Ogłoszenie upadłości konsumenckiej - skutki dla drugiego małżonka

Maciej Kafliński
Radca prawny. Ekspert w zakresie prawa kapitałowego, funduszy inwestycyjnych oraz prawa korporacyjnego i cywilnego.
rozwiń więcej
Kancelaria Radcy Prawnego Macieja Kaflińskiego
specjalizuje się w prawie cywilnym, handlowym gospodarczym i finansowym
rozwiń więcej
Jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości./ Fot. Fotolia
Z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa. Po ogłoszeniu upadłości nie można ustanowić rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż data ogłoszenia upadłości.

Powstanie rozdzielności majątkowej.

Zgodnie z treścią art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozdzielność majątkowa powstaje z mocy prawa, w razie ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.

W razie uchylenia ubezwłasnowolnienia, a także umorzenia, ukończenia lub uchylenia postępowania upadłościowego, między małżonkami powstaje ustawowy ustrój majątkowy.

Zgodnie z treścią art. 4912 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2003 nr 60 poz. 535 z pózn. zm.) W sprawach objętych przepisami niniejszego tytułu postępowanie upadłościowe prowadzi się według stosowanych odpowiednio przepisów o postępowaniu upadłościowym obejmującym likwidację majątku upadłego, z tym że nie stosuje się przepisów art. 20, art. 21, art. 28 ust. 1, art. 32 ust. 1, art. 44–50, art. 53, art. 55–56 i art. 307 ust. 1.

Zgodnie z treścią art. 124 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa, o której mowa w art. 53 § 1 ustawy z dnia 25 lutego1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn.zm.). Jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, a jego podział jest niedopuszczalny. Małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym, zgłaszając tę wierzytelność sędziemu komisarzowi. Domniemywa się, że majątek wspólny powstały w okresie prowadzenia przedsiębiorstwa przez upadłego został nabyty ze środków pochodzących z dochodów tego przedsiębiorstwa.

Do masy upadłości nie wchodzą przedmioty służące wyłącznie małżonkowi upadłego do prowadzenia działalności gospodarczej lub zawodowej, choćby były objęte majątkową wspólnością małżeńską, z wyjątkiem przedmiotów majątkowych nabytych do majątku wspólnego w ciągu dwóch lat przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Zobacz również: Forum prawne

W świetle art. 125 ust. 1 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze ustanowienie rozdzielności majątkowej na podstawie orzeczenia sądu w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości, chyba że pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej został złożony co najmniej na dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Po ogłoszeniu upadłości nie można ustanowić rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż data ogłoszenia upadłości (art. 125 ust.2).

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy rozdzielność majątkowa powstała z mocy prawa w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w wyniku rozwodu, separacji albo ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków, chyba że pozew lub wniosek w sprawie został złożony co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 125 ust. 3).

Zgodnie z treścią art. 126 ust. 1 ustanowienie rozdzielności majątkowej umową majątkową jest skuteczne w stosunku do masy upadłości tylko wtedy, gdy umowa zawarta została co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy umową majątkową ograniczono wspólność majątkową (art. 126 ust.2).

Zobacz również: Upadłość konsumencka - poradnik

Skutki dotyczące mieszkania upadłego

Zgodnie z treścią art. 4916 ust. 1 jeżeli w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego za okres dwunastu miesięcy.

Kwotę, o której mowa w ust. 1, na wniosek syndyka, określa sędzia-komisarz, biorąc pod uwagę potrzeby mieszkaniowe upadłego, w tym liczbę osób pozostających z upadłym we wspólnym gospodarstwie domowym. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.

Sędzia-komisarz może przyznać upadłemu zaliczkę na poczet kwoty, o której mowa w ust. 1.

Zaciąganie zobowiązań przez upadłego

Zgodnie z art. 4919 w okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli upadły nie może dokonywać czynności prawnych przekraczających granice zwykłego zarządu.

W okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli upadły może zaciągać zobowiązania niezbędne dla utrzymania swojego i osób, w stosunku do których ciąży na nim ustawowy obowiązek dostarczania środków utrzymania, z wyjątkiem jednak zakupów na raty lub zakupów z odroczoną płatnością.

Upadły jest obowiązany składać sądowi corocznie, do końca kwietnia, sprawozdanie z wykonania planu spłaty wierzycieli za poprzedni rok kalendarzowy, w którym wykazuje osiągnięte przychody, spłacone kwoty oraz nabyte składniki majątkowe o wartości przekraczającej dwukrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach. Do sprawozdania upadły dołącza kopię rocznego zeznania podatkowego.

Zobacz również serwis: Majątek

Prawo
Łatwiejsza zmiana nazwiska po rozwodzie. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji
06 maja 2025

Łatwiejsza zmiana nazwiska po rozwodzie. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Za projekt odpowiedzialne było Ministerstwo Sprawiedliwości. Jest to część pakietu deregulacyjnego.

