Ostateczny termin składania zeznań rocznych mamy już za sobą. Niestety, mogło się zdarzyć tak, że PIT został wysłany w terminie, ale wypełniając go w ostatniej chwili, popełniliśmy błąd. Pół biedy, gdy pomyliśmy się na korzyść fiskusa. Problem zaczyna się wtedy, gdy w wyniku błędu zapłaciliśmy mniej, niż powinniśmy. Nie warto wówczas zwlekać, lecz samemu przyznać się do błędu. I to jak najszybciej.
Co do zasady prawo korygowania deklaracji i zeznań przysługuje podatnikom. Naprawić błąd można, jeśli zobowiązanie podatkowe powstawało z mocy prawa, czyli wtedy, gdy obowiązek podatkowy ciąży na podatniku w oparciu o konkretny przepis ustawy podatkowej. Nie będzie tak w przypadku, gdy zobowiązanie powstaje z mocy decyzji doręczonej podatnikowi, np. podatek od nieruchomości. Korektę można zastosować wtedy, gdy inne przepisy nie stanowią inaczej. I wreszcie skorygować można tylko dokument, który wcześniej został złożony organowi podatkowemu.
Korektę podatnik może złożyć, jeśli w zeznaniach (deklaracjach) wykazał zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacił zadeklarowany podatek albo wykazał kwotę nadpłaty w wysokości mniejszej od należnej. W praktyce oznacza to, że podatnik pomylił się na swoją niekorzyść, a w zeznaniu zadeklarował podatek, w sytuacji gdy obowiązek podatkowy na nim nie ciążył, zapłacił większy podatek, niż powinien, albo w wyniku błędnych obliczeń zmniejszył wysokość należnej mu nadpłaty. Ten przypadek pozwala skorygować błędy w zeznaniach rocznych – dla podatników podatku dochodowego; w deklaracjach podatku akcyzowego – dla podatników podatku akcyzowego; oraz w deklaracjach o wpłatach z zysku za rok obrotowy – dla jednoosobowych spółek Skarbu Państwa i przedsiębiorstw państwowych.
Korekty można dokonać także w deklaracjach innych niż deklaracje podatku akcyzowego oraz deklaracje o wpłatach z zysku za rok obrotowy. Również dotyczy to pomyłki na korzyść fiskusa czyli gdy podatnik wykazał zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacili zadeklarowany podatek.
Podatnik może też, a nawet powinien skorygować deklarację, jeśli pomylił się na niekorzyść fiskusa. Inaczej mówiąc, jeżeli podatnik w wyniku błędu wykazał zobowiązanie podatkowe w wysokości niższej od należnej, czyli zapłacił mniej niż powinien. Albo wykazał w deklaracji kwotę nadpłaty lub zwrotu podatku w wysokości większej, niż mu się należała.
Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą również składać korekty deklaracji, jeżeli nie wpływa to na wysokość zobowiązania podatkowego, wysokość kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku.
Jak zrobić korektę
Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Oznacza to, że podatnik nie tylko musi wypełnić jeszcze raz odpowiedni formularz, ale sporządzić też osobne wyjaśnienie przyczyn, które legły u podstaw korekty.
Podatnicy powinni pamiętać, że korektę składa się na tego samego rodzaju formularzu, który pierwotnie został złożony. W przypadku zeznania rocznego dla osób fizycznych, które najczęściej rozliczały się na PIT-37 lub PIT-36, trzeba będzie się odpowiednio zaopatrzyć w te formularze. Formularze dostępne są w urzędach skarbowych, a także na stronach internetowych MF pod adresem: www. mf.gov.pl.
WARTO WIEDZIEĆ
Korekta polega na ponownym wypełnieniu zeznania rocznego z uwzględnieniem poprawionych błędów rachunkowych. Trzeba też poinformować organ podatkowy, w jakim celu składany jest dokument. Nastąpi to po zaznaczeniu na pierwszej stronie formularza w pozycji cel złożenia formularza kwadratu: KOREKTA.
Obecnie ustawodawca wymaga, żeby sam podatnik wskazał przyczynę, dla jakiej dokonuje korekty. Pismo takie sporządza się osobno i wysyła do urzędu skarbowego razem ze skorygowanym zeznaniem. W uzasadnieniu podatnik wymienia przyczynę korekty, np. błąd w obliczeniach czy nieujęcie w zeznaniu ulgi, do której podatnik ma prawo. W przypadku skorzystania z ulgi, do której podatnik nie ma prawa, warto wskazać, jakiego warunku on nie spełnia i co spowodowało pomyłkę.
