Grzegorz Ziółkowski
Zmiany w podatkach zryczałtowanych
Od kiedy obowiązuje nowy limit dla ryczałtowców? Jak rozliczyć różnice kursowe na ryczałcie?
Ministerstwo Finansów zakładało całkowitą likwidację takich form opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej, jak karta podatkowa oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, a skończyło się jednak na istotnej, ale tylko nowelizacji ustawy.
Nowy limit uprawniający do ryczałtu
Obniżono przede wszystkim limit przychodów za zeszły rok, jaki uprawnia do opodatkowania ryczałtem w danym roku. Do tej pory było to 250 000 euro, po zmianach jest to 150 000 euro. Ustalono również, że w przypadku przekroczenia tego limitu w danym roku podatnicy tracą od następnego miesiąca prawo do opodatkowania ryczałtem. Od tego następnego miesiąca podatnicy zakładają właściwe księgi i opłacają podatek według skali podatkowej. Przepisy dotyczące nowego limitu 150 000 euro wchodzą w życie od 1 stycznia 2008 r. i będą miały zastosowanie dopiero od tego roku.
PRZYKŁAD
Podatnik w 2006 r. osiągnął z działalności gospodarczej przychody wynoszące 240 000 euro. W 2007 r. dalej może opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Osiągnięcie takich przychodów w 2007 r. wyłączy podatnika z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2008 r.
W przypadku wspólników spółek limit ustala się na podstawie sumy przychodów wspólników spółki.
Różnice kursowe
Ryczałtowcy będą też do osiąganych przychodów stosować nowe zasady dotyczące różnic kursowych, które wprowadza nowelizacja do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Według nowych rozwiązań dodatnie różnice kursowe zwiększają przychody podatników opodatkowanych ryczałtem, natomiast ujemne różnice kursowe zmniejszają przychód w roku podatkowym (u ryczałtowców nie ma kosztów, więc ujemne różnice wpływają na zmniejszenie przychodu). Dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:
1) przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
2) poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
3) otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,
4) kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.
Ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:
1) przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
2) poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
3) otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,
4) kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.
Wprowadzenie omówionych rozwiązań porządkuje na nowo zasady ustalania różnic kursowych, ale również wyjaśnia część kwestii dotychczas spornych. Chodzi tu o różnice kursowe w obrocie pozabankowym (przy zakupie waluty w kantorze, czy z innych źródeł), przy kredycie czy kompensacie zobowiązań.
Wyłączenia i zwolnienia
Ważne jest wyłączenie z opodatkowania ryczałtem podatników uzyskujących przychody z działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych. Od 1 stycznia 2007 r. stracą więc prawo do ryczałtu przedsiębiorcy prowadzący sklepy z częściami samochodowymi.
PRZYKŁAD
Podatnik prowadzi warsztat samochodowy, w którym świadczy usługi napraw pojazdów mechanicznych. Na fakturze oprócz usługi podatnik często fakturuje części wykorzystywane przy naprawie pojazdu. Taka praktyka wyłącza tego podatnika od 1 stycznia 2007 r. z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Jeżeli podatnik chce utrzymać się w tej formie opodatkowania, może fakturować jedynie sprzedaż usług, a nie części zamiennych.
Rozszerza się również katalog zwolnień, które można stosować do przychodów opodatkowanych ryczałtem. Chodzi tu o zwolnienie dla dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Ryczałtowcy będą mogli również korzystać ze zwolnienia przy otrzymywaniu świadczeń nieodpłatnych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Wcześniej świadczenia te były wyłączone z ich przychodów, zmiana więc ma charakter porządkowy.
Odliczenia
Od przychodu ewidencjonowanego nie będzie można odliczać mieszkaniowej ulgi odsetkowej, z zachowaniem praw nabytych dla podatników, którzy kredyt mieszkaniowy otrzymali w okresie od 1 stycznia 2002 r. do 31 grudnia 2006 r. Dalsze zmiany w zakresie ulg dla ryczałtowców to:
1) uchylenie ulgi dotyczącej zatrudnienia pomocy domowej (przepisy przejściowe zapewniają korzystanie z niej przy umowach aktywizacyjnych zawartych do 31 grudnia 2006 r.),
2) zmodyfikowanie ulgi dotyczącej wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego (przepisy przejściowe zapewniają jej wykorzystanie na zasadach dotychczasowych w zeznaniu za 2006 r.). W rozliczeniu za 2007 r. to naczelnik urzędu skarbowego przekaże wpłatę na konto organizacji pożytku publicznego, którą wskaże podatnik w zeznaniu (podatnik będzie mógł wskazać tylko jedną organizację),
3) zmiany w zakresie odliczania od przychodu darowizn.
Sprzedaż środków trwałych
Zmiany dotyczące sprzedaży mieszkań i domów, które wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wpłynęły również na opodatkowanie pewnych przychodów ryczałtem. Chodzi tu o przychody ze sprzedaży środków trwałych. Do tej pory przepisy ustawy o podatku zryczałtowanym odwoływały się w tym zakresie do art. 28 u.p.d.o.f. Ten przepis został jednak uchylony. Wobec tego wprowadzono bezpośrednio stawkę 10-proc. podatku dla opodatkowania przychodów ze sprzedaży środków trwałych (zmiana porządkowa). Natomiast sprzedaż budynków i lokali mieszkalnych czy też praw spółdzielczych związanych z nimi opodatkowana będzie podatkiem wynoszącym 19 proc. od uzyskanych dochodów. Zastosowanie będzie miał tu nowy przepis art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe przepisy nie znajdą zastosowania do nieruchomości i praw mieszkalnych wykorzystywanych w działalności gospodarczej przed 1 stycznia 2007 r. Do tych składników zastosowanie znajdą przepisy dotychczasowe (10-proc. podatek od przychodów).
PRZYKŁAD
Podatnik opodatkowany ryczałtem użytkował w działalności gospodarczej własnościowy lokal mieszkalny. Lokal został wprowadzony do wykazu środków trwałych w 2005 r. Podatnik sprzedał go w styczniu 2007 r. Od przychodu osiągniętego ze sprzedaży podatnik będzie zobowiązany odprowadzić 10-proc. podatek, chyba że w ciągu 14 dni złoży oświadczenie, że uzyskany przychód w terminie 2 lat przeznaczy na własne potrzeby mieszkaniowe.
Zmiany w karcie podatkowej
Zmiany w karcie podatkowej są minimalne. Dodano między innymi warunek, że nie podlegają opodatkowaniu tą formą podatnicy prowadzący działalność gospodarczą poza terytorium Polski.
Omówione zmiany weszły w życie 1 stycznia 2007 r., z wyjątkiem tych dotyczących limitu uprawniającego do opodatkowania ryczałtem.
Podstawa prawna:
ustawa z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 217, poz. 1588).
Grzegorz Ziółkowski