Już w styczniu pierwsi podatnicy złożą w urzędach skarbowych swoje roczne zeznania PIT. Zanim jednak wypełnią własne zeznanie, muszą poczekać aż pracodawca lub inny płatnik przekaże im niezbędne dokumenty. Dopiero wtedy mogą zaplanować wizytę w urzędzie skarbowym.
Zeznanie za 2005 rok o wysokości osiągniętego dochodu (ewentualnie poniesionej straty) składamy do 2 maja 2006 roku. Czasu jest więc dużo. Część podatników będzie jednak chciała nieco wcześniej przekazać swoje zeznanie. Na szybkie wypełnienie swojego PIT decydują się najczęściej ci podatnicy, którzy korzystali z ulg i odliczeń. Ci, którzy do podatku muszą dopłacić, najczęściej zwlekają do ostatniej chwili. Zanim jednak i ci pierwsi, i ci drudzy wypełnią własne zeznanie, powinni zaczekać, aż płatnicy przekażą im niezbędne dokumenty. Jakie? PIT-y, które staną się podstawą wypełnienia zeznania rocznego.
PIT od pracodawcy
Pracodawcy, u których pracujemy na podstawie umów o pracę, umów zleceń czy o dzieło muszą wypełnić formularz PIT-11/8B i przekazać pracownikowi w ściśle określonym terminie. Czas mają do końca lutego. Co to oznacza dla pracownika? Tyle że na możliwość wypełnienia zeznania rocznego będzie musiał, jeśli pracodawcy nie będzie się spieszyło, poczekać do końca lutego. Wtedy dostanie dopiero PIT-11 lub PIT-8B, na podstawie których będzie mógł wypełnić swój PIT. Oczywiście niektórzy pracodawcy przekażą stosowne formularze swoim pracownikom znacznie wcześniej.
PIT-11/8B, czyli informację o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy, przekazują pracownikom ci pracodawcy, którzy nie dokonują rocznego obliczenia podatku. PIT-11/8B powinny przekazać podatnikom także spółdzielnie produkcyjne dokonujące wypłat swoim członkom, instytucje wypłacające emerytury i renty z zagranicy osobom otrzymującym te świadczenia, biura terenowe Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, areszty śledcze i zakłady karne, a także organy zatrudnienia.
PIT-11/8B to jeden formularz. Dlatego płatnik, w zależności od tego, czy chce przekazać podatnikowi PIT-11 czy PIT-8B będzie musiał dokonać na formularzu odpowiednich skreśleń. Jeśli chce przekazać PIT-11, skreśla oznaczenie PIT-8B. Jeśli chce przekazać PIT-8B, skreśla oznaczenie PIT-11.
Stypendia i kapitały pieniężne
W tym samym terminie co pracodawcy (czyli do końca lutego) odpowiednie formularze powinni przekazać podatnikom również płatnicy wypłacający uczniom i studentom stypendia. Służy do tego formularz PIT-8S.
Również do końca lutego płatnicy powinni przekazać PIT-8C, czyli informację o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych przychodach z kapitałów pieniężnych. Na formularzu tym wykazuje się dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, np. akcji, z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, z tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych itp.
PIT za pracownika
Nie wszyscy podatnicy sami będą musieli wypełnić własny PIT. Jeśli podatnik nie korzysta z żadnych ulg i nie rozlicza się wspólnie z małżonkiem, może złożyć specjalne oświadczenie (PIT-12) i zobowiązać do przygotowania rocznego rozliczenia swojego pracodawcę. Wtedy to pracodawca wypełnia PIT za pracownika i przekazuje go do urzędu skarbowego. Ale uwaga. Pracodawca musi jeden egzemplarz przekazać również podatnikowi. Ma na to czas do końca lutego. W tym terminie zobowiązany jest przekazać jeden egzemplarz PIT-40 urzędowi skarbowemu, drugi – podatnikowi.
Dla pracownika to bardzo wygodna forma. Sam nie musi się o nic martwić. Wszystkich formalności musi za niego dopełnić pracodawca.
Informacja dla radnych
Osoby pełniące funkcje społeczne i obywatelskie również otrzymują od płatników informacje na specjalnym formularzu. Będzie to formularz PIT-R. Wykazywane są w nim wypłacone w poszczególnych miesiącach wynagrodzenia osób wykonujących czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, a także osób, którym organ władzy, administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator zlecił wykonywanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych. PIT-R podatnicy powinni otrzymać do końca lutego.
Na koniec wybór formularza
Jeśli podatnik otrzyma już wszystkie niezbędne informacje od płatników, a także zgromadzi wszystkie inne potrzebne dokumenty (np. faktury, gdy zamierza korzystać z ulgi remontowej), pozostaje wybór odpowiedniego formularza. A to wcale nie jest takie oczywiste dla wszystkich podatników.
Najpopularniejszym formularzem jest PIT-37. Formularz ten wypełniają osoby, które nie są zobowiązane do doliczenia do uzyskanego dochodu dochodów małoletnich dzieci, a uzyskały dochody opodatkowane według skali podatkowej. Będą to podatnicy, od których zaliczki na podatek pobrali płatnicy, m.in. z tytułu wynagrodzeń ze stosunku służbowego, stosunku pracy oraz pracy nakładczej, emerytur lub rent krajowych, przychodów ze zleceń i umów o dzieło czy przychodów z praw autorskich.
Kolejny formularz, czyli PIT-36, przeznaczony jest dla tych osób, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą i od uzyskanych dochodów płacą podatek według skali podatkowej, a także osoby, które uzyskały przychody z zagranicy, a także uzyskujący dochody z tytułu najmu i płacący podatek według zasad ogólnych. PIT-36 wypełnią też ci podatnicy, którzy są zobowiązani doliczyć do swoich dochodów dochody małoletnich dzieci, np. rentę rodzinną.
Oba formularze, czyli i PIT-37 i PIT-36, przeznaczone są dla osób rozliczających się zarówno indywidualnie, jak i wspólnie z małżonkiem.
Kolejny formularz to PIT-36L. Wypełni go duża część podatników, którzy uzyskali przychody z działalności gospodarczej opodatkowanej stawką liniową 19 proc.
Część podatników będzie też zobowiązana do złożenia, niezależnie od tego, czy rozlicza się na formularzu PIT-36, PIT-36L czy PIT-37, dodatkowego zeznania. Będzie to PIT-38. Formularz ten przeznaczony jest dla tych osób, które osiągnęły tzw. zyski giełdowe.
Na tym jednak nie koniec. Wszyscy podatnicy, którzy chcą skorzystać z ulg podatkowych, muszą wypełnić dodatkowe formularze. Będą to, w zależności od tego, jaką ulgę podatnik odlicza, formularze:
• PIT-O – dla odliczających darowizny, wydatki na rehabilitację niepełnosprawnych, wydatki na internet,
• PIT-D – dla podatników korzystających z ulg mieszkaniowych (również zlikwidowanych, ale przysługujących w ramach praw nabytych), odliczający odsetki od kredytów (pożyczek) mieszkaniowych czy wydatki na remont lub modernizację mieszkania albo domu,
• PIT-K – wypełniają go podatnicy korzystający z ulgi na spłatę odsetek od kredytu mieszkaniowego.
Anna Wojda