Każdy samochód dopuszczony do ruchu musi być zarejestrowany. Zarejestrowane muszą być nowe pojazdy zakupione w kraju, nabyte na rynku wtórnym, czyli już kiedyś rejestrowane przez poprzedniego właściciela, sprowadzone z zagranicy, a nawet pojazdy zabytkowe. Dopuszczone do ruchu są pojazdy zarejestrowane za granicą, ale tylko wtedy, gdy odpowiadają wymaganym warunkom technicznym i zostały zaopatrzone w tablice rejestracyjne z numerem, który składa się z liter alfabetu łacińskiego i cyfr arabskich, a kierujący pojazdem ma przy sobie dokument, który potwierdza dokonanie rejestracji.
Samochód sprowadzony z państwa spoza UE, po dokonaniu ostatecznej odprawy celnej przywozowej, jest dopuszczony do ruchu na 30 dni. Natomiast właściciel auta sprowadzonego z państwa Unii musi zarejestrować go w kraju w ciągu 30 dni.
Wniosek o rejestrację
Rejestracji samochodu na wniosek właściciela dokonuje starosta właściwy miejscowo ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania właściciela. Gdy właścicielem jest przedsiębiorstwo wielozakładowe lub inny podmiot składający się z wydzielonych jednostek organizacyjnych, to wówczas rejestracji dokonuje starosta właściwy ze względu na siedzibę zakładu lub jednostki. Natomiast wniosek o rejestrację składa wówczas upoważniony przez właściciela kierownik zakładu lub jednostki.
PRZYKŁAD: PRZENIESIENIE WŁASNOŚCI NA INNĄ OSOBĘ
Dotychczasowy właściciel ma prawo przenieść na inną osobę własność pojazdu. Musi jej wówczas przekazać dowód rejestracyjny i kartę pojazdu.
W ciągu 30 dni właściciel zawiadamia starostę o nabyciu lub zbyciu pojazdu i zmianie stanu faktycznego, który wymaga zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym.
Oprócz wniosku o rejestrację potrzebne są też dokumenty. Wykaz ich zależy od tego, jaki samochód jest rejestrowany: nowy zakupiony w Polsce, zabytkowy, marki SAM, sprowadzony indywidualnie z zagranicy czy też przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie obrotu pojazdami, lub pojazd, który już był kiedyś rejestrowany w Polsce. Dokumenty do wniosku muszą być złożone w formie oryginału. Natomiast zaświadczenie o nadaniu numeru REGON i aktualny odpis z KRS mogą być kopiami poświadczonymi notarialnie. Gdyby zaistniała potrzeba dołączenia dokumentów sporządzonych w języku obcym, to wówczas należy przedłożyć również ich tłumaczenie na język polski zrobione przez tłumacza przysięgłego.
Potrzebne dokumenty
Przygotowując się do rejestracji, należy zgromadzić następujące dokumenty:
• dowód własności pojazdu, czyli umowę: sprzedaży, zamiany, darowizny, dożywocia, fakturę VAT, prawomocne orzeczenie sądu rozstrzygające o prawie własności. Zamiast dowodu własności można mieć dokument potwierdzający powierzenie pojazdu przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu,
• kartę pojazdu, jeśli była wydana,
• wyciąg ze świadectwa homologacji albo odpis decyzji zwalniającej samochód z homologacji (jeżeli są wymagane),
• zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego (jeśli jest wymagane),
• dowód rejestracyjny (jeśli pojazd był już rejestrowany),
• dowód odprawy celnej przywozowej (jeśli był sprowadzony spoza UE) i jest rejestrowany po raz pierwszy,
• dokument potwierdzający zapłatę akcyzy w kraju, jeśli auto sprowadzono z państwa członkowskiego i jest rejestrowane po raz pierwszy,
• zaświadczenie potwierdzające zapłatę VAT od pojazdów sprowadzanych z Unii lub brak tego obowiązku,
• dowód wpłaty 500 zł od każdego pojazdu wprowadzonego do kraju albo oświadczenie o podleganiu obowiązkowi zapewnienia sieci zbierania pojazdów, albo fakturę zawierającą takie oświadczenie, gdy samochód jest rejestrowany po raz pierwszy,
• dowód uiszczenia opłaty skarbowej, gdy został złożony dokument stwierdzający udzielenie pełnomocnictwa.