Co z błędami na korzyść i niekorzyść
W przypadku błędu na swoją niekorzyść podatnik po skorygowaniu zeznania rocznego może liczyć na zwrot nadpłaty. W Ordynacji podatkowej ustawodawca przewidział odrębną instytucję żądania stwierdzenia nadpłaty. Zgodnie z art. 75 par. 2 pkt 1 lit. a) Ordynacji podatkowej prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty przysługuje m.in. podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, których zobowiązanie podatkowe powstaje z mocy prawa, a w zeznaniu wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacili zadeklarowany podatek albo wykazali nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej. W tym przypadku równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatnik ma obowiązek złożyć skorygowane zeznanie (deklarację). Jeśli korekta zeznania nie budzi wątpliwości, organ podatkowy zwróci nadpłatę bez wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę.
Ponieważ do skorygowanego zeznania podatnik obowiązany jest dołączyć pismo uzasadniające korektę, organ powinien potraktować samą korektę jako wniosek o stwierdzenie nadpłaty. Wówczas – jak podkreśla się w piśmiennictwie – odrębny wniosek o stwierdzenie nadpłaty będzie niepotrzebny.
W przypadku pomyłki na niekorzyść fiskusa warto wraz z wysłaniem poprawionego zeznania i uzasadnienia od razu zapłacić różnicę w podatku wraz z odsetkami. Uprzedzenie w tym przypadku fiskusa przed wykryciem błędu powinno jednak skutecznie uchronić podatnika przed sankcjami karnymi, zwłaszcza że podatnik może skorzystać z tzw. instytucji czynnego żalu, która może być podstawą do odstąpienia od ukarania. Żeby z niej skorzystać, trzeba przede wszystkim przyznać się do błędu oraz zapłacić podatek. Ten fakt warto podkreślić w uzasadnieniu korekty, wskazując, że zaległość została zapłacona.
Ile mamy czasu na korektę
Co do zasady podatnik może skorygować swoje zeznanie w każdym czasie. W praktyce korekty można dokonać w terminie pięciu lat od końca roku, w którym składane było zeznanie. Potem następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego i korekta nie będzie skuteczna. Oznacza to, że po tym czasie spać spokojnie mogą ci, którzy pomylili się na własną korzyść. Fiskus nie będzie ich mógł ścigać za błąd, oczywiście o ile nie zdąży tego zrobić w ostatniej chwili. Podatnicy, którzy pomylili się na własną niekorzyść, też powinni mieć ten termin na względzie, bo jeśli się spóźnią, nie odzyskają nadpłaconych pieniędzy.
Kto może zrobić korektę
Uprawnienie do skorygowania deklaracji przysługuje:
a) płatnikom, jeżeli w złożonej deklaracji wykazali:
• podatek pobrany w wysokości mniejszej lub większej od należnej,
• podatek należny w wysokości mniejszej lub większej od pobranej;
b) inkasentom, jeżeli w złożonej deklaracji wykazali:
• podatek należny w wysokości mniejszej od pobranej,
• podatek w wysokości mniejszej lub większej od pobranej.
Aleksandra Tarka
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60
CZYTELNICY PYTAJĄ
Czy trzeba zapłacić odsetki
W zeznaniu za 2004 r. odliczyłem ulgę odsetkową. Potem okazało się, że nie spełniam wszystkich warunków do skorzystania z ulgi, bo moja żona wcześniej korzystała z ulgi mieszkaniowej. PIT za 2004 r. wysłałem w styczniu. Pomyłkę odkryłem w marcu i zaraz dokonałem korekty. Czy będę musiał płacić odsetki?
NIE.Podatnicy, wypełniając zeznanie i składając je w urzędzie, często jednocześnie dokonują ewentualnej wpłaty podatku. Trzeba jednak pamiętać, że można PIT wysłać wcześniej, a podatek wpłacić nawet ostatniego dnia. Bo choć termin złożenia zeznania i rozliczenia się z podatku przypada na ten sam dzień, żaden przepis nie zobowiązuje podatnika do jednoczesnego wywiązania się z obu tych obowiązków. Zatem jeśli zdążył pan dokonać korekty i wpłacić przed upływem terminu do rozliczenia się z podatku ewentualną dopłatę związaną z korektą, nie ma potrzeby płacenia odsetek. Oczywiście, gdyby okazało się, że organ podatkowy zdążył zwrócić nadpłatę wynikającą z pierwotnego zobowiązania, trzeba będzie ją zwrócić z odpowiednim oprocentowaniem.
Czy korekta podlega ograniczeniom
Podobno uprawnienie do korekty podlega ograniczeniom. Czy to znaczy, że korekta nie zawsze jest możliwa?
TAK. Prawo podatnika ulegnie zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej oraz w okresie między zakończeniem kontroli a wszczęciem postępowania. Jeśli podatnik złoży wtedy korektę obejmującą zobowiązania podatkowe, których dotyczy postępowanie lub kontrola, będzie ona bezskuteczna. Korekta złożona w takim przypadku zostanie potraktowana jakby jej nie było. Prawo do korygowania zeznania będzie jednak przysługiwało nadal, ale tylko w zakresie, w jakim w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej nie stwierdzono naruszenia prawa lub nie wydano decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego. AT