Oszczędności w PPK tworzone są wspólnie przez trzy strony, tj. pracowników, pracodawców oraz państwo. Pracodawca ma obowiązek wpłacać min. 1,5% wynagrodzenia pracownika. Może dobrowolnie zwiększyć wpłatę nawet do 4%. Z kolei z wynagrodzenia pracownika, pracodawca będzie pobierał 2% wynagrodzenia. Pracownik również może zdecydować się na oszczędzanie dodatkowej sumy do 2% pensji, czyli może zadeklarować, że z jego pensji będzie potrącane maksymalnie 4%.
Przewidziano również specjalne wsparcie ze strony państwa. Zachętą do oszczędzania jest jednorazowa „wpłata powitalna” w wysokości 250 zł dla każdego uczestnika. Przy czym, zaznaczyć należy, że do wpłaty powitalnej jest uprawniona osoba, która przez co najmniej 3 pełne miesiące jest uczestnikiem PPK. Dodatkową zachętą do systematycznego oszczędzania są również coroczne dopłaty do rachunku w wysokości 240 zł.
Uczestnik PPK ma możliwość wydać trzy dyspozycje dotyczące swoich środków zgromadzonych na rachunku PPK:
- wypłata środków po osiągnięciu 60. roku życia (wyjątkowo przed 60.rokiem życia w razie poważnego zachorowania i wypłaty na cele mieszkaniowe), czy też w ramach świadczenia małżeńskiego,
Więcej o tym pisaliśmy -> Wypłata środków z PPK po 60. roku życia – kiedy i jak wypłacić środki zgromadzone w PPK
- wypłata transferowa, czyli przeniesienie środków PPK pomiędzy rachunkami PPK,
Więcej o tym pisaliśmy -> PPK – wypłata transferowa
- zwrot, czyli wcześniejsze wycofanie środków z PPK. Środki zgromadzone na rachunku uczestnika PPK są własnością prywatną, stąd też jest możliwość ich wypłaty w każdym momencie, bez podawania przyczyny. Chcąc wypłacić środki wystarczy złożyć wniosek o zwrot środków. Warto jednak rozważyć wcześniejsze wycofanie środków, gdyż wiąże się to z podatkowymi konsekwencjami. W razie wcześniej wypłaty zgromadzone oszczędności zostaną wówczas pomniejszone o różnego rodzaju potrącenia w wysokości:
- 19% podatku od zysków kapitałowych (czyli z wpłat finansowanych zarówno przez pracodawcę jak i pracownika);
- 30% wartości wpłat, które finansuje pracodawca (środki te przekazywane są na rachunek prowadzony przez ZUS);
- dopłat ze strony państwa (a więc przekazywanych przez państwo wpłat powitalnych w wysokości 250 złotych oraz dopłat rocznych w wysokości 240 złotych).
Więcej o tym pisaliśmy -> Wcześniejsza wypłata środków z PPK – przed ukończeniem 60. roku życia
Co się dzieje ze środkami zgromadzonymi na rachunku PPK w przypadku upadłości czy połączenia pracodawcy?
Co istotne, połączenie podmiotów zatrudniających, ich podział, likwidacja, czy upadłość pozostają bez wpływu na środki zgromadzone na rejestrze uczestnika PPK będącego osobą zatrudnioną w tym podmiocie zatrudniającym. Co za tym idzie, uczestnik może nadal zarządzać swoimi środkami i wydawać wyżej wymienione dyspozycje, np. dokonać wypłaty transferowej.
Połączenie podmiotów zatrudniających, ich podział, likwidacja, czy upadłość nie oznaczają automatycznego rozwiązania umów o prowadzenie PPK. Oznacza to, że umowy te nadal będą obowiązywały. Jednocześnie, jeżeli w związku z połączeniem podmiotów, ich podziałem, likwidacją, czy upadłością dotychczasowy podmiot zatrudniający nie będzie wypłacał wynagrodzenia uczestnikowi PPK, nie będą też dokonywane wpłaty do PPK. Natomiast przekazywanie dopłat rocznych, czy wpłaty powitalnej na rachunek PPK nie jest uzależnione od istnienia/braku transformacji podmiotu zatrudniającego.
Połączenie pracodawców
W przypadku połączenia pracodawców czy też podziału pracodawcy, uczestnik PPK powinien złożyć oświadczenia woli w sprawach dotyczących PPK wybranej instytucji finansowej. Dzieje się tak również w przypadku zbycia przez pracodawcę prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa w całości albo jego zorganizowanej części.
Likwidacja pracodawcy
W przypadku likwidacji pracodawcy, uczestnik PPK powinien złożyć oświadczenia woli w sprawach dotyczących PPK za pośrednictwem likwidatora lub bezpośrednio wybranej instytucji finansowej. Z kolei likwidator ma obowiązek powiadomić uczestników PPK o sposobie składania oświadczenia woli w sprawach dotyczących PPK w związku z likwidacją pracodawcy. Powiadomienie uczestników PPK powinno nastąpić w terminie 30 dni od dnia otwarcia likwidacji.
Upadłość pracodawcy
W przypadku upadłości pracodawcy, uczestnik PPK powinien złożyć oświadczenia woli w sprawach dotyczących PPK za pośrednictwem syndyka lub bezpośrednio wybranej instytucji finansowej. Natomiast syndyk ma obowiązek powiadomić uczestników PPK o sposobie składania oświadczenia woli w sprawach dotyczących PPK w związku z upadłością pracodawcy. Powiadomienie uczestników powinno nastąpić w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia upadłości.
Co się dzieje ze środkami w przypadku, gdy pracownik przechodzi z jednej spółki do drugiej w ramach przejęcia zakładu pracy (art. 23 (1) Kodeksu pracy)?
W przypadku przejęcia zakładu pracy bądź też połączenia podmiotów zatrudniających prowadzących PPK podmiot zatrudniający, który nabył przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część, albo będący podmiotem przejmującym zawiera, w terminie 7 dni od dnia tego nabycia lub połączenia, umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych z tą samą instytucją finansową, z którą zawarta została przez ten podmiot zatrudniający umowa o zarządzanie PPK. Oznacza to, że u nowego pracodawcy osoba zatrudniona jest automatycznie - w terminie 7 dni od przejścia zakładu pracy – zapisywana do PPK. Zatem może wystąpić sytuacja, że pracownik zostanie zapisany do PPK prowadzonego przez inną instytucję finansową, niż ta która była u jego byłego pracodawcy. W takim przypadku, uczestnik PPK może złożyć wniosek o dokonanie wypłaty transferowej.