Wiek sprawcy
Zasadą jest, że granicą wieku ponoszenia odpowiedzialności karnej jest ukończenie przez sprawcę 17 lat w czasie popełnienia czynu zabronionego. Dorosłym w świetle prawa karnego jest siedemnastoletni sprawca czynu zabronionego.
Przy spełnieniu określonych przesłanek odpowiedzialność karną może ponieść nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuścił się czynu zabronionego. Katalog tych czynów zabronionych został enumeratywnie określony. Użyty w art. 10 § 2 zwrot „dopuszcza się czynu zabronionego” oznacza popełnienie go w jakiejkolwiek postaci stadialnej lub zjawiskowej.
W wyniku nowelizacja kodeksu karnego zgodnie z art. 10 § 2 nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego:
1. zamach na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
2. zabójstwo człowieka,
3. spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
4. sprowadzenie zdarzenia, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach,
5. przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym, podstępem albo gwałtem na osobie lub groźbą bezpośredniego użycia takiego gwałtu,
6. sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym,
7. doprowadzenie innej osoby przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem do obcowania płciowego (jeżeli sprawca dopuszcza się zgwałcenia wspólnie z inną osobą lub jeżeli sprawca działa ze szczególnym okrucieństwem),
8. wzięcie zakładników,
9. rozbój.
może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne.
Zobacz również: Sprawy karne
Nadzwyczajne złagodzenie kary
Wprowadzono przepis określający sposób łagodzenia kary 25 lat pozbawienia wolności w ramach nadzwyczajnego złagodzenia kary. Zgodnie z nowym rozwiązaniem, w wypadku gdy czyn zagrożony jest co najmniej karą 25 lat pozbawienia wolności, stosując nadzwyczajne złagodzenie kary sąd będzie musiał orzec karę nie krótszą niż 8 lat pozbawienia wolności (od 8 do 15 lat).
Zobacz: Nowelizacja kodeksów karnych
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy — Kodeks karny, ustawy — Kodeks postępowania karnego, ustawy — Kodeks karny wykonawczy, ustawy — Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw. Ustawa weszła w życie 8 czerwca 2010 roku.