To, że osoba podająca się za pełnomocnika faktycznie nim nie jest może wynikać z kilku przyczyn. Po pierwsze może ona celowo podawać się za pełnomocnika. Po drugie brak umocowania może wynikać z błędów przy udzielaniu pełnomocnictwa. Zgodnie z art. 99 Kodeksu cywilnego jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.
Sytuacje, w których wymagane jest zachowanie szczególnej formy, co odnosi się także do udzielenia pełnomocnictwa, są wyraźnie określone w ustawie. Przy nabyciu nieruchomości konieczne jest dokonanie tego w formie aktu notarialnego i to pod rygorem nieważności (art. 157).
Zgodnie z art. 751 ust. 1 zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa albo ustanowienie użytkowania powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. W sytuacji jednak, gdy w skład takiego przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość, wtedy konieczne będzie sporządzenie pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego.
Potwierdzenie umowy
Zawarcie umowy z rzekomym pełnomocnikiem nie oznacza, iż jest ona automatycznie nieważna. Umowa taka pozostaje w swoistym stanie zawieszenia i może być potwierdzona przez osobę, w której imieniu działał pełnomocnik.
Czas w jakim takie potwierdzenie miałoby nastąpić nie został określony w Kodeksie cywilnym, jednak druga strona (np. kupujący) może wyznaczyć osobie, w imieniu której została zawarta, odpowiedni termin po upływie którego stanie się ona bezwzględnie nieważna.
Odszkodowanie od pełnomocnika
Jeżeli czynność dokonana z rzekomym pełnomocnikiem nie zostanie potwierdzona, wtedy też zaistnieje odpowiedzialność po stronie osoby działającej bez umocowania. Zgodnie z art. 103 ust. 3 Kodeksu cywilnego rzekomy pełnomocnik obowiązany będzie do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.