Małżeństwo kościelne a zmiana płci

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Pytanie o to czy ze względu na zmianę płci małżeństwo jest możliwe nie jest novum./Fot. Shutterstock / shutterstock
Pytanie o to czy ze względu na zmianę płci małżeństwo jest możliwe nie jest żadnym novum. Na płaszczyźnie kościelnego prawa małżeńskiego już na zasadzie pewnej dedukcji należy przyjąć nieważność takiego związku. Na podstawie jakich przyczyn można byłoby zatem stwierdzić jego nieważność?

Po pierwsze, gdy jedna ze stron dokonuje zmiany płci, to możemy mieć do czynienia z transseksualizmem, a ten „podchodzi” pod niezdolność natury psychicznej. Wchodząc w szczegóły, to, powinny tu zostać spełnione poniższe warunki:

1. niezdolność musi być uprzednia wobec zawarcia małżeństwa

Gdyby zatem chodziło tylko o zmianę płci, która nastąpiłaby po zawarciu małżeństwa, to ten wymóg nie byłby spełniony. Skoro jednak zmiana płci pozostaje w związku z rzeczonym transseksualizmem, to raczej trudno jest sobie wyobrazić, aby ten powstał dopiero po zawiązaniu węzła małżeńskiego;

2. ciężkość niezdolności

Wychodzę z założenia, iż problem nie wymaga szczególnego pochylenia się nad nim, gdyż zarówno zmiana płci, jak i transseksualizm nie jest czymś błahym;

3. absolutność niezdolności

Nie chodzi więc o – kolokwialnie mówiąc – niedogadywanie się dwóch stron ze sobą, co o istotne obowiązki małżeńskie. Te zaś nie są możliwe do spełnienia przy transseksualizmie czy to po zmianie płci, czy też bez tej zmiany. Strona transseksualna nie będzie ukierunkowana na związek z osobą, która byłaby heteroseksualna (chodzi o płeć genetyczną). Przykładowo może to być sytuacja, gdy strona jest kobietą, czuje się jako mężczyzna, więc będzie poszukiwała związku z kobietą.

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Przy niezdolności natury psychicznej można mówić o samym transseksualizmie albo o jego połączeniu ze zmianą płci. Przy kolejnym tytule w grę wchodzi i transseksualizm, i zmiana płci, bowiem na uwadze mamy nic innego jak przeszkodę niezdolności, jednak tym razem chodzi o niezdolność fizyczną (impotencja). Po zmianie płci dokonanie seksualnego aktu jest możliwe, gdy następuje zmiana płci na kobiecą, ale już nie odwrotnie. Tak więc widzimy, iż nieważność może opierać się również i na tej przeszkodzie. Ale po raz kolejny, gdy zmiana płci nastąpiła po zawarciu małżeństwa, tak że zostało ono dopełnione, to nie można prowadzić procesu z przeszkody impotencji, gdyż ta również – jak niezdolność psychiczna – musi istnieć przed zawiązaniem węzła małżeńskiego.

Gdy istnieje wybór: czy prowadzić proces na podstawie przeszkody małżeńskiej, czy wady zgody małżeńskiej, to należy pamiętać, iż w prawie kanonicznych istnieje pierwszeństwo przeszkód przed wadami. Być może dlatego, iż te pierwsze są łatwiejsze w udowodnieniu. Na podstawie jednak powyżej przedstawionych szczegółów widać, iż, aby prowadzić proces na podstawie jakiegoś tytułu, na samym początku należy rozeznać się czy w danej konkretnej sprawie małżeńskiej zachodzi to, co wymagane jest do udowodnienia przeszkody czy wady.

Naturalnie to tylko kilka wniosków bez wchodzenia w niuanse. Warto też mieć na uwadze, iż w rzeczonym prawie w ogóle związek osób tej samej płci nie wchodzi „w rachubę”. Jest to tzw. małżeństwo czy związek nieistniejący. Chodzi tu nie o płeć widzianą na zewnątrz, gdyż ta może ulec zmianie, ale o płeć genetyczną.

Nasuwa się też jeszcze jeden wniosek. Otóż celowo w naszej refleksji pominęliśmy stosowanie pewnych terminów jak zaburzenie itp. Sprawa jest klarowna, iż Kodeks prawa kanonicznego ma takie a nie inne zasady. Jeśli zatem osoba decyduje się na bycie jego członkiem, to musi siłą rzeczy podporządkować się owym zasadom i właśnie to nie podlega dyskusji. Nie oznacza to jednak braku szacunku czy tolerancji dla osób, ich problemu, które było przedmiotem naszej analizy.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Nowelizacja: Specjalny zasiłek celowy bez kryterium dochodowego! Są niezadowoleni z tej zmiany
04 maja 2024

Niezadowolone są gminy - zarzucają rządowi, że przerzuca na nich koszt korzystnej dla obywateli zmiany.

Czy 3 maja trzeba iść do kościoła i jest to święto nakazane?
03 maja 2024

3 maja wypada święto kościelne Matki Bożej Królowej Polski. Czy 3 maja idzie się do kościoła i jest to święto nakazane?

Zewnętrzne zagrożenie bezpieczeństwa państwa. Prezydent skierował projekt ustawy do Sejmu
03 maja 2024

Prezydent RP Andrzej Duda skierował do Sejmu projekt ustawy o działaniach organów władzy państwowej na wypadek zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Projekt zakłada m.in. powołanie nowego Dowództwa Połączonych Rodzajów Sił Zbrojnych oraz likwidację niejasności w obszarach kompetencyjnych organów władzy publicznej.

Czy można robić grilla na balkonie w bloku? Jakie są przepisy?
02 maja 2024

Majówka zwykle zaczyna sezon na grillowanie. Co roku wracają te same pytania np. o to czy można robić grilla na balkonie w bloku? Jakie są przepisy? Sprawdźmy, czy można dostać mandat za grilla na balkonie.

Marszałek Hołownia: jestem absolutnie przekonany, że teraz idzie czas flagi
02 maja 2024

Te czasy flagi, bo jestem absolutnie przekonany, że teraz idzie czas flagi, pokazują, że jak mamy flagę to mamy siebie, nawzajem. Flaga była po to, żeby ludzie gromadzili się wokół; dzisiaj tego bycia ze sobą bardzo nam trzeba - powiedział marszałek Sejmu Szymon Hołownia w Dzień Flagi RP.

Matura 2024 r. Sprawdź czy rozwiążesz maturę z matematyki 2023 r. [Formuła 2023 r. arkusz egzaminacyjny CKE]
02 maja 2024

Sprawdź, czy rozwiążesz arkusz z matematyki z "Matura 2023 r."

Wreszcie podwyżki w samorządach. O 700 zł - 1000 zł [rozporządzenie, projekt]
02 maja 2024

Podwyżka wyniesie od  700 do 1000 zł. I dotyczy osób zarabiających do tej pory najmniej w samorządach.

Dodatkowe 100 zł dopłaty do prądu. Niezależnie od bonu energetycznego. Sprawdź, kto dostanie. Budżet to 30 mln zł.
04 maja 2024

Dodatkowe 100 zł dopłaty do prądu. Niezależnie od bonu energetycznego. Celem jest zapobieganie rezygnacji z leczenia. PFRON przeznaczy na ten cel 30 mln złotych.

System kaucyjny: Zwrot butelek szklanych w każdym sklepie. Projekt ustawy trafił do konsultacji
02 maja 2024

Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi trafił do konsultacji społecznych i uzgodnień. Projektowane regulacje dotyczą systemu kaucyjnego, który ma obowiązywać od 2025 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...