Pobierasz rentę i zastanawiasz się, ile możesz dorobić, nie ryzykując utraty świadczenia? Od 1 czerwca, do 31 sierpnia 2025 roku obowiązują limity przychodu, które, w zależności od ich wysokości, mogą oznaczać wypłatę renty w pełnej wysokości, jej zmniejszenie lub całkowite zawieszenie. Dotyczy to nie tylko renty z tytułu niezdolności do pracy, ale także renty socjalnej i rodzinnej. Co ważne, próg dochodu liczony jest co miesiąc i obejmuje konkretne formy zatrudnienia. W tym artykule wyjaśniamy, kto musi uważać, jakie są limity i co dokładnie liczy się jako dochód.
- Kogo obowiązują limity dorabiania?
- Limity dorabiania do renty w 2025 roku – aktualne kwoty
- Ile wynosi zmniejszenie renty?
- Czy każda forma dochodu wlicza się do limitu?
- Jakie dochody nie wliczają się do limitów ZUS?
- Obowiązek informowania ZUS
- Co z rentą socjalną?
- Jak sprawdzić swoje przychody względem limitów?
- Czy ZUS może zabrać rentę?
- Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
- Podstawa prawna
Kogo obowiązują limity dorabiania?
Limity dorabiania ustalane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dotyczą osób, które pobierają:
- rentę z tytułu niezdolności do pracy (częściowej lub całkowitej),
- rentę socjalną,
- rentę rodzinną, np. po zmarłym rodzicu lub współmałżonku (jeśli uprawniony nadal się uczy i nie ukończył 25. roku życia, ale jeśli 25. rok życia przypada w trakcie ostatniego roku studiów, świadczenie przysługuje do końca roku akademickiego.).
Limity dorabiania do renty w 2025 roku – aktualne kwoty
Limity dorabiania aktualizowane są co 3 miesiące, zgodnie z przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem ogłaszanym przez GUS. Na okres od 1 czerwca do 31 sierpnia 2025 roku obowiązują następujące limity:
- 6 273,60 zł brutto – jeśli miesięczny przychód nie przekroczy tej kwoty (czyli 70% przeciętnego wynagrodzenia), renta będzie wypłacana w pełnej wysokości.
- 11 651,00 zł brutto – powyżej tej kwoty (130% przeciętnego wynagrodzenia) renta zostaje zawieszona.
- W przypadku przychodu między tymi kwotami renta zostaje zmniejszona.
Ile wynosi zmniejszenie renty?
Jeśli przekroczysz 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie dojdziesz do 130%, ZUS zmniejszy Twoją rentę. Obowiązujące od 1 czerwca 2025 r. maksymalne kwoty zmniejszenia wynoszą:
- 939,61 zł – dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- 704,75 zł – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
- 798,72 zł – dla renty rodzinnej przysługującej jednej osobie.
Powyższe kwoty oznaczają maksymalne możliwe obniżenie wypłacanego świadczenia. Jeżeli Twoje dochody przekraczają dolny limit (6 273,60 zł brutto), ale nie przekraczają progu 130% (11 651,00 zł), ZUS pomniejszy wypłatę odpowiednio – do wskazanych limitów. Po przekroczeniu górnego progu renta zostaje całkowicie zawieszona.
Czy każda forma dochodu wlicza się do limitu?
ZUS bierze pod uwagę tylko te źródła przychodu, które są objęte obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Dotyczy to m.in.:
- pracy na etacie (czyli na podstawie umowy o pracę),
- umów cywilnoprawnych – zlecenia, agencyjnych oraz świadczenia usług, o ile zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego są traktowane jak zlecenie,
- umów o dzieło – ale tylko wtedy, gdy są zawarte z własnym pracodawcą lub praca na ich podstawie jest wykonywana na jego rzecz,
- działalności gospodarczej i współpracy przy jej prowadzeniu,
- pracy nakładczej,
- działalności w ramach spółdzielni produkcyjnych lub kółek rolniczych,
- pracy wykonywanej przez osoby osadzone w areszcie lub odbywające karę pozbawienia wolności (na podstawie skierowania do pracy),
- wynagrodzenia posłów, senatorów i europosłów,
- pełnienia funkcji w radach nadzorczych,
- służby w formacjach mundurowych (np. Policji czy PSP),
- pracy zarobkowej za granicą (jeśli podlega polskiemu systemowi ubezpieczeń),
- wypłat takich jak zasiłki: chorobowe, macierzyńskie, opiekuńcze oraz wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy,
- świadczenia rehabilitacyjnego i dodatku wyrównawczego.
