Matka na skromnej emeryturze, syn ubogich krewnych na studiach. Osoby te nie mają dużych dochodów. Aby zapewnić im środki utrzymania, można zobowiązać się do płacenia na ich rzecz renty.
- Zawierając taką umowę, trzeba jednak pamiętać nie tylko o tym, by podpisać ją na taki czas, który nie będzie nas krępował, ale także o tym, by można było ją bez trudu rozwiązać - mówi adwokat Artur Jezierski.
Dodaje, że od początku tego roku nie ma już obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od tak zawartej umowy.
Sens umowy renty sprowadza się do zobowiązania jednej strony (zamożniejszego krewnego) do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku na rzecz drugiej strony (ubogiego krewnego). Świadczenie renty nie może jednak polegać na pełnieniu usług (czyli np. opiekowaniu się schorowaną starszą ciotką), na daniu rzeczy do używania (np. samochodu). Nie ma natomiast przeszkód, by osoba zobowiązująca się do świadczenia renty czyniła to w zamian za nabycie prawa niemogącego być przedmiotem renty, np. w zamian za przeniesienie własności określonej nieruchomości czy też za świadczenie określonych usług, które nie mogły być przedmiotem renty.
W rodzinie, zwłaszcza na wsiach, popularne są także umowy dożywocia. Umowy takie polegają na tym, że właściciel nieruchomości (zazwyczaj starsza osoba, np. dziadek czy babcia) zobowiązuje się przenieść własność nieruchomości na krewnego w zamian za zobowiązanie się do zapewnienia dożywotniego utrzymania.
Umowa ta skutkuje koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Przy umowie dożywocia podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego. Stawka podatku wynosi 2 proc. przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym albo 1 proc. przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych. Obowiązek podatkowy przy umowie dożywocia ciąży na nabywcy własności nieruchomości.
PRZYKŁAD:
RENTA ZA WYNAGRODZENIE
Podatniczka postanowiła pomóc krewnej, staruszce żyjącej bez środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Zdecydowała płacić jej miesięcznie rentę w wysokości 1 tys. zł w zamian za przeniesienie na nią własności nieruchomości należącej do staruszki. Taka umowa jest ważna i wywoła określone skutki. Jest to forma renty za wynagrodzeniem.
2 proc. wynosi stawka podatku od czynności cywilnoprawnych przy przeniesieniu własności nieruchomości w ramach umowy dożywocia
ANNA WOJDA