Zeznania roczne: 2 maja br. upływa termin składania zeznań podatkowych za 2004 rok. Na co powinni zwrócić uwagę podatnicy składający roczne zeznania? Jakich błędów unikać? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.
Jak wynika z badań przeprowadzonych w ubiegłych latach przez administrację skarbową, błędy popełniane przez podatników są zazwyczaj te same co roku.
Do najczęściej występujących nieprawidłowości o charakterze formalnym należy:
1) brak informacji o składanych załącznikach,
2) brak oznaczenia celu złożenia zeznania,
3) brak pełnych danych identyfikacyjnych, w szczególności informacji o nadanym numerze identyfikacji podatkowej oraz
4) brak oznaczenia roku, za który składane jest zeznanie.
Nie można zapominać, że nawet pospolite błędy są traktowane jako „usterki”, które mogą być przyczyną podjęcia określonych działań przez urząd skarbowy.
Nawet pospolite błędy mogą być przyczyną podjęcia działań kontrolnych przez urząd skarbowy.
Największe problemy sprawiają podatnikom pola, w których należy dokonać:
1) zaokrąglenia wartości,
2) przeniesienia kwot z innych pozycji i wykonanie działań arytmetycznych,
3) obliczenia podatku według obowiązującej skali podatkowej,
4) ustalenia przysługującej kwoty odliczeń, np. z tytułu poniesienia wydatków remontowo-modernizacyjnych oraz opłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Pamiętajmy zatem:
• Podstawę opodatkowania (czyli kwotę, od której liczymy podatek) zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że kwoty wynoszące mniej niż 50 gr pomija się, a kwoty wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.
• Kwotę podatku należnego zaokrągla się do pełnych dziesiątek groszy w ten sposób, że kwoty wynoszące mniej niż 5 gr pomija się, a kwoty wynoszące 5 i więcej groszy podwyższa się do pełnych dziesiątek groszy.
• Kwotę 1% zmniejszenia podatku z tytułu dokonania wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego zaokrągla się do pełnych dziesiątek groszy w dół. Jeżeli np. 1% podatku należnego wynosi 96,57 zł, to kwota 1% zmniejszenia nie może przekroczyć 96,50 zł.
• Skala podatkowa jest zbudowana z trzech progów. Do każdego z nich stosuje się inną stawkę podatku (19%, 30% albo 40%). I tak, jeżeli podstawa opodatkowania:
– nie przekracza kwoty 37 024 zł – należy obliczyć 19% z podstawy opodatkowania, a następnie odjąć kwotę 530,08 zł (uwaga! jeśli wynik tych działań jest liczbą ujemną, należy wpisać zero);
– jest większa niż 37 024 zł, ale nie przekracza kwoty 74 048 zł – należy w pierwszej kolejności od podstawy opodatkowania odjąć kwotę 37 024 zł; od wyniku obliczamy 30% i dodajemy 6504,48 zł;
– jest większa niż 74 048 zł – należy od podstawy opodatkowania odjąć kwotę 74 048 zł; wynik tego działania mnożymy przez 40% i dodajemy 17 611,68 zł.
• W przypadku osób, które rozliczają swoje dochody z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, podstawę opodatkowania stanowi połowa dochodów tych osób, natomiast podatek obliczony od tej podstawy (przed jego wpisaniem do zeznania) mnoży się przez dwa.
• Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, jest limitowana. W konsekwencji, nawet w sytuacji, gdy w 2004 r. z własnych środków zapłaciliśmy składkę w pełnej wysokości, tj. 8,5%, odliczeniu od podatku podlega jedynie kwota nieprzekraczająca 7,75% podstawy wymiaru tej składki.
• Ulga remontowo-modernizacyjna, oprócz górnego limitu odliczeń, ma tzw. limit dolny, który na lata 2003– –2005 wynosi 567 zł. Oznacza to, że prawo do odliczeń przysługuje w tym roku podatkowym, w którym suma wydatków poniesionych od początku okresu trzyletniego (czyli od 1 stycznia 2003 r.) wyniosła co najmniej 567 zł. Osoby, które zamierzają skorzystać z tej ulgi muszą zatem przede wszystkim sprawdzić, czy suma poniesionych przez nich wydatków remontowo-modernizacyjnych oraz wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni przekroczyła limit dolny. Jeżeli nie, to prawo do zmniejszenia podatku za dany rok podatkowy nie przysługuje. Co ważne, przekroczenie limitu dolnego uprawnia wyłącznie do dokonania odliczeń z tytułu wydatków poniesionych w danym roku podatkowym, a nie od początku okresu trzyletniego.