PRZYKŁAD: WŁAŚCICIEL ZGUBIŁ DOWÓD REJESTRACYJNY
Właściciel zgubił dowód rejestracyjny lub kartę pojazdu. Przed ponownym zarejestrowaniem samochodu powinien dołączyć do wniosku o rejestrację zamiast tych dokumentów - zaświadczenie wystawione przez organ rejestrujący właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji. Zaświadczenie potwierdza dane zawarte w ostatnim dokumencie, niezbędne do rejestracji.
Zawsze przy rejestrowaniu samochodu potrzebny jest dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem właściciela.
Ważne!
Na wniosek właściciela samochód rejestruje właściwy miejscowo starosta i wydaje dowód rejestracyjny, zalegalizowane tablice rejestracyjne oraz nalepkę kontrolną
Rejestracja czasowa
Właściciel może zarejestrować samochód tylko czasowo. Formalności dopełnia przed starostą właściwym miejscowo dla swojej siedziby lub miejsca zamieszkania. Starosta wydaje wówczas pozwolenie czasowe i zalegalizowane tablice rejestracyjne.
PRZYKŁAD: CZASOWE WYCOFANIE Z RUCHU
Właściciel wystąpił z wnioskiem o czasowe wycofanie z ruchu samochodu. Decyzję wydaje starosta właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji.
Pojazd można czasowo wycofać z ruchu na okres od dwóch do sześciu miesięcy. Jednorazowo można ten okres przedłużyć, ale nie powinien być dłuższy niż dziewięć miesięcy w roku (licząc od dnia wycofania z ruchu). Pojazd musi mieć zapewniony postój poza drogą publiczną i strefą zamieszkania. Właściciel może sprzedać wycofany pojazd, przekazuje wówczas nowemu właścicielowi decyzję o czasowym wycofaniu i kartę pojazdu.
Czasowa rejestracja dokonywana jest na wniosek właściciela lub z urzędu. Właściciel może wystąpić o nią wówczas, gdy chce wywieźć auto za granicę lub w celu przejazdu samochodu z miejsca zakupu lub odbioru na terenie kraju, lub przejazdu związanego z koniecznością badania technicznego lub naprawy.
Oprócz tego czasowej rejestracji dokonuje się też na wniosek jednostki upoważnionej do przeprowadzenia badań homologacyjnych lub jednostki badawczej producenta pojazdu, jego wyposażenia lub części, w celu umożliwienia odpowiednich badań. Czasowej rejestracji dokonuje się na 30 dni z możliwością przedłużenia o dalsze 14 dni w celu wyjaśnienia spraw związanych z rejestracją pojazdu. Natomiast związana z przeprowadzeniem badań czasowa rejestracja może zostać dokonana na okres nie dłuższy niż sześć miesięcy. Po upływie terminu, na jaki został samochód zarejestrowany czasowo, należy zwrócić pozwolenie czasowe i tablice rejestracyjne. Obowiązku tego nie ma właściciel, który wywiózł pojazd za granicę.
Pojazd zabytkowy oraz marki SAM
Dodatkowe wymogi muszą zostać spełnione, gdy właściciel rejestruje pojazd zabytkowy. Musi wówczas złożyć uwierzytelnioną kopię decyzji w sprawie wpisania pojazdu jako dobra kultury do rejestru zabytków albo dokument, który potwierdzałby, że samochód został ujęty w wojewódzkiej ewidencji zabytków. Oprócz tego potrzebne jest zaświadczenie z przeprowadzonego badania technicznego pojazdu zabytkowego. Natomiast oprócz tych dodatkowych dokumentów składa też pozostałą dokumentację wymaganą przy rejestracji samochodów, które nie są zabytkami.
Dodatkowe dokumenty składa też właściciel pojazdu marki SAM, dokonując jego rejestracji. Wymagane jest od niego pisemne oświadczenie (złożone pod odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań), że jest właścicielem pozostałych zespołów i części służących do zbudowania tego pojazdu.
