PILNE: Rewolucja w orzekaniu o niepełnosprawności – te zmiany właśnie weszły w życie!

Artur Sadziński
rozwiń więcej
PILNE: Rewolucja w orzekaniu o niepełnosprawności – te zmiany właśnie weszły w życie! / UWAGA! Od 11 czerwca zmieniły się zasady orzekania o niepełnosprawności / ShutterStock

Od 11 czerwca 2025 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące orzekania o niepełnosprawności. Zmiany wprowadzone rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej mają na celu uproszczenie procedur i ograniczenie konieczności częstego odnawiania orzeczeń. Choć część środowisk przyjęła je z ulgą, nie brakuje głosów krytyki i obaw o ich praktyczne skutki.

Co się zmieniło?

Od 2025 roku obowiązują nowe, bardziej elastyczne przepisy dotyczące wydawania orzeczeń o niepełnosprawności dla dzieci i dorosłych. Zmiany mają na celu uproszczenie procedur, wydłużenie okresów ważności orzeczeń oraz uwzględnienie specyfiki rzadkich chorób. Nowe regulacje zostały już wdrożone i mają realny wpływ na sytuację tysięcy rodzin w Polsce.

Najważniejsze zmiany dla dzieci:

  • Minimalny okres ważności orzeczenia to teraz 3 lata.
  • Dzieci z rzadkimi chorobami genetycznymi (np. zespół Downa) mogą otrzymać orzeczenie aż do ukończenia 16. roku życia. 
  • Wprowadzono katalog 208 rzadkich chorób, które uprawniają do dłuższych okresów ważności orzeczeń. Pęłna lista dostęna jest pod adresem https://dziennikustaw.gov.pl/D2025000068201.pdf

Dla dorosłych:

  • Osoby z rzadkimi chorobami mogą otrzymać orzeczenie na minimum 7 lat, a w niektórych przypadkach – na stałe, jeśli stan zdrowia na to pozwala. 
  • Zmodyfikowano kryteria określania stopnia niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny).

Głosy krytyki

Chodzi o kontrowersje wokół nowych zasad przyznawania orzeczeń o niepełnosprawności, które – mimo że formalnie mają ułatwiać życie osobom z trwałymi schorzeniami – w praktyce mogą prowadzić do utraty części świadczeń lub trudniejszego dostępu do wsparcia.

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami wskazują m.in. na:

  • niejasne kryteria oceny, szczególnie przy orzekaniu o potrzebie stałej opieki lub specjalnych świadczeń (np. świadczenia pielęgnacyjnego),
  • brak przejrzystych procedur, które pozwalałyby przewidzieć decyzję komisji,
  • obawy o utratę uprawnień w przypadku osób, które dotąd otrzymywały orzeczenia na podstawie starego systemu, a teraz muszą poddać się nowej ocenie,
  • niedostateczne konsultacje społeczne – wiele rodzin i organizacji nie miało możliwości wypowiedzenia się na etapie prac legislacyjnych.

Niektóre organizacje sygnalizują też, że mimo katalogu 208 rzadkich chorób, część dzieci i dorosłych z równie poważnymi, lecz mniej popularnymi schorzeniami, może zostać pominięta w nowych zasadach.

Świadczenia i wsparcie

Nowe przepisy przewidują również gwarancję dostępu do świadczenia pielęgnacyjnego w wysokości 3287 zł miesięcznie dla opiekunów dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności. Warunkiem otrzymania wsparcia jest jednak spełnienie konkretnych kryteriów. Świadczenie przysługuje tylko w przypadku rezygnacji z pracy zawodowej lub jej niepodjęcia z powodu konieczności sprawowania stałej opieki nad dzieckiem.

W praktyce oznacza to, że wielu rodziców, najczęściej matek, rezygnuje z aktywności zawodowej, by zapewnić dziecku odpowiednie wsparcie. Krytycy obecnych rozwiązań zwracają uwagę, że świadczenie nie uwzględnia kosztów rehabilitacji, sprzętu medycznego czy dostosowania mieszkania, a jego wysokość od lat nie rośnie w takim tempie jak inflacja i wydatki rodzin.

Co ważne, nowe przepisy mają ułatwić dostęp do świadczenia poprzez powiązanie go bezpośrednio z orzeczeniem o niepełnosprawności, bez konieczności przechodzenia dodatkowych procedur. W przypadku utrzymania orzeczenia do 16. roku życia, wsparcie finansowe również będzie przyznawane na ten okres, bez konieczności corocznego odnawiania wniosku.

Wprowadzenie nowych zasad to dopiero początek. Eksperci apelują o monitorowanie ich wdrażania i szybkie reagowanie na ewentualne problemy. Kluczowe będzie również szkolenie zespołów orzeczniczych i zapewnienie jednolitości interpretacji przepisów w całym kraju.