Jakie dochody nie wliczają się do limitów ZUS?
Nie każdy przychód powoduje ryzyko zmniejszenia lub zawieszenia renty. Istnieje katalog dochodów, które ZUS pomija przy ocenie limitów dorabiania. Do tej grupy zaliczają się m.in.:
- umowy o dzieło zawarte z podmiotem, który nie jest aktualnym pracodawcą rencisty i dla którego rencista nie wykonuje pracy na jego rzecz,
- dochody z najmu prywatnego, dzierżawy oraz innych form wynajmu nieruchomości,
- świadczenia rodzinne, np. zasiłki rodzinne, dodatki do zasiłku rodzinnego,
- alimenty i darowizny, a także inne przychody niepodlegające składkom ZUS,
- stypendia naukowe i socjalne otrzymywane przez studentów i uczniów,
- dochody kapitałowe, np. z odsetek bankowych, lokat, inwestycji giełdowych,
- świadczenia wypłacane przez MOPS lub GOPS, w tym zasiłki celowe, okresowe i stałe,
- świadczenia z funduszy unijnych lub programów pomocowych, o ile nie są wynagrodzeniem za pracę,
- świadczenia z pomocy społecznej i dodatki mieszkaniowe,
- świadczenia wypłacane w ramach 500+ lub 800+.
Obowiązek informowania ZUS
Każdy rencista ma natomiast obowiązek zgłosić do ZUS zamiar podjęcia pracy zarobkowej. Dotyczy to zarówno umowy o pracę, jak i zlecenia czy prowadzenia działalności.
Jeśli ZUS wykryje dochód, który nie został zadeklarowany, a przekroczył limit, może żądać zwrotu nadpłaconego świadczenia, często z odsetkami.
Zobacz także: ZUS: renta rodzinna po mężu – ile wynosi i komu przysługuje w 2025 roku?
Co z rentą socjalną?
Renta socjalna to świadczenie wypłacane osobom całkowicie niezdolnym do pracy od dzieciństwa lub młodości. Choć jest niezależna od stażu pracy, podlega dokładnie takim samym limitom dorabiania jak renta z tytułu niezdolności do pracy.
Nawet przekroczenie limitu o 1 zł może skutkować zawieszeniem wypłaty świadczenia w danym miesiącu.
Jak sprawdzić swoje przychody względem limitów?
ZUS może samodzielnie sprawdzać Twoje dochody na podstawie PIT-11, deklaracji pracodawcy lub informacji z urzędów skarbowych. Ale warto samemu pilnować swoich limitów:
- załóż konto na PUE ZUS,
- kontroluj wypłaty i powiadomienia z zakładu pracy,
- pamiętaj, że limit liczy się od dochodu brutto, nie netto!
Czy ZUS może zabrać rentę?
Tak, ale tylko czasowo. W przypadku przekroczenia górnego progu (130%) świadczenie zostaje zawieszone na dany miesiąc. Nie oznacza to utraty prawa do renty, ale jej niewypłacenie za ten okres.
Jeśli limit przekraczasz systematycznie, ZUS może zapytać, czy sytuacja zdrowotna nie uległa poprawie. Wówczas możesz zostać wezwany na dodatkową komisję lekarską.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Ile mogę dorobić do renty socjalnej w 2025 roku?
Tyle samo, co do renty z tytułu niezdolności do pracy, do 6 273,60 zł brutto miesięcznie bez konsekwencji.
Czy umowa o dzieło wlicza się do limitu?
Nie, chyba że jest zawarta z pracodawcą, u którego już pracujesz na etacie lub zleceniu.
Czy renta zostaje zawieszona automatycznie?
Tak, ZUS porównuje zgłoszone lub wykryte przychody i sam decyduje o zawieszeniu, lub zmniejszeniu świadczenia.Limity dorabiania to temat, który warto monitorować co kwartał, nie tylko dla własnego bezpieczeństwa, ale też dla pełnego wykorzystania swoich uprawnień. Choć, może najpierw wezwać świadczeniobiorcę do wyjaśnień lub korekty danych. Proces może wymagać dodatkowej weryfikacji.