"Śmieciówki" będą się wliczać do stażu pracy. Będzie zmiana przepisów

Maja Retman
rozwiń więcej
Będą liczyć staż pracy po nowemu. Miliony Polaków czeka rewolucyjna zmiana. Kto straci a kto zyska / Bez urlopu, bez zwolnienia lekarskiego… tak się zasuwa na śmieciówkach uchodzących za jedną z największych patologii na polskim rynku pracy. Ten problem dotyka też samozatrudnionych. Co jest najgorsze? Oficjalny bilans stażu pracy to... zero / Shutterstock

Bez urlopu, bez zwolnienia lekarskiego… tak się zasuwa na śmieciówkach uchodzących za jedną z największych patologii na polskim rynku pracy. Ten problem dotyka też samozatrudnionych. Co jest najgorsze? Po latach harówki oficjalny bilans stażu pracy to okrągłe zero. Teraz nadchodzi koniec tej jawnej niesprawiedliwości. Od nowego roku ruszy rewolucyjna zmiana. Nawet 5 mln Polaków zyska nowe uprawnienia.

Lata harówki a staż pracy to… zero

Po latach harówki oficjalny bilans stażu pracy tych, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą albo harują na śmieciówkach to okrągłe… zero. Ilu jest Polaków skazanych na taki absurd?

Jak wynika z opracowania ministerstwa finansów „Wybrane aspekty działalności gospodarczej za 2019 rok”, JDG to najpopularniejsza forma prowadzenia biznesu w Polsce. Spośród około 2,78 mln działalności gospodarczych aż 2,33 mln (ponad 80 proc.) stanowiły właśnie JDG. Równolegle, zgodnie z danymi GUS, na koniec września 2024 roku ponad 2,4 mln osób pracowało w oparciu o umowy cywilnoprawne. Blisko połowa z nich (1,004 mln) łączyła to zatrudnienie z inną formą aktywności zawodowej, kwalifikując się jako osoby pracujące w gospodarce narodowej.

– Reforma, która zacznie obowiązywać w styczniu 2026 roku to milowy krok w stronę zrównania uprawnień pracowniczych niezależnie od formy zatrudnienia – uważa Krzysztof Inglot, ekspert rynku pracy z firmy Personnel Service. Przez lata osoby pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych czy prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą nie miały wielu przywilejów, jak dłuższy urlop wypoczynkowy czy prawo do odpraw. Teraz będą mogły realnie „odzyskać” lata pracy, które wcześniej się nie liczyły – mówi Inglot.

Czy da się odzyskać utracone lata?

Planowana zmiana w przepisach otwiera przed pracownikami szereg możliwości, które do tej pory były zarezerwowane głównie dla zatrudnionych na etacie. Wliczenie do stażu pracy okresów wykonywania umów cywilnoprawnych czy prowadzenia działalności gospodarczej pozwoli wielu osobom przekroczyć kluczowy próg 10 lat doświadczenia zawodowego, dający prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego rocznie. Co więcej, nowy łączny staż pracy może skutkować dłuższym okresem wypowiedzenia oraz dostępem do świadczeń, takich jak odprawy pieniężne przy zwolnieniach indywidualnych lub grupowych.

Reforma oznacza także większą szansę na rozwój zawodowy, dotyczy to szczególnie osób, które do tej pory nie spełniały formalnych kryteriów doświadczenia wymaganego przy rekrutacjach do administracji publicznej czy instytucji państwowych. Dzięki możliwości udokumentowania wcześniejszych okresów pracy, także poza tradycyjnym stosunkiem pracy, kandydaci zyskają realny dostęp do procesów rekrutacyjnych zarezerwowanych dotąd dla osób z etatowym, udokumentowanym stażem.

Rewolucja w przepisach przyniesie korzyść milionom pracowników. Co ta zmiana oznacza dla pracodawców? Wertowanie stosów papierów. Już teraz działy HR powinny rozpocząć audyt dokumentacji historycznej, aby zidentyfikować osoby, które w przeszłości realizowały umowy cywilnoprawne i mogą ubiegać się o zaliczenie ich do stażu pracy. Kluczowe będzie także przygotowanie systemów kadrowo-płacowych do przetwarzania nowych danych oraz wdrożenie procedur weryfikacji dokumentów składanych przez pracowników. Jednocześnie niezbędne będzie szkolenie zespołów odpowiedzialnych za naliczanie uprawnień oraz przygotowanie komunikacji wewnętrznej dla załogi.

Reforma może przełożyć się na realny wzrost kosztów pracy

Dotyczy to nie tylko potencjalnego zwiększenia liczby dni urlopowych czy wypłat odpraw, ale także czasu i zasobów potrzebnych do obsługi pracowników składających wnioski o zaliczenie wcześniejszych okresów aktywności zawodowej. Dodatkowo, firmy będą musiały uwzględniać „nowy” staż w procesach rekrutacyjnych, szczególnie tam, gdzie jest to warunek udziału w rekrutacji lub wpływa na wysokość oferowanego wynagrodzenia czy poziom stanowiska. W wielu organizacjach zmiany te będą wymagały przedefiniowania dotychczasowych standardów operacyjnych.

