Wielu indywidualnych inwestorów w 2006 roku kupowało, a następnie sprzedawało z zyskiem akcje na giełdzie papierów wartościowych. Obecnie muszą rozliczyć się z dochodów osiągniętych dzięki tym transakcjom. Znaczna część tych osób otrzymywała również przychody z innych źródeł, np. z umów o pracę. Niektórzy z podatników mają obecnie wątpliwości, czy dochody osiągnięte na giełdzie nie stanowią przeszkody dla wspólnych rozliczeń z małżonkiem, np. dochodów uzyskanych z umowy o pracę.
19-proc. stawka
Przypomnijmy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, 19-proc. podatek pobierany jest od dochodów uzyskanych:
- z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających,
- z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną,
- z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.
Wynika to z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Bez łączenia dochodów
Warto jednocześnie przypomnieć przepis art. 30b ust. 5 ustawy o PIT. Zgodnie z tą regulacją, dochodów m.in. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c, czyli według progresywnej skali 19, 30 i 40 proc. oraz według jednolitej 19-proc. stawki przez podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Oznacza to, że dochody osiągnięte w 2006 roku na giełdzie trzeba rozliczyć na osobnym formularzu PIT-38. Należy go złożyć najpóźniej 30 kwietnia. Do tego czasu powinno się również zapłacić podatek.
Z kolei do rozliczenia dochodów z pracy lub z działalności gospodarczej służą inne formularze. Podatnicy - w zależności od osiąganych dochodów - muszą wypełnić PIT-36, PIT-36L albo PIT-37. Ich również obowiązuje ten sam termin złożenia zeznania i dokonania rozliczeń z fiskusem.
Wspólne rozliczenie
Oznacza to, że uzyskiwanie dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych nie powoduje utraty prawa do wspólnego opodatkowania dochodów małżonków osiągniętych np. z pracy czy prowadzonej działalności gospodarczej. W takim przypadku małżonkowie mogą się razem rozliczyć, jeżeli oczywiście spełniają warunki określone w ustawie o PIT. Decydujące w tym przypadku jest właśnie to, że dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych nie dolicza się do innych dochodów uzyskanych przez podatnika w danym roku.
PRZYKŁAD: TRZEBA ZŁOŻYĆ DWA FORMULARZE
Pan Piotr jest dyrektorem dużej firmy. Od wielu lat rozliczał się z małżonką, która jest nauczycielką i zarabia od niego o wiele mniej. W 2006 roku pan Piotr z powodzeniem inwestował na giełdzie. Obecnie nic nie stoi na przeszkodzie, żeby podatnik ten rozliczył się wspólnie z małżonką z dochodów uzyskanych z pracy w ubiegłym roku. Wspólnego rozliczenia pan Piotr powinien dokonać na formularzu PIT-37, gdyż oboje z małżonką zatrudnieni są na umowę o pracę. Z kolei dochody giełdowe podatnik powinien rozliczyć na formularzu PIT-38.
Podstawa prawna:
- Art. 30b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Krzysztof Tomaszewski