Przykład 1
Jeżeli podstawa opodatkowania wynosi 100 000 zł, to podatek liczymy w następujący sposób:
100 000 zł – 74 048 zł = 25 952 zł
25 952 zł × 40% = 10 380,80 zł
10 380,80 zł + 17 611,68 zł = 27 992,48 zł
Przykład 2
Jeżeli dochód osoby samotnie wychowującej dzieci (w tym przykładzie rozumiany jako przychód minus koszty i odliczenia od dochodu) wynosi 50 000 zł, to podatek liczymy w następujący sposób:
50 000 zł : 2 = 25 000 zł
25 000 zł × 19% = 4750 zł
4750 zł – 530,08 zł = 4219,92 zł
4219,92 zł × 2 = 8439,84 zł
Przykład 3
Jeżeli w 2003 r. na remont mieszkania wydaliśmy 350 zł, natomiast w 2004 r. kwotę 300 zł, to pierwszych odliczeń od podatku możemy dokonać dopiero w 2004 r., tj. w roku, w którym suma wydatków remontowych od początku 2003 r. wyniosła co najmniej 567 zł. Przy czym w zeznaniu podatkowym za 2004 r. możemy zmniejszyć podatek dochodowy wyłącznie o 19% wydatków poniesionych w 2004 r. (19% × 300 zł). Natomiast wydatki poniesione w 2003 r. – jako że w roku ich poniesienia nie został przekroczony limit dolny – nie podlegają odliczeniu zarówno w zeznaniu podatkowym składanym za 2003 r., jak i za 2004 r.
Prawo do odliczeń z tytułu ulgi remontowo-budowlanej przysługuje w tym roku podatkowym, w którym suma wydatków poniesionych od 1 stycznia 2003 r. wyniosła co najmniej 567 zł.
Od 2004 r. zmieniły się zasady odliczania darowizn. Nie wszystkie darowizny możliwe do odliczenia za 2003 r. można odliczyć w zeznaniu za ubiegły rok (o darowiznach pisaliśmy szczegółowo w „Serwisie FK” nr 16 z br.). Ulgą objęte są wyłącznie darowizny przekazane organizacjom prowadzącym działalność pożytku publicznego, zdefiniowanym w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Są to organizacje pozarządowe niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia. Działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego oraz osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów ustaw o stosunku Państwa do kościołów, jeśli ich cele statutowe obejmują prowadzenie takiej działalności.
Odliczeniu podlegają wyłącznie darowizny przekazane organizacjom prowadzącym działalność pożytku publicznego.
Pamiętajmy zatem:
• Mimo różnych poglądów w tym zakresie, o czym już pisaliśmy w poprzednim numerze SFK, organy skarbowe stoją jednak na stanowisku, że odliczeniu nie mogą podlegać np. darowizny na rzecz rady rodziców (tzw. komitetu rodzicielskiego) w szkołach (przedszkolach), i to zarówno publicznych, jak i niepublicznych. Uzasadniają to tym, że rada rodziców jest społecznym organem szkoły (przedszkola). Mimo że jest finansowana ze środków prywatnych, m.in. z darowizn rodziców, to jednak pozostaje w strukturze szkoły (przedszkola), która – jeśli jest szkołą publiczną – jest jednostką budżetową, a więc jednostką sektora finansów publicznych. W przypadku szkół niepublicznych za organizację pozarządową można uznać tylko taką szkołę lub placówkę, która nie jest zakładana lub prowadzona przez przedsiębiorcę;
• Nie może być również odliczona od dochodu podatników wartość krwi darowanej przez honorowych krwiodawców w 2004 r. Jednostki organizacyjne publicznej służby krwi są jednostkami budżetowymi, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych i jako takie nie mogą być uznane za organizacje pozarządowe.
Gdy z rozliczenia rocznego wynika niedopłata, to do jej uiszczenia jesteśmy obowiązani na specjalnym wzorze formularza wpłaty gotówkowej albo polecenia przelewu na rachunek organu podatkowego, których wzory zostały określone przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia.
Monika Rek
Beata Małkowska
odpowiadamy na pytania:
www.infor.pl/pytaniasfk
Podstawy prawne
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 25, poz. 202
• rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2004 r. w sprawie wzoru formularza wpłaty gotówkowej oraz polecenia przelewu na rachunek organu podatkowego – Dz.U. Nr 182, poz. 1882
• ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – Dz.U. Nr 96, poz. 873; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• ustawa z 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi – Dz.U. Nr 106, poz. 681; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 223, poz. 2215