Koniec opłat za śmieci dla rodzin z dziećmi – także dla emerytów, których dzieci są już dorosłe? Wszelkie decyzje odmowne wydane przez gminy powinny zostać cofnięte, ponieważ mijają się z celem ustawy. RPO apeluje do MRPiPS

Krzysztof Rybak
rozwiń więcej
odpady, gmina, świadczenie, MRPiPS, RPO / Koniec opłat za śmieci dla rodzin z dziećmi – także dla emerytów, których dzieci są już dorosłe? Wszelkie decyzje odmowne wydane przez gminy powinny zostać cofnięte, ponieważ mijają się z celem ustawy. RPO apeluje do MRPiPS / Shutterstock

Rodzice dorosłych dzieci, które wyprowadziły się z domu, coraz częściej składają skargi na decyzje gmin odmawiających im zwolnienia z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że takie praktyki mijają się z celem ustawy o Karcie Dużej Rodziny i powinny zostać zmienione. O przedstawienie swojego stanowiska w sprawie poproszono MRPiPS.

Kto obecnie może skorzystać ze zwolnienia z opłat za wywóz odpadów?

Art. 6k ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2024 poz. 399) umożliwia radzie gminy wprowadzenie częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat za wywóz odpadów dla określonych mieszkańców. Zakres i forma zwolnień zależą od lokalnych uchwał i możliwości finansowych gminy.

Najczęściej ulgi obejmują:

  • osoby o niskich dochodach,
  • osoby samotne – w tym emerytów i rencistów w jednoosobowych gospodarstwach,
  • osoby kompostujące bioodpady,
  • osoby z niepełnosprawnością lub przewlekle chore.

Przepisy wyraźnie przewidują też możliwość objęcia ulgą rodzin wielodzietnych, o których mowa w ustawie o Karcie Dużej Rodziny.

Zwolnienia z opłat za odpady. Gminy wydają decyzje odmowne

Do Rzecznika wpływają skargi od rodziców, którzy wychowali co najmniej troje dzieci, ale ich dzieci są już samodzielne i mieszkają osobno. Choć nadal mają status członków rodziny wielodzietnej i zachowują prawo do Karty Dużej Rodziny, gminy odmawiają im zwolnienia z opłat za śmieci.

Urzędy tłumaczą to literalnym brzmieniem art. 6k ust. 4 – który, ich zdaniem, odnosi zwolnienie nie do samego statusu rodziny wielodzietnej, ale do faktycznego zamieszkiwania wielodzietnej rodziny pod jednym dachem.

Stawki za wywóz odpadów – przykład z wybranych miast

Choć program „tarczy ciepłowniczej” dobiegł końca, a ceny ciepła w wielu miejscach pozostały bez zmian, samorządy zapowiadają jednak korekty opłat za gospodarowanie odpadami. Poniżej aktualne przykłady:

Warszawa

  • 91 zł – domy jednorodzinne
  • 60 zł – zabudowa wielorodzinna

Kraków

  • 35 zł za osobę – przy selektywnej zbiórce
  • 70 zł za osobę – bez selektywnej zbiórki

Poznań

  • 28 zł za osobę – nieruchomości do 4 lokali
  • 25 zł za osobę – powyżej 4 lokali

Katowice

  • 35,20 zł – przy segregacji
  • 70,40 zł – przy braku segregacji

Lublin

  • 36 zł – zabudowa wielorodzinna
  • 42 zł – zabudowa jednorodzinna

RPO: rodzice powinni zachować prawo do świadczenia

Rzecznik Praw Obywatelskich przypomina, że po zmianie art. 4 ust. 1 ustawy o Karcie Dużej Rodziny zamiarem ustawodawcy było zapewnienie rodzicom co najmniej trojga dzieci możliwości korzystania z uprawnień KDR także wtedy, gdy dzieci są już dorosłe i niezależne.

Dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego Biura RPO, Piotr Mierzejewski, zwrócił się do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o ocenę, czy konieczna jest zmiana przepisów dotyczących zwolnień z opłat za odpady. O dalszym przebiegu tej sprawy będziemy informować na bieżąco.

Podstawa prawna:

Ustawa o Karcie Dużej Rodziny z 5 grudnia 2014 r. (Dz.U. 2024 poz. 1512)

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z 13 września 1996 r. (Dz.U. 2025 poz. 733)

Informacje: UM Warszawa, MPO Kraków, Poznan.pl, Lublin.eu, Katowice.eu

Infor.pl
Gorzka niespodzianka od rządu dla emerytów i rencistów rodzinnych od 1 stycznia 2026 r.: podwyżka świadczeń średnio o 220 zł, ale bez zapowiadanych 2 tys. zł wyrównania i 15 tys. zł rekompensaty za lata wypłaty przez ZUS zaniżonych świadczeń
25 gru 2025

1 stycznia 2026 r. wchodzi w życie ustawa, na podstawie której ZUS dokona przeliczenia wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych) oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009-2019, z tego względu, że emerytury te zostały przyznane uprawnionym na poziomie niższym niż osobom, które wnioskowały o emeryturę w innych miesiącach roku. Ustawa ta uwzględnia korzystne dla emerytów i rencistów przepisy, na podstawie których otrzymają oni podwyżkę świadczeń bieżących, ale nie przewiduje rekompensaty za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń, ani nawet zapowiadanego przez MRPiPS – wyrównania za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości.

