Kto i na jakich zasadach może skorzystać z odliczenia z tytułu użytkowania internetu?
Stella Brzeszczyńska
Od 1 marca 2005 r. na usługi dostępu do internetu obowiązywać będzie najprawdopodobniej 22-proc. stawka VAT1. Obecnie usługi te są zwolnione od VAT, jednak od początku prac nad nową ustawą o podatku od towarów i usług wiadomo było, że zwolnienie od tego podatku jest niezgodne z przepisami Unii Europejskiej i trzeba będzie objąć te usługi stawką podstawową, wynoszącą jak wiadomo 22 proc. ceny netto.
W roku 2005 Sejm postanowił zrekompensować podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych planowane podniesienie VAT na usługi związane z internetem. Pojawiła się nowa ulga związana z korzystaniem z tych usług. Od dochodu będzie można odliczyć wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu użytkowania sieci internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł.
Wysokość wydatków, które można odliczyć od dochodu przed opodatkowaniem, ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Jednak w przypadku odliczeń „internetowych”, odliczenie stosuje się, jeżeli wysokość wydatków została udokumentowana fakturą w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.
Warto tu zwrócić uwagę na trzy elementy: kto może skorzystać z odliczenia, czego dotyczy odliczenie oraz w jaki sposób należy udokumentować prawo do tego odliczenia.
Podmioty uprawnione do ulgi
Zgodnie z dodanym od 1 stycznia 2005 r. art. 26 ust. 1 pkt 6a ustawy o p.d.o.f. podstawą obliczenia podatku jest dochód po odliczeniu m.in. kwot wydatków ponoszonych przez podatnika z tytułu użytkowania sieci internet.
Tak więc z nowej ulgi mogą korzystać tylko te osoby, które:
a) są podatnikami podatku dochodowego i uzyskują dochód opodatkowany według skali podatkowej,
b) ponoszą wydatki z tytułu użytkowania internetu.
Nie ma zatem znaczenia, czy osoba korzystająca z odliczenia jest stroną umowy o dostęp do internetu, ważne jest jedynie, czy ponosi ona wydatki z tego tytułu. Jest to istotne zwłaszcza w przypadku odliczeń dokonywanych przez jedno z małżonków bądź przez mieszkające z rodzicami dzieci. Muszą oni jednak liczyć się z koniecznością przekonania urzędnika, że – pomimo iż faktura wystawiona jest na inną osobę jako stronę umowy – to oni ponosili faktyczne wydatki z tytułu użytkowania internetu. Dowodem może być tu przelew bankowy.
Miejsce zamieszkania
Ustawodawca wprowadzając „ulgę internetową” zastrzegł, że dotyczy ona wyłącznie użytkowania sieci internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika. Potwierdza to tezę, że z odliczenia mogą skorzystać wszyscy domownicy.
Miejscem zamieszkania osoby fizycznej, według art. 25 kodeksu cywilnego, jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Można mieć więc tylko jedno miejsce zamieszkania. Jednak ustawodawcy chodziło nie o miejscowość, lecz o mieszkanie (budynek), w którym podatnik stale przebywa. Tzw. zameldowanie nie jest tu wyznacznikiem prawa do skorzystania z ulgi internetowej. Nie trzeba także dysponować tytułem prawnym do lokalu.
Wielkość odliczenia
Odliczenie nie może przekroczyć kwoty 760 zł w roku podatkowym. Należy jednak zadać pytanie, czy chodzi tu o łączne odliczenie przypadające na wszystkich domowników, czy też każdy z nich może korzystać z tej ulgi? Wydaje się, że konstrukcja tego odliczenia przypomina odliczenia na zakup pomocy naukowych, np. komputera, gdzie każdy z kupujących na współwłasność mógł odliczyć ten wydatek.
Jednak, jak już wspomniano, problemem może być tutaj dokument uprawniający do ulgi – jest nim faktura, którą operator wystawia na właściciela (współwłaścicieli) lokalu lub budynku. Jeżeli jednak podatnik jest w stanie wykazać, że kwoty zawarte w treści rachunku (fakturze) zostały rzeczywiście przez niego poniesione, urząd skarbowy nie powinien czynić trudności przy korzystaniu z odliczenia.
Wymagane dokumenty
Zgodnie z art. 26 ust. 7 pkt 1 ustawy o p.d.o.f. omawiane odliczenie stosuje się, jeżeli wysokość wydatków poniesionych przez podatnika z tytułu użytkowania sieci internet została udokumentowana fakturą w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. Budowa tego przepisu wskazuje wyraźnie, że faktura jest dokumentem niezbędnym do skorzystania z ulgi, ale tylko w zakresie określonym przepisem. Zakres ten dotyczy wyłącznie wysokości wydatków. Jest to zapis o tyle nieprecyzyjny, że faktura nigdy nie dokumentuje wydatku poniesionego przez nabywcę usługi, a jedynie wartość tej usługi lub towaru określoną przez sprzedawcę. Dodatkowo, w przypadku faktur dokumentujących usługę telekomunikacyjną i usługę dostępu do internetu – fakturą tą jest rachunek telefoniczny. Określa on, jakiego okresu dotyczy, zawiera szczegółowe rozliczenie usług wykonanych w danym okresie oraz termin płatności. Zapłata kwot ujawnionych w tej fakturze (rachunku telefonicznym) może nastąpić w kasie operatora, na poczcie lub przelewem bankowym.
Jeżeli zapłata następuje przelewem, zwłaszcza jeżeli z odliczenia chciałby korzystać domownik, na którego nie są wystawiane faktury dokumentujące zakup usługi, należy pamiętać o treści § 23 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 97, poz. 971).
W myśl tego przepisu za fakturę uznaje się również dokumenty dotyczące usług bankowych i ubezpieczeniowych zwolnionych od podatku, jeżeli zawierają co najmniej następujące dane:
a) określenie usługodawcy i usługobiorcy,
b) numer kolejny i datę ich wystawienia,
c) nazwę usługi,
d) kwotę, której dotyczy dokument.
Podstawą do odliczenia nie jest zatem wyłącznie faktura dokumentująca usługi telekomunikacyjne i dostęp do internetu, lecz także dokument bankowy potwierdzający faktyczną zapłatę za te usługi. Z art. 26 ust. 7 pkt 1 ustawy o p.d.o.f. wynika bowiem wyraźnie, że chodzi tu o:
1) faktury w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,
2) dokumentujące wysokość wydatków,
3) poniesionych przez podatnika z tytułu użytkowania internetu.
------------------------------
1 Zgodnie z art. 1 pkt 8 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, uchwalonej przez Sejm 16 grudnia 2004 r.
Podstawa prawna:
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.),
• ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn.zm.).
Masz wątpliwości, napisz: prawo.autorzy@infor.pl