Niebieskie Karty - podejrzenie stosowania domowej przemocy
Procedura „Niebieskie Karty” (NK) to ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, policji, oświaty i ochrony zdrowia w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie.
Wszczęcie procedury niebieskiej karty jest wynikiem powstania podejrzenia o stosowanie domowej przemocy, ale nie oznacza winy. Nie stanowi więc naruszenia prawa do sądu ani zasady domniemania niewinności. Tak wynika z postanowienia wydanego przez Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt Ts 339/15), który odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Została ona złożona przez osobę, w stosunku do której wszczęta została procedura NK.
Przeczytaj także: Niebieska Karta - jak długo trwa i jak działa?
Niesłuszne założenie Niebieskiej Karty
Przemoc domowa niewątpliwie jest problemem, z którym należy walczyć, a który niestety nadal jest dość powszechny. Informacja o tym, że ktoś jest ofiarą przemocy zwykle wywołuje uczucie współczucia, troski, chęci niesienia pomocy. Często się zdarza, że oskarżenia o stosowanie przemocy domowej są „wyssane z palca” i nie mają zbyt wiele wspólnego z rzeczywistością. W takiej sytuacji to rzekomy sprawca tak naprawdę jest ofiarą. Napiętnowanie z powodu stosowania przemocy jest bardzo duże. Dlatego, żeby oczyścić się z bezpodstawnych zarzutów wysuwanych przez osobę rzekomo pokrzywdzoną przemocą, często należy przejść długą drogę.
Polecamy: Świadczenia z pomocy społecznej. Postępowanie administracyjne
Nie dać się sprowokować, wezwać policję
Należy sobie uświadomić, iż oskarżenie o stosowanie przemocy domowej nie jest sprawą błahą, którą można zignorować, gdyż zgodnie z obowiązującymi przepisami jest to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. W sytuacji więc, gdy to np. żona inicjuje kłótnie, bądź fizycznie zaczyna atakować męża, po to tylko, żeby wezwać policję i zrobić z siebie ofiarę, nie należy dać się sprowokować, a jeżeli sytuacja się nie uspokoi, wówczas należy wezwać policję. Oczywiście może się zdarzyć, iż mimo, że to mąż wezwał policję w związku z zachowaniem żony, małżonka będzie próbowała przedstawić swoją wersję wydarzeń, w takiej sytuacji konsekwentnie należy bronić swojego stanowiska, w końcu odbywa się to na zasadzie słowo przeciwko słowu.
Istotne również jest to, że w takim przypadku może zostać wszczęta procedura tzw. Niebieskiej Karty, zaś sprawcą stosowania przemocy zostanie wówczas wskazana żona, nawet jeżeli wcześniej to z inicjatywy żony taka Karta została założona, a osobą dopuszczającą się przemocy został wskazany mąż.
Na gruncie obecnie obowiązujących uregulowań nie istnieją bowiem żadne przeszkody, aby Niebieska Karta nie mogła dotyczyć osoby, która wcześniej została uznana za sprawcę przemocy.
Bezpodstawne zarzuty - dowody, świadkowie
W przypadku bezpodstawnych zarzutów o stosowanie przemocy dobrze jest postarać się o dowody świadczące o tym, że to nie osoba oskarżana o przemoc zachowuje się w sposób karygodny, lecz jej rzekoma ofiara. Warto zarejestrować zachowanie tej osoby na ukrytej kamerze bądź dyktafonie. Z kolei, gdy oskarżenia o stosowanie przemocy domowej ograniczają się jedynie do informowania o rzekomych zdarzeniach np. przyjaciół bądź rodzinę, po to by później uzyskać korzystniejsze rozstrzygnięcie w wyroku rozwodowym, wówczas, aby oczyścić się z zarzutów, można powołać na świadków osoby, które potwierdzą, że do przemocy w ogóle nie dochodziło, z reguły więc najlepszymi wówczas świadkami będą sąsiedzi.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa składania fałszywych oskarżeń, zniesławienia i zniewagi
Osoba stosująca przemoc domową popełnia przestępstwo znęcania się, może więc dojść do sytuacji w której osoba fałszywie oskarżona o stosowanie przemocy trafi przed sąd. Sąd wówczas będzie dążyć do poznania prawdy, zaś oskarżyciel będzie musiał przedstawić dowody świadczące o winie, a dopóki wina nie zostanie udowodniona to oskarżonemu przysługuje domniemanie niewinności i nie zostanie on skazany. Warto pozostać aktywnym uczestnikiem procesu i przedstawić dowody świadczące na korzyść oskarżonego np. nagrania z kłótni, które wszczynała ofiara, a nie oskarżony, bądź dowody z zeznań świadków. W sytuacji, gdy uda wybronić się przed fałszywymi oskarżeniami, wówczas można zawiadomić organy ścigania o popełnieniu przestępstwa składania fałszywych oskarżeń, a także zniesławienia i zniewagi, przez osobę, która wysunęła fałszywe oskarżenia o stosowanie przemocy.
Podstawa prawna:
- USTAWA O PRZECIWDZIAŁANIU PRZEMOCY W RODZINIE z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 180, poz. 1493), tj. z dnia 24 sierpnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1390).
- ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW W SPRAWIE PROCEDURY „NIEBIESKIE KARTY” ORAZ WZORÓW FORMULARZY „NIEBIESKA KARTA” z dnia 13 września 2011 r. (Dz.U. Nr 209, poz. 1245).
Więcej informacji i pomoc:
„Niebieska Linia” – poradnia telefoniczna dla osób pokrzywdzonych przemocą i innymi przestępstwami – tel. 22-688-7000
Poradnia telefoniczna „Niebieska Linia” tel. 801 120 002 (można zgłaszać incydenty przemocy ze strony osób, które mają „zawieszony” wyrok za stosowanie przemocy)
Adresy internetowe instytucji pomagających w przypadku przemocy domowej: www.niebieskalinia.pl (zakładka „szukam pomocy”)
www.pokrzywdzeni.gov.pl (zakładka „sieć pomocy”)
www.ms.gov.pl (zakładka „działalność/przeciwdziałanie przemocy w rodzinie”)
www.mpips.gov.pl (zakładka „przeciwdziałanie przemocy w rodzinie”)