Nie tylko płaca minimalna pójdzie w górę od nowego roku. Te świadczenia też wzrosną. Są już wyliczenia
25 gru 2025

Ci, którzy utrzymują się z minimalnego wynagrodzenia, z ulgą patrzą na podwyżkę, jaka czeka ich od nowego roku. Tyle że – jak to zwykle bywa – medal ma dwie strony. Wzrost najniższej krajowej spędza sen z powiek przedsiębiorcom, bo uruchamia efekt domina. To nie tylko wyższe koszty zatrudnienia. Wraz z minimalną pensją rosną też inne wskaźniki – od składek ZUS po odprawy i odszkodowania.

Urlop regeneracyjny dla każdego. Trzy miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?
24 gru 2025

Od kiedy pracownicy skorzystają z urlopu regeneracyjnego? Aż 3 miesiące wolnego dla każdego pracownika co 7 lat. Czy te rozwiązania mają szansę wejść w życie już w 2026 roku, czy trzeba będzie na nie czekać do 2027 roku?

Rejonizacja dla edukacji domowej? Czy może koniec edukacji domowej dla wszystkich dzieci? Wiceprezydent Warszawy: postulujemy
24 gru 2025

Wiceprezydent Warszawy Renata Kaznowska: Dziś do edukacji domowej może trafić każde dziecko. To ma i w dłuższej perspektywie będzie mieć poważne konsekwencje. Wiceprezydent udzieliła wywiadu dla Serwisu Samorządowego PAP.

Od stycznia 2026 roku już 600 plus na dentystę. Dla każdego, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak skorzystać?
24 gru 2025

W listopadzie 2025 r. wskaźnik inflacji rok do roku wyniósł 2,5%. Jednak czy domowe budżety to odczuwają? Warto pamiętać o tym, że można dbać o nie na różne sposoby. Jednym z nich jest korzystanie z usług oferowanych przez NFZ w ramach opłacanej składki zdrowotnej.

Będzie nowy ustawowy wiek emerytalny, ile wyniesie: 65 lat dla kobiet a 67 dla mężczyzn, od kiedy zmiana
25 gru 2025

Wiek emerytalny będzie podwyższony - to nieuchronne, by emerytury w ogóle mogły być wypłacane, bo alternatywą jest bankructwo Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i całego systemu emerytalnego. Problemów do rozwiązania jest zresztą znacznie więcej, a kolejne zmiany w systemie emerytalnym zamiast je rozwiązywać tylko ten system komplikują.

Waloryzacja emerytur 2026. Taką podwyżkę dadzą seniorom. Są już wyliczenia i prognozy świadczeń
25 gru 2025

Po dwóch latach wyjątkowo wysokich podwyżek seniorzy muszą przygotować się na rozczarowanie. W 2026 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych znów zwaloryzuje emerytury i renty, ale wszystko wskazuje na to, że skala wzrostu świadczeń będzie znacznie mniejsza niż w latach 2023–2024. Z dostępnych dziś prognoz wynika, że wskaźnik waloryzacji może wynieść około 4,9 proc. To nadal realny wzrost pieniędzy trafiających na konta emerytów, ale mniej niż dotychczas.

Koniec opłat za śmieci dla rodzin z dziećmi – także dla emerytów, których dzieci są już dorosłe? Wszelkie decyzje odmowne wydane przez gminy powinny zostać cofnięte, ponieważ mijają się z celem ustawy. RPO apeluje do MRPiPS
25 gru 2025

Rodzice dorosłych dzieci, które wyprowadziły się z domu, coraz częściej składają skargi na decyzje gmin odmawiających im zwolnienia z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że takie praktyki mijają się z celem ustawy o Karcie Dużej Rodziny i powinny zostać zmienione. O przedstawienie swojego stanowiska w sprawie poproszono MRPiPS.

Świadczenie dla seniorów za wychowanie co najmniej trojga dzieci (i to nie tylko własnych), o którym wie niewiele osób, a – przysługuje niezależnie od dochodów. Wystarczy złożyć wniosek
25 gru 2025

Seniorom, którzy w przeszłości mieli na utrzymaniu co najmniej troje dzieci (i nie chodzi tu tylko o dzieci własne) – w ramach programu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przysługuje świadczenie w postaci dostępu do określonych towarów i usług na korzystniejszych warunkach, od ogólnie obowiązujących. Jedną z ulg, z której można skorzystać w ramach Karty Dużej Rodziny (bo o niej mowa) – są zniżki na paliwo (benzynę, diesel i LPG), które mogą okazać się przydatne zwłaszcza w związku z rozpoczynającym się okresem świąteczno-noworocznym, kiedy wiele osób pokonuje samochodem setki kilometrów, żeby odwiedzić swoich bliskich.

Deklaracja świąteczno-noworoczna 2026. Sprawdź w Twojej parafii czy bądź kiedy musisz wypełnić
23 gru 2025

Okres świąteczno-noworoczny to czas spotkań w gronie rodziny i przyjaciół. To czas rozmów przy stole, zadawania niewygodnych pytań i poruszania tych lżejszych jak cięższych tematów: politycznych, prawnych czy gospodarczych. To też czas rozmów o kościele i wierze. Jednym z punkt tegorocznych debat będzie deklaracja świąteczno-noworoczna 2026. Już teraz wielu zastanawia się czy należy złożyć odpowiednie oświadczenie/ deklarację u siebie w parafii. W niektórych parafiach jest termin, np. do 27 grudnia 2025 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...