nowoczesnej protezy, na koszt NFZ, wreszcie stanie się rzeczywistością. Jest jednak pewien haczyk – proteza „o charakterze overdenture” to nie do końca to samo, co proteza overdenture.

Pytania online na aplikację adwokacką i radcowską. Przygotuj się do egzaminu wstępnego 2025 r. [KK i KPK, pytania z 2024 r.]
04 maja 2025
22 pytania testowe na egzamin wstępny dla kandydatów na aplikantów adwokackich i radcowskich. Kodeks karny i Kodeks postępowania karnego, pytania z 2024 r.
Grozi nam upadek tysięcy firm. Co z zakazem używania wyrobów pirotechnicznych? Czy powstaną strefy wolne od fajerwerków?
04 maja 2025

Stowarzyszenie Importerów i Dystrybutorów Pirotechniki z niepokojem śledzi działania legislacyjne prowadzące do jej likwidacji. Przestrzega przed upadłością tysięcy firm i niekontrolowanym napływem do Polski niebezpiecznej pirotechniki niewiadomego pochodzenia.

Ci, którzy są po pięćdziesiątce dostaną przelew z ZUS. Na ich konto trafi ponad 4 tysiące złotych. Jak to możliwe?
04 maja 2025

Skąd ten przelew na kilka tysięcy złotych i to jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego? Dla kogo Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest aż tak hojny? Chodzi o tak zwane świadczenie kompensacyjne. To odpowiednik pomostówki. Taka comiesięczna ZUS-owska pensja może wynieść nawet ponad 4 tysiące złotych. Wyjaśniamy, komu należy się taki przywilej i jakie trzeba spełnić warunki.

Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy
04 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

Kwalifikacje nauczycieli do zmiany. Związkowcy wyliczają poważne wady projektu
03 maja 2025

MEN zmienia przepisy dotyczące kwalifikacji nauczycieli. Związkowcy z KSOiW NSZZ "Solidarność" uważają, że projekt rozporządzenia budzi poważne wątpliwości i niesie "istotne zagrożenia dla jakości kształcenia oraz sytuacji kadrowej w polskim systemie oświaty". Apelują o przeprowadzenie szerokich konsultacji społecznych, aby "uniknąć negatywnych skutków dla systemu edukacji".

UWAGA: maturę można zdawać w domu. Jest komunikat CKE
03 maja 2025

Wprawdzie nie doszło jeszcze do tego, że maturę można zdawać zdalnie (na szczęście), ale okazuje się, że można ją zdawać w domu. Są na to przepisy, jest specjalny wniosek, a poszczególne Okręgowe Komisje Egzaminacyjne wydają w tym zakresie wytyczne.

Zmiany w wypłatach 800 plus. ZUS przesuwa w maju terminy przelewów. Kiedy pieniądze trafią do rodziców?
04 maja 2025

Jak to jest z tym przelewaniem 800 plus na konta rodziców? Wedle harmonogramu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, pieniądze wypłacane są w dziesięciu określonych terminach. Bywa, że z powodu takiego a nie innego ułożenia dat, przelewy robione są wcześniej. Tak właśnie będzie w maju.

pokaż więcej
Proszę czekać...