Cechy osobowości brane pod uwagę przy rozwodzie cywilnym a kościelnym procesie małżeńskim

Chociaż analizy służą bardziej psychiatrom, psychologom, to są one cenne także dla prawników-kanonistów, a to szczególnie z uwagi na jeden tytuł, na podstawie którego można stwierdzić nieważność małżeństwa kościelnego. Podczas niego częstym środkiem dowodowym staje się właśnie opinia sporządzona przez kompetentnego biegłego (np. psychiatrę, psychologa), a którym jest, niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich (kan. 1095 nr 3 KPK).

Różnica charakterów

Bardzo często w cywilnych procesach małżeńskich, podczas starania o rozwód podkreśla się różnicę charakterów. Tymczasem nie tylko różnica, ale też podobieństwo w tym, co negatywne i poważne powoduje rozejście się stron. Fakt, iż związki mogą trwać „zgodnie” może wynikać z różnic w zaburzeniu, co nie oznacza o ważności zawartego związku. Przy kościelnym procesie małżeńskim bierze się jednakże pod uwagę nie tyle różnicę charakteru, co zaburzenia osobowości, niedojrzałość, chorobę psychiczną. Najkorzystniejsza sytuacja pojawia się, gdy to strony samodzielnie konstruują pisma, aby koncentrować się na faktach przez nie podanych, nie zaś na zastosowanym nazewnictwie. Innymi słowy, strony posiadając już nierzadko doświadczenie po rozwodzie cywilnym, dodatkowo nie będąc ekspertami w prawie kanonicznym mają prawo „operować” „nieprawidłowymi” terminami, nawet gdy nie odzwierciedlają one istoty tytułu z prawa kanonicznego. Fakty przez nie przedstawione są ważne a nie tyle nazewnictwo. Oczywiście, lepszym jest stosowanie już na samym początku prawidłowej terminologii, a stąd od razu zwrócenie uwagi na ew. zaburzenie, niedojrzałość, chorobę, gdyż zadaniem jest wyprzedzenie sądu poprzez podanie pewnych propozycji, nie natomiast czekanie na samodzielne rozwiązanie sprawy przez niego, ciężar dowodowy bowiem spoczywa na stronie (kan. 1526 §1 KPK).

Zobacz również: Koszty sądowe w procesach kościelnych

Konflikty rodzinne

Kolejną ważną kwestią są tzw. konflikty klanowe. Konflikty te są większe, gdy młodzi małżonkowie zamieszkują z rodzicami. Nie wystarczają jednak jakieś nieporozumienia z rodziną generacyjną danej strony, nie wystarcza podobieństwo jednego z nich do jego rodzica, które to podobieństwo dostrzegane jest w negatywnym świetle przez stronę przeciwną - przykładowo uzależnienie przynajmniej jednego współmałżonka od rodzica (rodziców). Takie uzależnienie ma swoje symptomy, które nie tylko winny zostać przedstawione z nazwy w formie swoistego rodzaju „diagnozy”, co winny zostać wymienione na konkretnych faktach, w których owe objawy się uzewnętrzniają.