Wysokość wynagrodzeń pracowników samorządowych zależy od wielu czynników, m.in. zajmowanego stanowiska, miejsca zatrudnienia, stażu pracy czy charakteru powierzonych obowiązków. Ich płace nie ograniczaja się do wynagrodzenia zasadniczego – mogą oni liczyć też na różne dodatki, nagrody lub odprawy. Niektóre z nich są wypłacane regularnie, inne okazjonalnie. Różne są też przesłanki do ich otrzymania.
Dodatek specjalny
Zakres uprawnień pracowników samorządowych do dodatku specjalnego zależy przede wszystkim od zajmowanego stanowiska i sposobu nawiązania stosunku pracy.
Dodatek specjalny przysługuje wójtom, burmistrzom, prezydentom miast, starostom i marszałkom województw (art. 36 ust. 3 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych; dalej: u.p.s.). Jest więc dla nich świadczeniem obligatoryjnym.
Dla tej grupy pracowników samorządowych dodatek powinien wynosić:
● co najmniej 20% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego,
● maksimum 40% (w urzędach miast powyżej 300 tys. mieszkańców – 50%) wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego (§ 6 rozporządzenia Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych; dalej: rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych).
Dla pozostałych pracowników samorządowych dodatek specjalny może być przyznany z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań (art. 36 ust. 5 u.p.s.). Jest więc świadczeniem fakultatywnym, które może, ale nie musi być przyznane, jeśli zajdą wymienione okoliczności.
Zważywszy, że w przepisach jest mowa o możliwości przyznaniu dodatku specjalnego z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków lub powierzenia dodatkowych zadań, wydaje się, że dopuszczalne jest jego przyznanie tylko na czas określony. Dodatek może być więc przyznany w sytuacji, gdy np. pracownik wykonuje zadania normalnie należące do innej osoby, która jest przez pewien czas nieobecna w pracy. Przepisy ustawy o pracownikach samorządowych oraz rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych nie określają wysokości tego dodatku.
Warunki i sposób przyznawania dodatku specjalnego powinny zostać określone w regulaminie wynagradzania (art. 39 ust. 2 pkt 2 u.p.s.). Regulamin ma jednak zastosowanie tylko do większości zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Przepisy nie precyzują zasad przyznawania dodatku w przypadku pracowników samorządowych niepodlegających regulaminowi wynagradzania, dla których jest on świadczeniem fakultatywnym. W takiej sytuacji dodatek może być przyznawany przez pracodawców aktami indywidualnymi. Potwierdza to opinia Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (patrz: Z opinii Kancelarii Premiera).
Więcej w Gazecie Samorządu i Administracji - Zamów prenumeratę >>