Nawet 347 zł miesięcznie dofinansowania z PFRON do opieki na dziecko
06 maja 2025

Maksymalnie 347 zł miesięcznie mogą uzyskać osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności. Trwa jeszcze nabór wniosków. Kto może ubiegać się o taką pomoc?

Konklawe 2025 już dziś. Będą 4 polscy kardynałowie [PROCEDURA krok po kroku]
07 maja 2025

Konklawe 2025 rozpocznie się już dziś w środę 7 maja. Przedstawiamy, jak wygląda pełna procedura konklawe krok po kroku. Kto z Polski bierze udział w wyborze nowego papieża? Jest 4 polskich kardynałów: Stanisław Ryłko, Kazimierz Nycz, Konrad Krajewski i Grzegorz Ryś.

Pilne! Nie będzie obniżki składki zdrowotnej. Weto prezydenta. Sejm nie ma szans na przegłosowanie prezydenta
06 maja 2025

Prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę obniżającą składkę zdrowotną dla przedsiębiorców - poinformowała we wtorek szefowa kancelarii prezydenta Małgorzata Paprocka.

Te osoby muszą rozliczyć się z ZUS-em do 31 maja 2025 r. Limity przychodów dla osób dorabiających do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego
06 maja 2025

Osoby pobierające świadczenie lub zasiłek przedemerytalny, które jednocześnie osiągają przychody, mają obowiązek do 31 maja dostarczyć do ZUS-u zaświadczenia o osiągniętych przychodach za okres od 1 marca 2024 r. do 29 lutego 2025 r.

1200 zł na wakacje w 2025 r. dla dzieci do 16 roku życia. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić!
06 maja 2025

Nawet 1200 zł może otrzymać dziecko na wakacje w 2025 r. Sprawdź szczegóły! Wakacje rozpoczynają się 28 czerwca 2025 r.

Czy polskie służby korzystają z Pegasusa w 2025 roku? Koordynator Służb Specjalnych: to tajemnica
06 maja 2025

W interpelacji poselskiej jeden z posłów zapytał na początku kwietnia 2025 r., czy obecnie polskie służby specjalne (CBA, ABW, SSW, SKW) dysponują oprogramowaniem do prowadzenia kontroli operacyjnej typu „Pegasus”. Jeszcze w tym samym miesiącu odpowiedzi na interpelację udzielił Tomasz Siemoniak - minister - członek Rady Ministrów, Koordynator Służb Specjalnych.

Seniorzy tracą całe swoje majątki i są umieszczani w DPS-ach na koszt gmin przez niemoralną lukę prawną. Sprawa skierowana do MRPiPS
07 maja 2025

W dniu 18 marca br. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski zwróciło się do MRPiPS o podjęcie interwencji w celu wyeliminowania dostrzeżonej przez samorządy głęboko niemoralnej i niesprawiedliwej społecznie luki w przepisach, która pozwala rodzinom seniorów na pozbawianie ich całego majątku (wartego nawet kilka milionów złotych) i umieszczanie ich w domach pomocy społecznej, za które finalnie koszt ponosi gmina, pomimo, że istnieje notarialna umowa zobowiązaniowa, na podstawie której rodziny tych seniorów powinny zapewniać im, do końca życia, opiekę i ponosić koszty ich utrzymania.

To koniec groszowych emerytur dla tych grup zawodowych: ZUS dopłaci do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne [REWOLUCYJNY PROJEKT]
06 maja 2025

To koniec groszowych emerytur dla tych grup zawodowych. Jeśli dochody w 3. ostatnich latach podatkowych średniorocznie nie przekraczają 125% minimalnego wynagrodzenia, państwo dopłaci do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Taki jest projekt. Nowa regulacja pozwoli na objęcie systemem ubezpieczeń i wsparcia finansowego. Artyści o niskich i nieregularnych dochodach będą mogli liczyć na dopłaty do składek, finansowane ze środków publicznych. Dzięki temu nie tylko uzyskają stabilność dochodową, ale także dostęp do świadczeń socjalnych na równych zasadach.

Rozwód pozasądowy – będzie można rozwiązać małżeństwo przed kierownikiem USC. Jaka będzie procedura? Są już założenia nowelizacji
06 maja 2025

W ramach deregulacji prawa Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło pod koniec kwietnia 2025 r. założenia nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw, która ma na celu wprowadzenie możliwości pozasądowego rozwiązania małżeństwa (tzw. rozwodu pozasądowego). W tym nowym trybie rozwiązanie małżeństwa następowało będzie w drodze czynności podejmowanych przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, który sprawdzi, czy zaistniały ustawowe przesłanki rozwodu pozasądowego i dokona odpowiednich wpisów w rejestrze stanu cywilnego. Ten nowy tryb rozwodu ma być wyjątkiem od zasady rozwiązania małżeństwa przez sąd.

pokaż więcej
Proszę czekać...