Infor.pl
Emerytury i renty od marca 2026 r. Rząd zaproponował waloryzację na poziomie co najmniej 4,9%
14 cze 2025

Rząd ogłosił propozycję dotyczącą waloryzacji emerytur i rent w 2026 roku. Jak przekazała w czwartek kancelaria premiera, świadczenia mają wzrosnąć o co najmniej 4,9 proc., co przełoży się na wyższe wypłaty dla milionów emerytów i rencistów w Polsce.

Pełnopłatny urlop na opiekę nad chorym psem – to się naprawdę dzieje [przełomowy wyrok sądu]
14 cze 2025

W aktualnie obowiązujących przepisach kodeksu pracy nie zostało przewidziane zwolnienie od pracy czy urlop, celem sprawowania opieki nad chorym pupilem, nawet jeżeli – ze względu na jego stan zdrowia – wymagałby on całodobowej obecności opiekuna. Okazuje się jednak, że w pewnych okolicznościach – jeżeli właściciel psa, celem sprawowania nad nim opieki, skorzystał z urlopu bezpłatnego – możliwe jest odzyskanie przez niego równowartości 100 proc. utraconego przez niego, z powyższego powodu, wynagrodzenia. Orzekł o tym Sąd Rejonowy w Płońsku.

Blisko 5 tysięcy złotych dla każdego. Staż pracy nie ma znaczenia. Wielka zmiana w przepisach. Pracodawca musi pieniądze wypłacić
14 cze 2025

Czy do dużo czy to mało? 4806 zł brutto ma wynieść od stycznia przyszłego roku płaca minimalna. Takiej stawki chce rząd. To znacznie mniej niż wcześniejsza propozycja resortu pracy i polityki społecznej, który optował za stawką 5020 złotych brutto. Ministerstwo przebiło nawet związkowców żądających 5015 złotych. Czy to już nieaktualne? Najnowsza propozycja rządu nie zadowala nikogo. Dla pracowników to ledwie 140 zł więcej w stosunku do wynagrodzenia obowiązującego obecnie. Dla przedsiębiorców to za dużo. Narzekają też związkowcy.

Rząd potwierdza: Opiekun osoby niepełnosprawnej bez odsetek od świadczenia pielęgnacyjnego. Zwrot. Świadczenie wspierające [stopień znaczny]
13 cze 2025

Panie redaktorze dlaczego nikt nie pisze i o tym się nie mówi o odsetkach, które trzeba było zapłacić za te miesiące które pobierało się świadczenie pielęgnacyjne i które trzeba było zwrócić do MOPS.

Czy 15.06.2025 r. jest niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka
14 cze 2025

Czas zaplanować weekend. Jeśli w planach duże zakupy, to trzeba ustalić czy koniecznie muszą być dziś, w sobotę 14.06.2025 albo dopiero w poniedziałek, bo niedziela jest z zakazem handlu. A może jednak nie - i jutrzejsza niedziela jest handlowa?

Kapitał zakładowy spółki z o.o. w 2025 r. okiem adwokata - praktyka. Wymogi prawne, pułapki, podatki, księgowość, odpowiedzialność zarządu i wspólników
13 cze 2025

Wyobraź sobie, że chcesz wystartować z nową firmą albo przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o. Formalności nie brakuje, ale jedna kwestia wraca jak bumerang: kapitał zakładowy. To pierwszy, obowiązkowy „wkład własny”, bez którego sąd nie zarejestruje spółki. Jego ustawowe minimum – 5 000 zł – może wydawać się symboliczne, jednak od sposobu, w jaki je wnosisz i później „pilnujesz”, zależy wiarygodność Twojej firmy, a czasem nawet osobista odpowiedzialność zarządu. Poniżej znajdziesz najświeższe przepisy, praktyczne podpowiedzi i pułapki, na które trzeba uważać od pierwszego przelewu aż po ewentualne obniżenie kapitału lata później.

Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS, dodatek z ZUS i termin na wniosek [Wyrok NSA]
13 cze 2025

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż 3-miesięczny termin na złożenie wniosku o zasiłek pielęgnacyjny nie ulega zawieszeniu na czas przysługiwania osobie niepełnosprawnej innego, konkurencyjnego świadczenia. W tym przypadku chodziło o dodatek pielęgnacyjny.

Sztuczna inteligencja zabierze 14% miejsc pracy. Jak wdrożyć AI w firmie i dlaczego nie można z tym zwlekać?
13 cze 2025

Automatyzacja i sztuczna inteligencja nie są już przyszłością – stały się teraźniejszością. Firmy stoją przed trudnym wyborem: albo zaczną zmiany już teraz, albo zderzą się z brutalną rzeczywistością, a na adaptację do niej nie będzie czasu. Jak odpowiedzialnie i skutecznie przygotować organizację oraz ludzi do nieuniknionych przemian?

500 plus dla małżeństw z 50-letnim stażem? Nowe świadczenie jest już coraz bliżej!
14 cze 2025

Czy pary z 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają intensywne prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Sejmowa Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat.

pokaż więcej
Proszę czekać...