W dniu 1 marca 2013 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Wprowadziło ono szereg zmian w wysokości wynagrodzenia (diet oraz zwrotu poniesionych kosztów) przysługującego pracownikowi, który udał się w służbowy wyjazd. Doprowadziło to do wzrostu kwot diet krajowych oraz diet za podróże zagraniczne w poszczególnych państwach. Wprowadzono także zasadę procentowego obniżania diety za podróże, w przypadku zapewnienia pracownikowi wyżywienia.
Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na Newsletter!
Podróż krajowa
Czas trwania delegacji krajowej liczony jest od momentu wyjazdu z miejscowości rozpoczęcia podróży do czasu powrotu do miejscowości zakończenia podróży.
Zaliczka
Pracodawca może przyznać zaliczkę na poczet przyszłych kosztów podróży. Następuje to na wniosek pracownika (ustawodawca nie przewiduje żadnego wymogu odnośnie formy prośby). Wysokość zaliczki wynika z wstępnej kalkulacji kosztów planowanej podróży służbowej. Powinna obejmować wszystkie, możliwe do określenia w chwili udzielenia, koszty.
Dieta
Dieta to dofinansowanie przeznaczone na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia w czasie podróży służbowej. Na pracodawcy ciąży obowiązek zapewnienia pracownikowi pełnego wyżywienia w tym czasie. Od 1 marca 2013 r. dieta wynosi 30 zł za dobę podróży (wcześniej, do 28 lutego 2013 r. było to 23 zł). Wysokość diety uzależniona jest od czasu trwania delegacji:
- pracownikowi przebywającemu poza stałym miejscem pracy/ siedzibą pracodawcy krócej niż 8 godzin dieta nie przysługuje;
- czas delegacji wynoszący od 8 do 12 godzin uprawnia do otrzymania diety w połowie jej wysokości – 15 zł;
- dieta w pełnej wysokości (30 zł) przysługuje w przypadku przebywania w podróży ponad 12 godzin.
Od 1 marca 2013 r. dieta ulega pomniejszeniu o koszt otrzymanego bezpłatnego posiłku: śniadanie i kolacja po 25% diety a obiad o 50% diety. Dotyczy to także sytuacji, jeśli w koszt usługi hotelarskiej wliczony jest koszt posiłku (np. śniadanie w cenie noclegu).
Od 1 marca 2013 r. dieta wynosi 30 zł za dobę podróży.
Zwrot kosztów
Pracownikowi przysługuje także zwrot innych kosztów. Należą do nich po pierwsze koszty noclegu. Pracownik uprawniony jest do ich zwrotu w wysokości stwierdzonej rachunkiem, jednak nie większej niż 20-krotność stawki diety za jedną dobę hotelową (tj. 600 zł za dobę hotelową). Brak dokumentu potwierdzającego poniesienie wydatku nie pozbawia pracownika prawa do zwrotu kosztów. W takiej sytuacji otrzyma on ryczałt w wysokości 150% diety (tj. 45 zł, poprzednio - 34,50 zł). Po drugie są to koszty przejazdów środkami komunikacji miejskiej. Ich zwrot przysługuje w formie ryczałtu, w wysokości 20% diety za każdą rozpoczętą dobę podróży (od 1 marca 2013 r. – 6 zł, poprzednio 4,6 zł).
Zobacz również: Podróż służbowa - definicja
Podróż zagraniczna
Podróż zagraniczna wiąże się z innym sposobem liczenia czasu jej trwania. Podróż lądowa liczona jest od chwili przekroczenia granicy państwowej w drodze za granicę do chwili jej przekroczenia w drodze powrotnej do kraju, podróż lotnicza – od chwili startu samolotu w drodze za granicę z ostatniego lotniska w kraju do chwili lądowania samolotu w drodze powrotnej na pierwszym lotnisku w kraju, podróż morska – od chwili wyjścia statku (promu) z ostatniego polskiego portu do chwili wejścia statku (promu) w drodze powrotnej do pierwszego polskiego portu.
Zaliczka
W przypadku takiej delegacji pracodawca zobowiązany jest do wypłaty zaliczki. Nie ma konieczności by pracownik występował z wnioskiem o takie świadczenie. Zaliczka wypłacana jest w walucie obcej, za zgodą pracownika może być jednak przyznana w walucie rodzimej. Wysokość zaliczki przeliczana jest wg średniego kursu złotego z dnia wypłaty zaliczki, określonego przez NBP.
Dieta
Dieta przeznaczona jest w tym przypadku nie tylko na koszty wyżywienia ale również na inne drobne wydatki. Wysokość diety uzależniona jest od państwa, do którego pracownik się udaje. Jeśli dane państwo nie zostało ujęte w załączniku do rozporządzenia, to wartość diety wynosi obecnie 41 euro, zaś kwota limitu na nocleg – 140 euro (wcześniej odpowiednio 42 i 120 USD). Za każdą dobę podróży przysługuje dieta w pełnej wysokości, za niepełną dobę podróży: do 8 godzin – 1/3 diety, ponad 8 do 12 godzin – 1/2 diety, ponad 12 godzin – pełna dieta. Podobnie jak w przypadku wyjazdu krajowego kwotę diety należy zmniejszyć o koszt zapewnionego bezpłatnego częściowego wyżywienia. Inne są jednak kwoty obniżenia: śniadanie obniża dietę o 15%, obiad – 30%, kolacja – 30%.
Zwrot kosztów
Pracownikowi delegowanemu przysługuje zwrot kosztów noclegu. Jego wysokość ustalana jest na podstawie rachunku hotelowego, w granicach limitu ustalonego w rozporządzeniu. Pracodawca w uzasadnionych okolicznościach może zgodzić się na zwrot kosztów w wysokości przekraczającej limit. Zwrot nie przysługuje jeśli pracownikowi zapewniono bezpłatny nocleg. „Bezpłatny nocleg” rozumiany jest jako zapewnienie przestrzeni do odpoczynku oraz zaplecza sanitarno – higienicznego. Nie stanowi go więc nocleg kierowcy tira w kabinie samochodu. Potwierdził to Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 9 lutego 2007 r. o sygnaturze akt I PK 232/06.
Zatrudnionemu przysługuje również zwrot kosztów przejazdów z i do dworca kolejowego, autobusowego, portu lotniczego lub morskiego – w formie ryczałtu w wysokości 100% diety w miejscowości docelowej za granicą oraz w każdej innej miejscowości, w której pracownik korzystał z noclegu. Zwrot dotyczy również dojazdów środkami komunikacji miejscowej – także w formie ryczałtu w wysokości 10% diety za każdą rozpoczętą dobę pobytu w podróży.
Polecamy serwis: Praca
Podstawa prawna:
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej,
- wyrok SN z dnia 9 lutego 2007 r. o sygnaturze akt I PK 232/06.