Jak wskazuje Krzysztof Inglot, z punktu widzenia pracodawców to czas dużych zmian i wyzwań przede wszystkim organizacyjnych. - Kluczowe będzie odpowiednio wczesne przygotowanie, które pozwoli uniknąć chaosu w pierwszych miesiącach obowiązywania nowych przepisów. Warto spojrzeć na te zmiany jako na szansę, nie tylko dla pracowników, ale i dla firm, by uporządkować procesy, zwiększyć transparentność i zbudować silniejszą kulturę zatrudnienia – podsumowuje ekspert.

Polecamy: Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Infor.pl
Ograniczenia budżetowe powodem odmowy przyznania dofinansowania z PFRON
19 sie 2025

Samorządy odmawiają przyznania dofinansowania z PFRON do turnusów rehabilitacyjnych pomimo spełniania wymaganych kryteriów. Powodem jest brak środków. Czy powiat może uzyskać dodatkowe środki w przypadku wyczerpania przyznanego limitu? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiada na ważną interpelację.

Rola płatności bezgotówkowych w nowoczesnym biznesie
19 sie 2025

Współczesny polski sektor handlowo-usługowy przechodzi dynamiczną transformację, napędzaną przez cyfryzację i zmieniające się preferencje konsumentów. Jednym z czynników odgrywających kluczową rolę w tym procesie są płatności bezgotówkowe.

Pracodawca zapłaci automatyczne odsetki na konto pracownika za każde opóźnienie [Nowelizacja kodeksu pracy]
19 sie 2025

Rząd mówi STOP kantom na terminach wypłaty pensji, a zwłaszcza nadgodzin. Kanty polegają na tym, że pracodawca owszem wypłaca pieniądze za nadgodziny, ale z miesięcznym opóźnieniem (czasami większym np. rozlicza nadgodziny kwartalnie). Mówi pracownikom – „potrzebuję czasu, aby wszystko zliczyć, przeliczyć, obliczyć”. I nadgodziny za styczeń wypłaca w lutym. Pensja za styczeń „leci” na konto kodeksowo, a pracownik jest pokrzywdzony opóźnieniem wypłaty nadgodzin. W obecnym stanie prawnym po odsetki musi się upomnieć (wniosek, pozew, sąd). W 2026 r. odsetki będą przysługiwały mu automatycznie z mocy prawa. 

Masz dziecko w szkole? Sprawdź, jak złożyć wniosek o 300+ i kiedy otrzymasz pieniądze
19 sie 2025

Nie złożyłeś jeszcze wniosku o 300+? Czas ucieka, a tysiące rodzin wciąż nie skorzystało z programu „Dobry Start”. To 300 zł na każde dziecko w wieku szkolnym. Pieniądze, które mogą realnie odciążyć domowy budżet przy rosnących kosztach wyprawki. Wniosek składa się wyłącznie online i cała procedura zajmuje kilka minut. Sprawdź, kto może liczyć na wsparcie, jak wygląda składanie dokumentów w 2025 roku i kiedy środki trafią na konto.

Duże zmiany w zawodzie psychologa. Co się zmieni? Nowe regulacje prawne to m.in. rejestr psychologów, samorząd, kary
19 sie 2025

Co się zmieni w zawodzie psychologa? Jest projekt ustawy. Najważniejsze zmiany to powstanie rejestru psychologów, samorządu zawodowego psychologów i uregulowanie kar m.in. za podszywanie się pod psychologa.

Nie zapłacisz do 25 sierpnia? Mogą Ci zająć pensję lub emeryturę, a nawet nałożyć karę w wysokości ponad 800 zł
19 sie 2025

Zbliża się ważny termin płatności za abonament RTV – 25 sierpnia 2025 roku. Wielu Polaków nadal zapomina o tym obowiązku, co może skutkować poważnymi konsekwencjami, w tym karą finansową i egzekucją z wynagrodzenia lub emerytury. Oto szczegóły.

Faktura elektroniczna w rozumieniu art. 106nda ustawy o VAT nie jest fakturą ustrukturyzowaną. Prof. W. Modzelewski: wewnętrznie sprzeczne nowe przepisy ustawy o VAT trzeba zmienić
19 sie 2025

Profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych zwraca uwagę na wewnętrzną sprzeczność niedawno uchwalonych nowych przepisów ustawy o VAT dot. nowego rodzaju faktury elektronicznej, która będzie mogła skutecznie zastąpić obowiązkowo wystawianą fakturę ustrukturyzowaną.

Kiedy nie przysługuje odprawa emerytalna?
19 sie 2025

Komu pracodawca wypłaca odprawę emerytalną? Czy ma do niej prawo osoba zatrudniona w jednostce na pół etatu? Kiedy odprawa nie przysługuje?

Rząd dopłaci do ogrzewania w 2025 i 2026 roku. Komu, ile? Ministerstwo Energii pisze ustawę o bonie ciepłowniczym
19 sie 2025

Wprowadzenie bonu ciepłowniczego, wypłacanego gospodarstwom domowym o niższych dochodach na pokrycie kosztów wysokich cen ciepła systemowego, przewidują opublikowane 19 sierpnia 2025 r. przez Ministerstwo Energii założenia projektu ustawy.

Czy pożyczka dla podmiotu powiązanego to ukryty zysk? Spór o interpretację przepisów estońskiego CIT
19 sie 2025

Kwestia opodatkowania pożyczek udzielanych przez spółki rozliczające się estońskim CIT na rzecz podmiotów powiązanych budzi wątpliwości interpretacyjne. Ostateczne stanowisko w tej sprawie może przesądzić o kształcie stosowania estońskiego CIT w praktyce.

pokaż więcej
Proszę czekać...