Musi też złożyć zaświadczenie z przeprowadzonego badania, co do zgodności z warunkami technicznymi, które zostały przeprowadzone na jego koszt. Potrzebny jest też dokument identyfikacji pojazdu marki SAM wystawiony przez okręgową stację diagnostyczną, upoważnioną do badań technicznych pojazdu marki SAM. Oprócz tego składa też zaświadczenie potwierdzające nadanie i umieszczenie cech identyfikacyjnych lub wykonanie tablicy znamionowej zastępczej ze Stacji Kontroli Pojazdów, wówczas, gdy został do rejestracji zgłoszony pojazd, który nie ma nadanych umieszczonych fabrycznie przez producenta (lub w trybie określonym przepisami odrębnymi) cech identyfikacyjnych lub nie posiada tabliczki znamionowej.
Wyrejestrowanie samochodu
Na wniosek właściciela samochód zostanie wyrejestrowany przez organ właściwy miejscowo ze względu na miejsce ostatniej rejestracji pojazdu. Może zostać wyrejestrowany w następujących przypadkach:
• w razie kradzieży auta (właściciel musi wówczas złożyć oświadczenie pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania),
• wywozu auta z kraju, gdy zostało zarejestrowane za granicą lub zbyte za granicą,
• zniszczenie (kasacja) pojazdu za granicą,
• udokumentowana trwała i zupełna utrata posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności,
• przekazanie samochodu przedsiębiorcy, który prowadzi stację demontażu lub punkt zbierania pojazdów.
Nie każdy wyrejestrowany pojazd może zostać ponownie zarejestrowany. Tylko odzyskany po kradzieży, zabytkowy, mający co najmniej 25 lat i uznany przez rzeczoznawcę samochodowego za unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji mogą być powtórnie zarejestrowane.
Przystępując do wyrejestrowania pojazdu, należy zebrać następujące dokumenty, które dołącza się do wniosku:
• aktualny odpis z KRS, zaświadczenie o nadaniu nr REGON - pozostałe podmioty. Sprawy rejestracji mogą załatwiać wyłącznie osoby upoważnione do reprezentowania firmy
• dowód rejestracyjny,
• karta pojazdu - jeżeli była wydana, w zależności od przyczyny wyrejestrowania:
- utylizacja pojazdu - zaświadczenie o przekazaniu pojazdu lub zespołu pojazdu posiadającego numer VIN lub numer nadwozia, podwozia albo ramy do składnicy złomu wyznaczonej przez wojewodę oraz tablice rejestracyjne
- kradzież pojazdu - stosowne oświadczenie właściciela złożone pod odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań, stosowne zaświadczenie wydane przez właściwy organ Policji potwierdzające zgłoszenie kradzieży pojazdu lub postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie kradzieży pojazdu,
- wywóz pojazdu z kraju - dokument potwierdzający zbycie pojazdu za granicę i stosowne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań lub kopię dokumentu potwierdzającego zarejestrowanie pojazdu za granicą,
- zniszczenie (kasacja) pojazdu za granicą - dokument potwierdzający zniszczenie (kasację) pojazdu za granicą oraz tablice rejestracyjne,
- udokumentowana trwała i zupełna utrata posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności - dokument potwierdzający trwałą i zupełną utratę posiadanego pojazdu, dokument potwierdzający wniesienie przez właściciela pojazdu opłaty na rzecz miasta na realizację zadań związanych z utrzymaniem porządku i czystości w mieście.
Wnioskodawca musi też okazać do wglądu dokument tożsamości i dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość osoby fizycznej.
MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ
malgorzata.piasecka@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908).
• Ustawa z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2006 r. nr 225, poz. 1635).
• Rozporządzenie ministra infrastruktury z 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczenia pojazdów (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 186, poz. 1322).
• Rozporządzenie ministra infrastruktury z 22 października 2004 r. w sprawie badań zgodności pojazdów zabytkowych i pojazdów marki SAM z warunkami technicznymi (Dz.U. nr 238, poz. 2395).